Schrijven en fantaseren tussen de kelp

‘Duizend vaders’ is de debuutroman van de in Nederland uit Vietnamese ouders geboren theatermaakster Nhung Dam. In de roman zijn autobiografische elementen verwerkt, gebeurtenissen uit het leven van Nhung en haar ouders. Niet toevallig draagt de hoofdpersoon uit de roman dezelfde naam als de auteur.
De 11-jarige Nhung woont aan het einde van de wereld in het fictieve plaatsje Beiahêm, dat gebaseerd is op de wijk Beijnum in de stad Groningen. “Wankel bungelde het tegen zee aan, verderop was alleen nog maar water…”. Haar ouders zijn uit Vietnam gevlucht om hier een nieuw bestaan op te bouwen. De vader van Nhung is echter alweer met de noorderzon vertrokken, Nhung met haar eenzame en wanhopige moeder achterlatend. “Vanaf het moment dat mijn vader verdween lag er een jaar lang sneeuw in Beiahêm”. Nhung probeert voor haar moeder te zorgen, haar eigen leven in een ongastvrije omgeving vorm te geven en zoekt haar vader in alles en iedereen om haar heen. Ze heeft behoefte aan menselijk contact. Ze leeft niet alleen in de werkelijkheid, die vaak hard en koud is, maar heeft daarnaast haar eigen fantasiewereld waarin ze op zoek is naar de vragen die ze heeft. In de echte wereld heeft ze te kampen met xenofobe dorpsbewoners, pesterijen op school, een depressieve moeder en afpersingen door de Chinese maffia. Nhung probeert haar echte leven te ontvluchten, maar als dit niet lukt trekt ze zich terug in haar verhalen en fantasieën. “Laten we het eens over fantasie hebben. Wat is volgens jullie het verschil tussen fantasie en een leugen?” vraagt de meester.
De kernvragen die Nhung heeft zijn de vragen naar haar identiteit: wie ben ik, waar ben ik thuis, wie is mijn vader. “Behoorde ik tot de plek waar ik al mijn zonsopgangen had gezien, of tot de plek waar papa en mama vandaan kwamen?”
De schrijfstijl van Dam is vlot, eenvoudig en toegankelijk,  fantasierijk en beeldend. Er zijn veel verwijzingen naar water, het weer en de elementen, naar taal, woorden en boeken, naar kunst. Mooie beelden geven het verhaal sfeer: “Terwijl ik weer naar buiten liep, probeerde ik de woorden uit mijn hoofd te schudden”.
Aan het eind van het verhaal, als de laatste vluchtpoging van Nhung mislukt is, keren we terug naar het begin, waar Nhung haar verhaal begint te tekenen in het water, terwijl ze tussen de kelp ligt. “Omringd door de kelp steek ik mijn wijsvinger in het water en begin ik de eerste woorden te tekenen”. De cirkel is rond.
‘Duizend vaders’ is een sfeervol verhaal en een sterk debuut, verteld in een originele stijl. De schrijfster heeft talent en verdient het gevolgd te worden. De feiten dat Dam af en toe uit de bocht vliegt, Nhung te volwassen laat denken en uiteindelijk laat verdwalen in haar fantasieën, doen daar niet veel aan af.