Mysterieus, religieus, Bijbelse vrouwen en slangen!

Het Evacomplex.

Auteurs : Jeroen Windmeijer, Jacob Slavenburg


‘Het Evacomplex’ is een vlot geschreven mysterieuze, religieuze thriller, met links naar een nog niet zo lang geleden gebeurtenis als de brand van de Notre Dame, maar ook naar geschiedenis via bijbelse verhalen, Michelangelo en de Sixtijnse kapel…. En naar de natuur : slangen, Naturalis, eetbare bloemen, de hortus,...

Frank van As is werkzaam als slangendeskundige bij Naturalis, te Leiden. Als nieuw-gedoopte in een pinkstergemeenschap, is hij sterk betrokken in de kringen rond de charismatische dominee Hugo Agterik, (gefascineerd door de “slangenkerken” in zuiden van de VS) en diens zoon Aäron. Frank geraakt in de vriendschap met Hugo, verstrikt in een web, dat strakker en strakker rond zichzelf – en zijn vrouw Cat – komt te zitten. Pas na de eerste dode komt hij tot het besef:

“door zijn jas heen had Frank gevoeld dat de warme plek die was ontstaan, snel was afgekoeld.”

Ten tijde van de brand in de Notre Dame te Parijs (april 2019), werkt Magda Filippo als journaliste bij het Leidsch dagblad, en ook aan haar droom : het boek ‘Vrouwen in de bijbel’. Ze wordt door collega en vriend Hielco, freelance-fotograaf, gewezen op het beeld van de slangenvrouw in de kathedraal. In haar verdere zoektocht stuit ze op een alternatieve uitleg van het Bijbelse Genesisverhaal en de rol van Eva daarin. Hierover vertelt ze graag aan hartsvriendin Cat tijdens hun lange gesprekken en borreluurtjes.

De gebeurtenissen lijken met elkaar verweven…

In eerder korte zinnen en compacte hoofdstukken, met wisselende setting van personages, wordt de lezer er toe aan gezet door te lezen. De vaart blijft er goed in. Het eerste hoofdstuk was al meteen “raak”.

Zet je schrap voor uitgebreide verwijzingen naar bijbel, psalmen, oude testament, talmoed, kabala,... enerzijds vanuit dominee Agterik, anderzijds in de gesprekken die Magda voert in haar zoektocht naar informatie voor haar boek.

(Achter in het boek is een uitgebreide bronnenlijst voor wie zich verder wil verdiepen. ) Deze zitten zeer goed verwerkt in het verhaal, maar soms is het even door bijten (sessies met Awram) maar maakt het boek tevens zeer origineel.

Belangrijk thema in het verhaal is de oerzonde afgeleid uit het scheppingsverhaal Genesis, de zondeval die ook de vrouw in een kwaad daglicht stelt. De vraag rond (on)gelijkheid van man en vrouw.
En hoe gaandeweg blijkt dat het verhaal van Eva complexer is dan we denken/ aangeleerd kregen. (bv. hoe Eva als zondig wordt bekeken bij bijten in de appel, wijl misschien Adam eerder op de hoogte was van het verbod maar zelf ook mee at van de appel ipv te weigeren en Eva te informeren).

De insteek met af en toe een link naar de natuur sprak mij persoonlijk aan, het was een aangename afwisseling, maar ook door mijn eigen interesse.

Antropoloog Jeroen Windmeijer (1969) verweeft in zijn thrillers graag Bijbelse geschiedenis, in dit geval ook met aspecten uit het joodse geloof, en laat de verhalen plaatsvinden in zijn woonplaats Leiden.

In dit boek vormt hij een duo met Cultuur- en godsdiensthistoricus Jacob Slavenburg en voel je bijvoorbeeld een link naar het onderwerp van zijn boek “ En de man zal heersen….” dat handelt over de eeuwenlange onderdrukking van vrouwelijke waarden en het als minderwaardig zien van vrouwen; ook binnen de kerk.
Het deed me ietwat denken aan de misdaadboeken rond inspecteur Thomas Berg geschreven door Jo Claes, met de oude universiteitsstad Leuven als achtergrond,. Ook bij hem zijn kunst, en geschiedenis een rode draad in zijn verhalen.
“Altijd als hij langs het park reed, fantaseerde Rijsbergen over een huisje in het volkstuinencomplex dat daar ook lag. “ ook dit deed denken aan een passage uit boek van Jo Claes waar een personage graag een begijnhofhuisje wil bekomen.
Het was mijn eerste boek van dit duo, lijkt me leuk om meer te lezen, maar dan andere verhalen met links naar geschiedenis, waar een ander onderwerp ( dus niet bijbels ) aan bod komt.
Goed gevonden :
De woordspeling : Malum (het kwade) – appel (malus)
De verwijzing naar de origine van de naam “Cat” vanwege de mooie betekenis van het Oudgriekse katharos, dat ‘rein, schoon, zuiver’ betekende.’ Ik legde onmiddellijk de link naar ‘De Katharen’ en hun rol in de geschiedenis en godsdienstbeleving in Zuid-Frankrijk. En mooie vakantieherinneringen daar in de streek rond Montségur !

Het beeld van de slang, de “ouroboros”, die in de eigen staart bijt, het eeuwig leven, als figuurtje ook terug te vinden bij de start (of eind als je wil ) van elk hoofdstuk.
Ik stelde vast, dat ondanks dat ik de sixtijnse kapel al bezocht heb, hier maar weinig van blijft hangen. En dat door de drukte in het Vaticaan, de tijd en uitleg die hieraan kan besteed worden ontoereikend is. Heel jammer, gezien er zoveel te zien en uit te leggen is in 1 ruimte. Door dit boek zocht ik toch maar even foto’s van de taferelen op, op internet ( want foto’s mag je daar zelf niet nemen !)

Soms is het als Vlaamse lezer even wennen, glimlachen (knipoog naar biertje ‘de verboden vrucht’) of fronsen bij woorden als, ik citeer :
“De deur die van zijn wranger af was gehaald “,
“ een oud-dispuutgenoot” ,
“zijn broekspijp opgerold tot net boven zijn hoge kistjes”,
“ .. ik hoop je ... verder op streek te helpen met je boek”
“Die er toch in zijn ingevoerd”
“áángekondigd dat hij opening van zaken ging geven”
“Bent u een beetje Bijbelvast?”
“hineininterpretieren”
Maar door mijn Nederlandse connectie heb ik hier misschien meer dan gemiddelde aandacht voor .. .
Zeker een aanrader voor wie houdt van spannende mysterieuze boeken en bovenstaande thema’s !
Met dank aan Harper Collins voor het recensieboek en de mogelijkheid om deel te nemen aan het reviewteam.


Uitgeverij : @harpercollins