Mooie Indische debuutroman

Barbara van der Kruk studeerde Engelse taal en literatuur, maar stapte over op de lerarenopleiding tekenen en textiele werkvormen. Het schilderen is, naast het schrijven, een rode draad in haar leven en Van der Kruk exposeert regelmatig. In al haar werk staat de mens als inspiratiebron centraal.

Emma probeert met verhalen over de tijd waarin racisme en het voorwaardelijke bestaan van gemengdbloedigen de gewoonste zaak van de wereld waren, haar hoogbejaarde moeder aan het praten te krijgen. Haar moeder heeft altijd gezwegen over haar verleden, haar familiegeschiedenis. Dit zwijgen staat centraal voor de families die zijn getekend door hun koloniale afkomst. Het verhaal gaat over vier generaties strijd, schaamte en stilte, waar tevens ook de oorsprong van het zwijgen vandaan komt. Zal het Emma lukken om nog op tijd haar moeder aan het praten te krijgen?

Het wit tussen de regels heeft vele thema’s maar waarheid, ongelijkheid, migratie en hoop springen er toch bovenuit.
Het boek bestaat uit vier delen, die elk een opeenvolgende periode beslaan, beginnend in 1845 en eindigend in 1950. Hierbinnen worden verschillende personen uitgelicht die elk hun verhaal vertellen. Emma heeft ook enkele hoofdstukken die voornamelijk gaan over het contact met haar moeder. Doordat deze hoofdstukken weinig voorkomen en redelijk kort zijn, voelt de oorspronkelijke reden van het verhaal vertellen ondergeschikt.
De schrijfstijl is wisselend, soms wat verwarrend, soms voortkabbelend en dan ineens een prachtig stuk over de geschiedenis van de Indische families in die tijd.
"Waarom lopen ze (een groep passerende koelies) niet rechtop?' vroeg hij. 'Ze mogen nooit met hun hoofd boven ons uitkomen, dat is de adat, het zou een gebrek aan respect zijn. Ze zijn dat zo gewend.'
Het zijn de vele personen en dus vele namen die hun verhaal vertellen die af en toe verwarrend zijn. Zeker bij het hoofdstuk van Baboe Ama, de Javaanse bediende van Frederik en zijn gezin. Zij noemt Anne Mey bij een andere naam, namelijk Si Ketjil en dus moest er soms teruggebladerd worden om te begrijpen wie nu hier bedoeld werd.
De vele switchen in tijd of het plotseling jaren vooruit gaan is soms moeilijk te volgen, sommige stukken zijn langzaam en kabbelen wat voort. Het overlijden van iemand in het verhaal wordt telkens op een summiere manier aangegeven alsof het niet belangrijk is.
Er staan regelmatig mooie zinnen in het verhaal.
"Vanaf een overhangende rots keek ze naar het bruisende water, waar regenbogen een welkomstgroet leken te kleuren."
Barbara van der Kruk heeft met Het wit tussen de regels een mooie Indische debuutroman geschreven.