Een onthullende spreekbeurt

Aan spreekbeurten uit mijn humanioratijd (jaren ’70) bewaar ik goede herinneringen. Ik was geen haantje-de-voorste en kreeg op die manier een uitgelezen kans om me te uiten in de klas waar doorgaans ex-cathedraonderwijs werd verstrekt.

Heel anders is de situatie van de zevendegroeper Koen, hoofdpersonage in Van Mersbergens roman ‘We moeten praten’. De jonge knaap moet een spreekbeurt houden, maar het is onzeker of hem dat zal lukken want sinds zijn derde levensjaar hult hij zich in een hardnekkig stilzwijgen. Op school horen ze hem nooit spreken, binnen noch buiten de klas. Toch neemt Koen de kans met beide handen aan om een lange spreekbeurt te houden over ‘alles’. Dat blijkt zijn familieverhaal te zijn, waarin een allegorische rol is weggelegd voor een eenzame zwaan. Die staat heel passend op de fraaie cover van het boekje en is een fragment uit het schilderij ‘De bedreigde zwaan’ van Jan Asselijn (1650) uit het Rijksmuseum in Amsterdam (hetzelfde schilderij siert het voorplat van Joke Hermsens’ essay ‘Melancholie van de onrust’).

Het ontroerende verhaal, tegelijk hartverwarmend en verdrietig, greep me vanaf het begin bij de keel en de zich langzaam afwikkelende plot hield me lang in spanning.

De auteur schrijft korte, suggestieve zinnen en strooit met levenswijsheden. Mijn eerste Van Mersbergen smaakt naar meer.