Veel te weinig

Het grootste probleem van Tot waar we kunnen komen is dat het verhaal van Janne en Dina, haar moeder, te karikaturaal is om serieus te nemen en te serieus om het grappig te vinden. Als van der Krabben clichés gebruikt (donkere krullen, vierkante kaak, een toef schuim, enz), dan is dat niet ironisch bedoeld en als ze karikaturen neerzet, zoals de hulpverleners, dan zijn ze net zo min zo bedoeld.
De situatie waarbij Dina haar dochter plotsklaps voor het voetlicht wil halen om haar haar eigen gedichten voor te laten lezen bij Holland got talent? is niet grappig omdat het ongelooflijk wreed is ten opzichte van Janne, en bovendien is het onmogelijk te geloven dat een weldenkend mens, zoals Dina, dat haar timide, verlegen dochter aan zou doen. Het principe van 'suspension of disbelieve' is niet slechts in deze situatie mislukt, maar dat mislukt in allerlei andere situaties ook. De demente moeder van Dina is bijvoorbeeld een treurige karikatuur van de werkelijkheid en volkomen ongeloofwaardig als personage.

Van der Krabben heeft het zichzelf moeilijk gemaakt door een huilebalk met een dun huidje als hoofdpersoon te gebruiken. Dat maakt het lastig om sympathie voor haar te krijgen. Natuurlijk is dat geen voorwaarde voor een geslaagd boek, maar het helpt wel. De ineenstorting van Janne aan het begin van het boek, na een gesprek met haar baas waarin ze te horen krijgt dat ze geen promotie kan maken, komt uit de lucht vallen en lijkt meer op het stampvoeten van een gepasseerd verwend meisje dan een depressie bij een volwassen vrouw.
Dat geldt ook voor de verstoorde relatie met haar moeder. Van der Krabben tracht wel hier en daar door flashbacks duidelijk te maken waarom Janne iedere keer als door een horzel gestoken op haar moeder reageert, maar overtuigend is het allemaal niet waardoor de reacties van Janne overtrokken zijn. De razendsnelle verandering van Janne aan het eind van het boek waar ze, geconfronteerd met de ziekte van haar moeder, 'ineens' verandert van huilebalk naar volwassen vrouw, is net zo ongeloofwaardig als al het voorgaande.

Als meeleven met de personages onmogelijk, de wijze van vertellen humorloos en clichématig is en het verhaal weinig aantrekkelijk, dan blijft er weinig over om van te genieten. Veel te weing...

Gelezen ihkv de Hebban Debuutprijs 2016