Lezersrecensie
Zelfdoding om niet te hoeven lijden
Auteur Paul Kroes (1956) is op Hebban nog redelijk onbekend, al schreef hij wel twee eerdere romans en korte verhalen. Het boek ‘Onder broers’ is zijn derde roman uitgegeven in 2019 door Liber Press.
De cover toont een berglandschap van Zwitserland, Zermatt met uitzicht op de Matterhorn, waar een deel van het verhaal zich afspeelt. Verder zijn er vier kauwtjes die symbool staan voor de vier broers. In het verhaal komen deze ook voor waar een subtiele hint aan verbonden is. Verder telt het boek ongeveer 240 pagina’s verdeeld over vierendertig, soms korte, hoofdstukken.
‘Jullie konden het niet weten, ik wist zelf niet dat een mens zo desperaat kan zijn en ik wist zeker niet hoe daar woorden aan te geven.’ - IJsbrand naar zijn broers (p56)
De zestigjarige IJsbrand Blankers is Mediator, is gescheiden van zijn vrouw Norah, aan wie hij nog altijd denkt, en heeft een volwassen dochter Olga. Tijdens een bezichtiging van een huis voor zijn dochter verliest IJsbrand zijn kalmte, wat niets voor hem is, en besluit even rust te nemen door met zijn broers naar Zermatt te gaan om te skiën. Daar vertelt hij over zijn plan, voorbereiden op zelfdoding om lijden te voorkomen, aan zijn broers Douwe, Karst en Vince. Ondertussen blijft een gebeurtenis uit het verleden IJsbrand achtervolgen, waar Vince ook deel aan nam, maar beiden jaren over zwijgen. De gelovige zus, Helena, van IJsbrand komt achter het plan en wil hem helpen op haar manier. IJsbrand wil niet lijden, zoals zijn moeder deed aan Alzheimer, en het is aan de broers en zus om hem van gedachten te veranderen over zelfdoding.
‘Juist jou vertrouwde ik. Ik dacht jij me begreep. Zie je het dan niet, Douwe? Ik ben bang, Douwe, zo bang voor de dood, bang voor het lijden. Ik kan het niet dragen.’ - IJsbrand tegen Douwe (p202)
De broers en zus worden door Paul Kroes niet uitgediept qua verleden, opleiding, beroep en uiterlijk om ze te laten leven in het begin. Later laat Kroes wat los van een paar broers en de zus over hun beroep en gezinssituatie, maar niet genoeg om een goed beeld te krijgen . Ook vertelt Kroes niet waar het verhaal zich afspeelt, op Zermatt na, door de plaats, straatnamen of hints te geven. Het verhaal is wel vlot te lezen doordat Kroes weinig uitwijd en geen wollige taal gebruikt. Al lijkt Kroes soms wel wat moeite te hebben met het plot, door vreemde wendingen en wat gekunstel. Ook lijkt Kroes de tekst niet te hebben gecheckt, of iemand gevraagd te hebben het te checken, doordat er opzichtige taalfouten, zoals ‘zij’ in plaats van ‘zei’, in zitten, ook leestekens kloppen niet altijd, en zinnen lopen niet altijd soepel of missen een woord (zie quote hierboven).
Op pagina 110 wordt het lied ‘Papa’ van Stef Bos aangehaald met de quote:
Jij gelooft in God
Dus jij gaat naar de hemel
En ik geloof in iets anders
Dus we komen elkaar na de dood
Misschien nooit meer tegen
Na onderzoek moet dat zijn:
Jij gelooft in God
Dus jij gaat naar de hemel
En ik geloof in niks
Dus we komen elkaar na de dood
Na de dood nooit meer tegen
Het verhaal werd na verloop van tijd wat saai, doordat er te weinig tegen IJsbrand in werd gegaan. Zo lijken de broers het op zijn beloop te laten gaan en de zus via anderen te spelen. Er is dus geen spanning of strijd, waardoor het gaat boeien. De concentratie verslapte en halverwege was de neiging het boek maar weg te leggen. Het thema is goed gekozen en de worsteling en angst waar sommigen mee zitten.
