Echt Stranger than fiction

De duivel kwam naar Eden begint met een opmerking van de auteur, Abbott Kahler, waarin aangegeven wordt dat het verhaal geen fictie is. De auteur heeft archieven, dagboeken, brieven, boeken en krantenartikelen gebruikt om de bewoners van Floreana te beschrijven, om te vertellen met welke uitdagingen ze te maken krijgen en om de onderlinge verhoudingen tussen de bewoners te schetsen. Het is goed dat je vooraf deze info krijgt, want anders weet je als lezer waarschijnlijk niet dat je non-fictie aan het lezen bent. Want zoals de voorkant al aangeeft, het verhaal is ‘stranger than fiction’.

De duivel kwam naar Eden is dus een waargebeurd verhaal over bewoners van het Galapagos-eiland Floreana in de jaren ’30 van de vorige eeuw. Het verhaal begint bij de eerste personen die sinds lange tijd op het eiland gaan wonen: dr. Friedrich Ritter en zijn geliefde Dore Koerwin. Zij arriveren medio 1929 op het eiland en beginnen met het creëren van hun Eden. Tot hun afschuw komen er al snel nieuwe bewoners op het eiland wonen, Margret Waldbrӧl, Heinz Wittmer met Heinz’ zoon Harry. Maar de rust wordt pas echt verstoord als barones Bosquet zich met drie jonge mannen op het eiland vestigt met het plan er een hotel te openen.

De schrijver is er goed in geslaagd om de bewoners van Floreana tot leven te brengen. De beschrijvingen van het leven van de bewoners vóór vertrek naar Floreana dragen daar aan bij. Maar vooral de onderlinge dialogen laten goed zien wie de bewoners zijn en hoe ze denken. Ook de passages waarin de auteur aangeeft waar de dagboeken van met name Dore en Margret qua beschrijving van de gebeurtenissen van elkaar afwijken helpen hierbij. Je ziet hierdoor goed dat de bewoners ieder een eigen kijk hebben op de situatie. Die passages over afwijkende dagboeknotities leiden echter wel hier en daar af van de plot en verstoren daarmee soms de vaart in het verhaal.

Al met al is het wel een meerwaarde dat je de gebeurtenissen op het eiland vanuit meerdere blikken bekijkt. Als lezer kun je hiermee je eigen conclusie trekken van wat er op het eiland is voorgevallen. We zullen nooit 100 procent zeker weten wat er gebeurd is, maar ondanks dat levert het wel een verhaal op dat bij tijd en wijlen spannend is.

Het einde van het boek levert echter verwarring op. Je krijgt dan namelijk te horen dat er eerder boeken over de tijd op Floreana zijn verschenen, geschreven door de bewoners zelf. Onder deze boeken is een boek van Dore getiteld Satan came to Eden – wat vertaald naar het Nederlands ‘De duivel kwam naar Eden’ is. Hierdoor ga je als lezer twijfelen of het boek van Kahler niet gewoon een vertaling is van het boek van Dore. Aangezien De Duivel kwam naar Eden de gebeurtenissen vanuit meerdere perspectieven beschrijft, is dat niet waarschijnlijk. Maar de titel van de Nederlandse uitgave van het boek is dus wel ongelukkig gekozen.