Veneur of Sinti?

Ines Nijs (1968), freelance redacteur voor educatieve uitgeverijen, auteur én wereldburger, heeft met haar roman, 'Onomkeerbaar', een opvallend sterk debuut te pakken. De opbrengst van het boek schenkt ze aan Le Cocon, het weeshuis van Kabrousse in de Casamance, in Senegal, waar ze een groot deel van het jaar verblijft. Een bewonderenswaardig initiatief.
Lezen en schrijven is voor de auteur uit Tremelo ( Vlaams-Brabant) een passie vanuit haar jeugd Toch duurde het even eer de smaak van het schrijven écht te pakken kreeg. In 2016 studeerde ze af aan de Schrijversacademie in Antwerpen met een eerste versie van 'Onomkeerbaar'. Ondertussen werkt Ines aan haar tweede roman.

" We hebben een taak over de stamboom, mamma. Hier, en daar, overal aan de takken vande boom moeten we namen hangen.Zullen we hem meteen invullen, mamma? "
" Hoe vaak moet ik het herhalen, Zoë? Onze familie dat zijn jij en ik. En zuster Godelieve."
Blz.52

Zoë, het hoofdpersonage woont samen met haar moeder Alida in een Vlaams-Brabants dorpje in de jaren zeventig van de twintigste eeuw. Een vreemde situatie, want Zoë kent haar vader niet en haar grootouders, als die er al zijn, evenmin. Alida werkt hard als poetsvrouw in Le Grand Veneur, een hotel uit de buurt en ze heeft weinig tijd voor Zoë. Gust en Bertha, een kinderloos landbouwerspaar, zorgen meestal voor de opvang van Zoë. Daar komt een einde aan wanneer Bertha overlijdt. De enige oplossing is het internaat, de vroegere school van Alida. Op school loopt het niet altijd van een leien dakje en Zoë wordt vaak gepest, niet alleen door medeleerlingen, maar ook door sommige leerkrachten die weinig begrip kunnen opbrengen voor haar situatie.
Tijdens een geschiedenisles over WOII meent Zoë op een vluchtig vertoonde dia haar vader te herkennen tussen een groep Hongaarse vluchtelingen. De vragen stapelen zich op in haar hoofd maar het is een onbegonnen zaak voor haar om antwoorden los te krijgen. Zoë gaat dan maar zelf achter het onbekende, het blijkbaar angstvallig bewaarde geheim aan, ... en wie goed zoekt die vindt antwoorden, al heeft ze soms wel eens zeer veel geluk: de naam en adres van haar vader en de herkomst van hun familienaam, Veneur.
De Italiëreis van de laatstejaars, ze is dan 18 jaar, heeft voor het hoofdpersonage maar één doel: haar vader vinden ook al moet ze daarvoor de nodige risico's nemen. De waarheid is voor Zoê zeer schokkend.

"Wie bij een reis-rond-de-wereld over de bok wil springen moet oplettend zijn. Van begin tot einde. Concentratie voor de aanloop, de sprong en de landing. Vaak gaat het mis bij de landing, want alle aandacht ging naar de aanloop en de sprong, terwijl het er uiteindelijk op aan komt niet te stranden met de meet in zicht."
( voorflap)

De auteur raakt in 'Onomkeerbaar' een aantal thema's aan die het leven van een mens, in dit geval dat van Zoë, zeer ingrijpend kunnen beïnvloeden: pesten, onstabiele groei, eenzaamheid (psychisch en fysisch), twijfel en angst, traumaverwerking, onbegrip. Worstel je daar als kind, opgroeiende puber en jong meisje maar eens doorheen. Ines Nijs heeft dit alles op een krachtige en geloofwaardige manier, en met kennis van zaken laten vertolken door sterk getypeerde karakters, die ze in haar verhaal heeft geplaatst in een keurig uitgekozen setting. Het voormalige hotel Le Grand Veneur in Keerbergen en het Sint Ursula Instituut in O.L.V.-Waver bevinden zich in de buurt van Tremelo, de streek van de auteur dus.

Hier en daar verwerkt de auteur passages uit haar jeugd. Het verhaal van het slachten van het konijn is echt gebeurd met zijzelf en haar grootvader in de hoofdrol. Toch is het zeker geen autobiografie geworden.

Dit is een debuut dat staat, onomkeerbaar. Ines is een talentvol verhalenverteller in een aangename, vlotte schrijfstijl waarin ze flash-backs en flash-forwards moeiteloos en naadloos laat overvloeien in het heden. Dat vraagt van de lezer enige attentie, maar het is zeker geen storend element: elke gelezen bladzijde vraagt om omgedraaid te worden om te ervaren wat de volgende bedrukte kant te bieden heeft. Treffende metaforen en vergelijkiingen geven het verhaal een diepgaande indruk vanuit het perspectief van de ik-figuur Zoë en haar moeder Alida. Verrassende wendingen geven spanning en nhet laatste hoofdstuk is zowel aangrijpend als onverwacht.

Deze psychologische roman waarin de auteur aantoont dat zij met kennis van zaken kan schrijven over levensbepalende thema's en de manier waarop zij dat kan laten vertolken door fijnzinnig getypeerde karakters belooft veel goed voor de toekomst.
Ik kijk met belangstelling uit naar de volgende roman van Ines Nijs.