De cover toont een berglandschap van Zwitserland, Zermatt met uitzicht op de Matterhorn, waar een deel van het verhaal zich afspeelt. Verder zijn er vier kauwtjes die symbool staan voor de vier broers. In het verhaal komen deze ook voor waar een subtiele hint aan verbonden is. Verder telt het boek ongeveer 240 pagina’s verdeeld over vierendertig, soms korte, hoofdstukken.
‘Jullie konden het niet weten, ik wist zelf niet dat een mens zo desperaat kan zijn en ik wist zeker niet hoe daar woorden aan te geven.’ - IJsbrand naar zijn broers (p56)
De zestigjarige IJsbrand Blankers is Mediator, is gescheiden van zijn vrouw Norah, aan wie hij nog altijd denkt, en heeft een volwassen dochter Olga. Tijdens een bezichtiging van een huis voor zijn dochter verliest IJsbrand zijn kalmte, wat niets voor hem is, en besluit even rust te nemen door met zijn broers naar Zermatt te gaan om te skiën. Daar vertelt hij over zijn plan, voorbereiden op zelfdoding om lijden te voorkomen, aan zijn broers Douwe, Karst en Vince. Ondertussen blijft een gebeurtenis uit het verleden IJsbrand achtervolgen, waar Vince ook deel aan nam, maar beiden jaren over zwijgen. De gelovige zus, Helena, van IJsbrand komt achter het plan en wil hem helpen op haar manier. IJsbrand wil niet lijden, zoals zijn moeder deed aan Alzheimer, en het is aan de broers en zus om hem van gedachten te veranderen over zelfdoding.
‘Juist jou vertrouwde ik. Ik dacht jij me begreep. Zie je het dan niet, Douwe? Ik ben bang, Douwe, zo bang voor de dood, bang voor het lijden. Ik kan het niet dragen.’ - IJsbrand tegen Douwe (p202)
De broers en zus worden door Paul Kroes niet uitgediept qua verleden, opleiding, beroep en uiterlijk om ze te laten leven in het begin. Later laat Kroes wat los van een paar broers en de zus over hun beroep en gezinssituatie, maar niet genoeg om een goed beeld te krijgen . Ook vertelt Kroes niet waar het verhaal zich afspeelt, op Zermatt na, door de plaats, straatnamen of hints te geven. Het verhaal is wel vlot te lezen doordat Kroes weinig uitwijd en geen wollige taal gebruikt. Al lijkt Kroes soms wel wat moeite te hebben met het plot, door vreemde wendingen en wat gekunstel. Ook lijkt Kroes de tekst niet te hebben gecheckt, of iemand gevraagd te hebben het te checken, doordat er opzichtige taalfouten, zoals ‘zij’ in plaats van ‘zei’, in zitten, ook leestekens kloppen niet altijd, en zinnen lopen niet altijd soepel of missen een woord (zie quote hierboven).
Op pagina 110 wordt het lied ‘Papa’ van Stef Bos aangehaald met de quote:
Jij gelooft in God
Dus jij gaat naar de hemel
En ik geloof in iets anders
Dus we komen elkaar na de dood
Misschien nooit meer tegen
Na onderzoek moet dat zijn:
Jij gelooft in God
Dus jij gaat naar de hemel
En ik geloof in niks
Dus we komen elkaar na de dood
Na de dood nooit meer tegen
Het verhaal werd na verloop van tijd wat saai, doordat er te weinig tegen IJsbrand in werd gegaan. Zo lijken de broers het op zijn beloop te laten gaan en de zus via anderen te spelen. Er is dus geen spanning of strijd, waardoor het gaat boeien. De concentratie verslapte en halverwege was de neiging het boek maar weg te leggen. Het thema is goed gekozen en de worsteling en angst waar sommigen mee zitten.
1
Reageer op deze recensie
