Tussen de bougainvilles en oleanders

Alhoewel dit boek wordt omschreven als de ultieme zomerroman, heb ik het gelezen tijdens grijze en regenachtige herfstdagen in november. Dit hartverwarmende familie-epos bracht wel de zon in huis. De Britse auteur Catherine Banner (die gehuwd is met een Italiaan en in Turijn woont) vertelt het verhaal van de familie Esposito dat zich afspeelt tussen 1914 en 2009 op het fictieve Italiaanse eiland Castellamare. Amedeo Esposito is een vondeling (Esposito betekent trouwens 'verlaten') die in Firenze wordt opgevoed door een arts. Hij is groot en robuust van gestalte en slaagt erin om net als zijn pleegvader het diploma van arts te behalen. Daarnaast heeft hij een enorme belangstelling voor het verzamelen van verhalen die hij hoort van de man in de straat. Hij solliciteert voor een betrekking als arts en komt terecht op het eiland Castellamare dat zich (fictief) bevindt in de omgeving van Sicilië. Hij is de enige dokter op het kleine eiland en wordt al snel goed aanvaard door de plaatselijke bevolking. De graaf is dé notabele van het eiland en Amedeo wordt verleid door diens echtgenote. Er breekt daardoor een schandaal los en Amedeo wordt door toedoen van de graaf ontzet uit zijn functie als arts. Zo ontstaat er een generatieoverschrijdende familievete tussen de Espositos en de familie van de graaf, die pas tachtig jaar later wordt beslecht. Amedeo houdt echter zo van het eiland en zijn bewoners dat hij er blijft en na de eerste wereldoorlog- die hij als legerarts beleeft- keert hij er ook terug. Hij koopt het leegstaande en enige café Het Huis aan de Rand van de Nacht en huwt met de plaatselijke schooljuf Pina. Ze krijgen 4 kinderen en bouwen hun bestaan verder uit door de succesvolle uitbating van het café dat dé ontmoetingsplaats is voor de lokale bewoners. De familie Esposito wordt door de tweede wereldoorlog zwaar getroffen: twee van hun zonen worden vermist en worden nooit gevonden; een andere zoon komt terug maar kan zich niet meer aanpassen en migreert uiteindelijk naar Engeland. Hun jongste kind dochter Maria-Grazia wordt verliefd op een Engelse aangespoelde soldaat maar deze wordt uiteindelijk opgepakt door zijn legeroversten en zal pas na vijf jaar terugkeren naar het eiland om met Maria-Grazia te trouwen. De dochter neemt het café over van haar vader Amedeo en wordt net als deze zeer geliefd bij de locals. Maria-Grazia en haar man Robert (de Engelse soldaat) krijgen twee zonen die elkaar niet kunnen uitstaan. Het eiland wordt mede door archeologische vondsten een toeristische trekpleister en dit komt alle bewoners ten goede. Het is vooral de zoon van de oude graaf die investeert en de moderne wereld naar het eiland brengt. Het café van de Espositos heeft het niet altijd gemakkelijk maar door de creativiteit van Maria-Grazia houden ze het hoofd boven water. Zoon Sergio is de mindere van zijn jongere broer Giuseppino die het eiland verlaat en een loopbaan uitbouwt in de Londense bankwereld. Na veel twijfel baat Sergio dan het café verder uit onder het toeziend oog van zijn moeder Maria-Grazia. Sergio beleeft een tot mislukken gedoemd huwelijk met een Britse, maar houdt er wel een dochter (Lena) aan over. Dit kleine meisje heeft de volharding van haar grootmoeder Maria-Grazia en zal uiteindelijk het café overnemen. De eilandbewoners én ook de toeristen blijven Het Huis aan de Rand van de Nacht opzoeken. Door de financiële crisis van 2008 verliezen velen pakken geld doordat ze hun centen toevertrouwd hadden aan een plaatselijke spaarbank in handen van de zoon van de graaf. Dit leidt tot spanningen maar kent uiteindelijk een goede afloop.
Dit prachtige boek brengt de zuiderse sfeer met zijn zinderende hitte en blauwe zee echt tot leven. Castellamare bestaat niet in het echt maar je kan er zich een voorstelling bij maken. De risotto-balletjes, de limoncello, de bougainvilles en oleanders; samen geven ze kleur (en smaak) aan het verhaal. De hoofdpersonages worden goed getypeerd en de locals met hun soms beklemmend en conservatief karakter kleuren deze familiegeschiedenis. In het boek wisselen vreugde en verdriet, liefde en strijd zich af en dit met de 20ste eeuw als historische achtergrond. De verhalen die Amedeo verzamelde vormen een rode draad door het hele boek.
Catherine Banner is nog maar 28 jaar en is er reeds in geslaagd haar boeken wereldwijd te laten uitgeven. Het is dan ook verlangend uitkijken naar haar volgend boek dat (zo vermeld ze het op haar website) verschijnt tegen zomer van 2018. Hopelijk volgt snel een vertaling in het nederlands.