Een impressie van een dorp dat worstelt met kranten

Toen ik het boek - Uitgetekend, portret van een Huizer visser omstreeks 1850 – heb ik getwijfeld, zal ik het aanschaffen of niet. Als geboren Huizer, of ben ik toch een Huizenaar, heb ik een deel van de visserijverhalen meegekregen en was uiteindelijk toch nieuwsgierig naar de inhoud.
Het boek is bedoeld als roman, geschreven door Dick Schaap. De auteur is afkomstig uit een vissersgeslacht en heeft voor dit boek gebruik gemaakt van het gedachtegoed van zijn familie. Maar Uitgetekend is veel meer geworden dan een roman, het geeft een beeld van de Huizer samenleving. Je voelt je daarin thuis of niet! Je wordt gerespecteerd tot de deur en achter die deur kun je alleen respect verdienen als je naar de wetten van het dorp leeft. Heb je een dikke huid, dan kun je daarmee omgaan. Immers er zijn nog wel mensen die ook jou respecteren, maar zelf durven ze niet in opstand te komen tegen het gezag. Nee, niet het gezag van het Woord, maar uit naam van dat woord wordt veel kwaad gedaan.
Uitgetekend is het verhaal van Willem Smit, die gedwongen door Jaap-oom niet voor zijn liefde Jaantje koos, maar haar moest opgeven, omdat zij niet tot de juiste stand behoorde. Hij trouwde met de kille, koude Jannetje, enig kind, waardoor hij in aanmerking kwam voor de schuit. Liefde bestond er nauwelijks tussen hen en Jannetje zat bovendien op de centen.
Het is een tijd toen Huizen nog geen haven had. Daar is lang voor gestreden. Het is ook een tijd met een grote scheiding tussen armoe en geld. Niet dat Smit rijk was, maar hij kon het redden. Het gezin bezat ook een klein huisje dat aan een jongere weduwvrouw werd verhuurd. Willem kon in tegenstelling tot zijn vrouw wel met haar praten. Toch bleef hij zijn Jannetje trouw. Wel gingen er paatjes over hem door het dorp. En die werden nog eens verstevigd toen Willem noodgedwongen zijn botter in Amsterdam op een helling moest leggen. Jannetje zette uit jaloezie de weduwe Gerre uit haar huisje.
Op een zekere dag werd Willem de toegang tot zijn eigen woning ontzegd, door een zoon en door Jannetje. Hij trok in bij zijn broer Kees, maar ook bij Gerre. Die maar wat blij was met zijn komst.
Voor mij is dit boek een weerzien geworden.