Géén schoolidyllen

Een tijdje geleden was ik op een school in Zoetermeer, waar een groot aantal docenten als karikatuur aan de muur hangt. Een paar dagen later las ik een boek over een school die is bevólkt met karikaturen: Mannen van Maasoord van Lein van der Wulp.

Mannen van Maasoord vertelt een verhaal dat, als je zelf in het voortgezet onderwijs werkzaam bent, waarschijnlijk de nodige herkenning oproept. Dat is leuk, soms zelfs geruststellend, maar het is niet genoeg om een verhaal ook echt boeiend te maken. Er blijft afstand, de karakters zijn zwart-wit. En wat zijn het er veel. Die vieze ouwe geilneef van een concierge, bijvoorbeeld, die, om onbegrijpelijke redenen, op handen wordt gedragen, en ene Stijn, die zich gaandeweg tot een soort hoofdpersoon ontpopt, maar van wie we niet veel meer weten dan dat hij een beetje dwars is. De verteller lijkt clichématig de, weliswaar naamloze en onzichtbare, rol van eeuwig cynische zeurpiet op zich te nemen. Zeker niet héél erg beroerd gedaan, maar die hebben we zelf al in overvloed, in onze eigen docentenkamer, en voor iedereen die niet bekend is met het reilen en zeilen op een scholengemeenschap klinkt het alleen maar nóg zuurder.

Jammer ook dat er schijnbaar geen redacteur - al was het maar een welwillende collega uit de sectie Nederlands - aan te pas is gekomen om de auteur te corrigeren dan wel af te remmen, of anders was het niet zo'n heel erg goede, want de zinsconstructies zijn af en toe (of eigenlijk best vaak) om te huilen, de geforceerde mallotigheid die hier en daar de kop opsteekt ondermijnt de toch al flinterdunne geloofwaardigheid, er wordt nog al eens twee keer hetzelfde verteld - het lijkt verdomme wel een rapportvergadering! - en Van der Wulp, zelf docent Engels, is maar zeer oppervlakkig bekend met het begrip samenstelling en het hoofdlettergebruik in, bijvoorbeeld, afkortingen. Misschien omdat die dingen in het Engels net een beetje anders werken.

De vlagen van herkenbaarheid maken Mannen van Maasoord enigszins de moeite waard, maar ongeveer op de helft van het lijvige boek had ik zo'n hekel aan ongeveer ieder personage dat de rest een kleine lijdensweg was. Het heeft me vier of vijf romans gekost om die eendimensionale karakters, maar vooral de beroerde schrijfstijl weer enigszins uit mijn hoofd te krijgen. Vlak voordat ik het teruggaf aan mijn collega - die het had besteld na een soort bedel-e-mail van de auteur - las ik per ongeluk nog een stukje van de véél te lange tekst op de achterkant, en daar lag ik prompt nog een halve nacht van wakker: het had een hilarisch verhaal moeten zijn. Die ambitie is uiteindelijk de grootste grap van Mannen van Maasoord.