Bijzonder leven

Door het artikel
https://www.hebban.nl/artikelen/100-jaar-na-de-zaak-styles-is-agatha-christie-nog-onverminderd-populair
werd ik weer op het spoor van Agatha's biografie gezet. Het boek staat al jaren in mijn kast en nu eindelijk gelezen.

Agatha Christie heeft 15 jaar de tijd genomen om dit boek te schrijven. Het is uiteindelijk na haar overleden uitgegeven. En soms merk je dat; de tijdssprongen zijn niet altijd logisch en soms is er wat herhaling of tegenstrijdigheid. Toch stoort dat geenszins. Het boek geeft een inkijk in haar leven, haar schrijven en een fantastisch tijdsbeeld van het Groot-Britannie en Midden Oosten van de eerste helft twintigste eeuw. Dat maakt dat ik het met 5 sterren heb gewaardeerd.

Haar leven kent een bijzondere loop. In haar jeugd heeft zij bijvoorbeeld nooit onderwijs gevolgd. Als jongste van drie genoten haar broer en zus wel onderwijs, maar zij werd onderwijzen door haar kinderjuf en vader. Ze leerde zichzelf lezen op 5-jarige leeftijd. Verder beschrijft ze vooral de fantasieën die ze heeft. Ze vermaakt zich met weinig; ze is dan ook weinig omgeven met leeftijdsgenoten. Haar broer en zus zijn een stuk ouder, en zitten op kostschool en wonen later op afstand (/ in het leger). Het is met name haar moeder, die haar fantasie ook stimuleert. Haar vader overlijdt als Agatha nog niet zo oud is. De herinneringen aan hem, gaan dan ook veel minder diep dan de beschrijvingen over haar moeder. Beide ouders waren bijzondere persoonlijkheden. Het overlijden van haar vader gaat gepaard met een flink inkomensverlies. Desondanks krijgt ze als tiener wel de mogelijkheden om op verschillende scholen in binnen- en buitenland (Frankrijk) te kijken, tot haar moeder bedenkt dat iets anders beter is. Ze geeft hierin zelf ook aan, dat reizen in die tijd erg goedkoop was. En dat de verhuur van hun huis de kosten dekte.

Het boek geeft inzicht in haar reizigersbestaan, eerst met Archie Christie (haar eerste man) en later met Max Mallowan. In de Eerste Wereldoorlog trouwt ze met Archie. Hij is piloot en aan het front, zij meldt zich bij de verpleegkundigen en komt uiteindelijk in de apotheek te werken. Zeker in die tijd, was het werk in de apotheek vrij handmatig. Ze stelden zelf de verhoudingen samen. Daar verzamelt ze de nodige kennis voor haar latere boeken. In 1920 komt, mede door een weddenschap, haar eerst boek De zaak Styles uit. Ze vertelt over de zeer slechte onderhandelingen. Verdienen met schrijven komt op een veel later moment, hoewel ze zich nooit schrijver heeft gevoeld (behalve de directe periode na haar scheiding).

Haar huwelijk met Archie strandt; niet gebruikelijk voor die tijd en ook bepaald niet de keus van Agatha. Ze schrijft wel over de aanloop van de huwelijksproblemen/ scheiding, maar laat de hele passage over haar verdwijning achterwege. Dit heb ik niet gemist in het boek; de pijn die dit haar gedaan heeft, komt duidelijk naar voren. Soms zegt wat niet geschreven is, meer dan wel wat op papier staat.

In het Midden Oosten ontmoet ze haar tweede man, archeoloog Max. Verscheidene malen trekt ze met hem het Midden Oosten door. De Oriënt Express is een belangrijk treinroute. De opgedane kennis is in meerdere boeken terug te lezen; de landen, de gebruiken. Het is wel bijzonder om te bedenken, hoe makkelijk ze in die tijd hun kind maandenlang niet zagen. En snel terugreizen, was er ook niet bij.

Het zijn de kleine accenten, die mij aanspreken. In vrij veel boeken komt de appel/ appelboom terug; denk bijvoorbeeld aan Ariadne Oliver. En hier staat ze ook in dit boek meerdere keren bij stil. Het is een boek, dat haar herinneringen volgt. De appelboom in hun tuin, het letterlijk ziek eten in appels. Het ontstaan van Hercule (en de spijt), haar favoriete werken (en vice versa). Als je veel Christies gelezen hebt, dan zeker ook de autobiografie lezen.