Niets menselijks is hen vreemd

Flaptekst:
In Lichte jaren maakten we kennis met de onvergetelijke Cazaletfamilie in de laatste zorgeloze jaren voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Nu, in het volgende deel Aftellen, schrijven we 1939, Hitler is net Polen binnengevallen.
De kinderen worden snel volwassen onder invloed van zowel de omstandigheden op het wereldtoneel als de gebeurtenissen in hun eigen leven.
Voor hun ouders verandert alles door de oorlog. Edward meldt zich bij de RAF, Rupert gaat naar de marine en wordt na Duinkerken in Frankrijk als vermist opgegeven. Hierdoor rust het hele familiebedrijf op de schouders van Hugh, die door zijn verwondingen uit de vorige oorlog zelf niet ten strijde kan trekken.

Citaat:
‘Maar je wordt niet gewoon volwassen. Bijna zodra je dat bent, begin je oud te worden.’
‘Ik geloof niet dat je dat merkt doordat het doorlopend gebeurt, en het gaat zo langzaam dat je volgens mij pas beseft wat er aan de hand is als het te laat is.’

Bovenstaand citaat staat model voor de belevenissen in een familiekroniek, zoals deze over de Cazalets. Waar we in het eerste boek – Lichte Jaren – kennis maakten met leden van drie generaties van de familie, volgen we in Aftellen hoe het hen verder vergaat nu de dreiging van WO II realiteit is geworden en de oudste kleinkinderen de leeftijd bereikt hebben om hun eigen weg te kiezen. Zij beseffen dat ze geen kinderen meer zijn, maar ook zijn ze nog niet volwassen, al beseffen ze dat ze dit spoedig wel zullen zijn, en wat dan?

Het tweede boek uit de Cazaletkroniek wordt dan ook grotendeels verteld vanuit het perspectief van de oudere kleinkinderen: Het vrouwelijke deel bestaande uit Louise, Polly, Clarissa en Angela en wat de jongens betreft, vooral de vredelievende, gevoelige Christopher en de oproerige, eigenwijze Neville.

Intussen spelen zich in de wereld van de volwassenen een hele serie drama’s af: overspel, overlijden, zware ziekte, moeilijkheden in het familiebedrijf, onbeantwoorde liefdes, en ga zo maar door. Daarnaast ook nog voortdurend het leven in het ongewisse wat betreft de duur en de afloop van de oorlog en wat hun daardoor nog allemaal te wachten staat. In feite alle ingrediënten voor een boeiende soap.

Het valt mij op dat de auteur de familieleden en de personages eromheen zo gevarieerd heeft gemaakt dat vrijwel elk mogelijk karaktertype aan bod komt en dat elke lezer zich wel in één of meer van de Cazalets kan herkennen.

In Aftellen is WO II pas begonnen en zeer uitgebreid wordt daar niet op ingegaan in deze familiekroniek. Wat we erover te weten komen gebeurt via de ervaringen van de familie als geheel – veel voedsel is op de bon, de gezinnen zijn voorlopig allemaal uit Londen weggetrokken om allemaal samen op het veilige platteland in Sussex te wonen, een zoon wordt vermist – en via af en toe het geluid van een bombardement of overvliegende vliegtuigen. Echt lijden onder de oorlog doen de meeste Cazalets [nog] niet; ze hebben allemaal hun eigen persoonlijke beslommeringen.

Net als Lichte Jaren is Aftellen erg prettig om te lezen en zeker niet saai doordat het beschrijvingen bevat van ernstige tot dramatische gebeurtenissen, afgewisseld met vaak zeer humoristische gesprekken van de kinderen en met schilderachtige beschrijvingen van natuur, mensen en zelfs kledij en meubilair.

Na Lichte Jaren vond ik het erg fijn om in Aftellen de familie opnieuw te ontmoeten en te lezen hoe het hun verder is vergaan. De Cazalets zijn intussen een beetje gaan voelen als eigen familie en ik kijk dan ook uit naar het derde boek dat begin 2018 zal verschijnen.

Door de grote hoeveelheid aan personages is het wel handig om een stamboom bij de hand te houden tijdens het lezen.

Voetnoot: De kwaliteit van de Nederlandse vertaling van dit tweede boek liet heel wat te wensen over. We lazen dan wel - als leesclub - een ongecorrigeerd exemplaar. Ik hoop dus dat de eindredactie de tekst nog flink onder handen genomen heeft alvorens deze naar de drukpersen te sturen.