Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Karikatuur van een tragikomische mentaliteit

17 oktober 2016
Kim van Kooten vertelt in Lieveling het verhaal van Pauline Barendrecht. Hoofdpersoon Puck wordt sinds haar vijfde regelmatig misbruikt door haar vader, maar de overdaad aan tragikomische humor overschaduwt haar pijn.

Lieveling

Puck is vijf jaar en woont met haar moeder in een achterstandswijk in Rotterdam. Op een dag verhuizen ze naar een kapitale villa in Zwijndrecht, waar de nieuwe man van haar moeder woont. Het lijkt een sprookje: de man – die door Puck ‘ome Meneer’ wordt genoemd – ontfermt zich over het meisje. Ome Meneer overlaadt haar met cadeaus, wast drie keer per week Pucks haren en samen maken ze lange tochten in zijn grote auto.

Karikatuur van een tragikomische mentaliteit

Van Kooten hanteert een subtiele doch vlijmscherpe schrijfstijl. Erg sterk is hoe de tragikomische Rotterdamse mentaliteit tot uiting komt in het armoedige milieu van Pucks familie. De asociale moeder van Puck, Patricia a.k.a. Patries, is wat een Rotterdammer zou zeggen nog te dom om te poepen. Die vrouw slaat compleet door als ze ineens geld heeft. Ze wordt bestuurd door haar ego dat haar belet ook maar een glimp op te vangen van de realiteit die zij zo dwangmatig verdringt met het kopen van hoerige kleren en het aanbrengen van het masker van oubollige make-up en haardracht.

De tragikomedie is behoorlijk aangedikt, maar desalniettemin (of juist daarom) behoorlijk grappig. Met name oma Crooswijk kan zo heerlijk botte beledigingen oreren, altijd vergezeld van dolkomische spreekwoorden. Me tanden vielen spontaan uit me muil van ’t lachen, hardop, in de trein. Toch neemt dat al gauw de overhand. De humor overschaduwt de pijn die Puck ervaart, waardoor het verhaal niet in balans is en het wordt van de empathische lezer verlangd het verhaal te completeren. Kim van Kooten vertelt in Lieveling het verhaal van Pauline Barendrecht. Zij gaf aan dat haar traumatische verhaal humor moest bevatten. Het is nu juist die levensechte, hilarische humor die de pijn overschaduwt, waardoor het hoofdthema van het boek, kindermisbruik, niet goed uit de verf komt.

Ook vond ik het behoorlijk ongeloofwaardig dat zowel Patricia als haar familieleden geen enkele vorm van naastenliefde betoonden. Waar is Patricia’s moederinstinct? Juist die heftige emoties zijn cruciaal voor een schrijnend verhaal als dit. Het ontbreken van de moederlijke emoties en het uitvergroten van de armoede maakt het een karikatuur van de tragikomische Rotterdamse mentaliteit. Dat terwijl je een hartverscheurend verhaal verwacht over een meisje wier leven wordt verwoest door stelselmatig misbruik, maar Pucks trauma speelt nauwelijks een rol.

Het boek eindigt met een sisser. Van Kooten heeft een vlotte schrijfstijl waarin ze soms subtiele hints verstopt die verschillende lagen blootleggen. Bijvoorbeeld een scene waarin de moeder ineens een heel diepere laag krijgt. Met name in de ontwikkeling van Puck miste ik emoties en juist in het einde ontbraken de subtiele hints die het een geloofwaardig en afgerond geheel hadden gemaakt. Sisser of niet, Lieveling bezorgt je buikpijn van het lachen om de hilarische Rotterdamse mentaliteit.

Deze recensie verscheen eerder op www.alexhoogendoorn.nl
1

Reageer op deze recensie

Meer recensies van

Gesponsord

Deze thriller trekt je razendsnel mee in een complot met onbetrouwbare staatslieden met hun eigen agenda's, internationale conflicten en hoogoplopende bedreigingen voor de samenleving.