Lezersrecensie
Renske Jonkman - Gibraltar
In Gibraltar beschrijft Renske Jonkman enkele weken ui het leven van twee jonge mensen. Geliefden zo lijkt het lange tijd. Vrij impulsief (zonder paspoort voor de een, de ander zonder schoenen, beide zonder verschonende kleding, gelukkig heeft een van beiden wel betaalmiddelen mee) besluiten ze een reis te maken, op zoek naar… ja naar wat?
Het blijkt een tegengestelde reis naar mate de tijd vordert. De vrouwelijke hoofdpersoon ,Ezra ,gaat op zoek naar haar vader in Marokko. Dit tegen de zin van Tobias, haar geliefde. Hoe verder van huis, des te sterker zijn wens om terug te keren naar hun huis in Amsterdam.
De wil (persoonlijkheid?) van Ezra blijkt sterker dan de wens van Tobias. Alleen Ezra heeft een rijbewijs, zij bepaalt de route! Ezra heeft cash, zij maakt carrière in de commerciële wereld. Opgevoed door ouders uit het hippie tijdperk waarin alles kon lijkt het of zij het tegenovergestelde ambieert, een strak gepland leven waarin overigens ook zij haar geheimpjes (zinnelijke one night stands) kent.
Tobias moet het als filmer en scenarioschrijver veel meer van momenten hebben. Als zijn vader overlijdt neemt hij met zijn broer vaders werk als visser tijdelijk over als een soort eerbetoon. Hij is zich bewust van zijn ‘dorpse’ komaf nu hij in de grote stad succes heeft met zijn film ‘Bijvangst’ verwijzend naar zijn vader.
Onderweg komen ze , onvoorbereid als ze zijn, allerlei problemen tegen. Autopech, ter plekke eerst lid worden van de wegenwacht, want de auto van haar vader waarmee ze reizen, blijkt niet in de allerbeste conditie. Het oversteken van Europa naar Afrika via Gibraltar zonder paspoort (Tobias). Via een geheime bergplaats in de auto wordt Tobias de grens over gesmokkeld. De omgekeerde route bewandelen op dit moment veel vluchtelingen, merkt Ezra tijdens een discussie op.
Reizen levert contact op met andere reizigers , zeker als de moderne communicatie gemakken minder worden (mobiel van Ezra verdwijnt in een hotelzwembad). Zo ontmoeten ze Alvaro, een Spaanse barkeeper die hen van Spanje naar Marokko chauffeurt vanwege een lichamelijke inzinking van Ezra . En het Franse stel, op doorreis in Marokko, dat al vragen stellend Tobias en Ezra weer even terugbrengt bij de bron (waarom zijn jullie op pad? Hoe hebben jullie elkaar ontmoet?)
Hoe ze zich in het begin van de reis ook met elkaar verbonden voelen, gaandeweg ontstaan steeds meer stiltes, niet gestelde vragen, onuitgesproken bekentenissen waardoor er steeds meer verwijdering ontstaat tussen Ezra en Tobias, vaak vormgegeven in stukken geciteerde tekst van (hippie) songs uit de jaren 60 (beatles- she’s leaving home, ccr- bad moon rising). Zelfs op het seksuele vlak is het onaf : “ daarna maakten we af waar we mee waren begonnen, maar zonder dat er echt een einde in zicht kwam, het was één eindeloze beweging die zich in niks ontlaadde”. Het lange uitstel van Ezra om aan Tobias te vertellen dat ze zwanger is (en niet eens zeker weet of hij de vader is)!
Uiteindelijk bereiken ze in Marokko Jan, de vader van Ezra. Misschien wel als vooruitgeschoven rouwproces van het elkaar verlaten belanden ze direct in een Marokkaanse begrafenis van een buurman van Jan. Daarna heeft vader tijd voor zijn dochter, hoewel hij zich eerst bij haar onaangekondigde verschijnen geen houding weet te geven. Uiteindelijk verwoordt hij de essentie van het zoekende gevoel van zijn dochter: het gesteld zijn op je onafhankelijkheid (Jan als hippie met vrije liefde, anarchistische leuzen) en tegelijk het symbiotisch één willen worden met de ander (je geliefde)- “dat is nog geen mens gelukt, nog steeds niet”. Dus ook Jan niet, al jarenlang gescheiden levend van Cathy, de moeder van Ezra.
Voor mij is een van de knappe constructies van de schrijfster dat het verhaal veel vernuftige verwijzingen bevat die je bij herlezen opvallen. Maar ook het wisselen van vertelpersonage (Ezra en Tobias om en om per hoofdstuk) maakt dat ja als lezer beider gedachten wereld eigen kunt maken en daar al of geen sympathie voor kunt opbrengen. Bijna onafwendbaar zie je beider werelden uit elkaar groeien met als slot een korte epiloog van beiden in de laatste twee zeer korte hoofdstukken. Over uit elkaar groeien en naar elkaar blijven verlangen.
Een knap geschreven roman die uitnodigt tot herlezen.
Het blijkt een tegengestelde reis naar mate de tijd vordert. De vrouwelijke hoofdpersoon ,Ezra ,gaat op zoek naar haar vader in Marokko. Dit tegen de zin van Tobias, haar geliefde. Hoe verder van huis, des te sterker zijn wens om terug te keren naar hun huis in Amsterdam.
De wil (persoonlijkheid?) van Ezra blijkt sterker dan de wens van Tobias. Alleen Ezra heeft een rijbewijs, zij bepaalt de route! Ezra heeft cash, zij maakt carrière in de commerciële wereld. Opgevoed door ouders uit het hippie tijdperk waarin alles kon lijkt het of zij het tegenovergestelde ambieert, een strak gepland leven waarin overigens ook zij haar geheimpjes (zinnelijke one night stands) kent.
Tobias moet het als filmer en scenarioschrijver veel meer van momenten hebben. Als zijn vader overlijdt neemt hij met zijn broer vaders werk als visser tijdelijk over als een soort eerbetoon. Hij is zich bewust van zijn ‘dorpse’ komaf nu hij in de grote stad succes heeft met zijn film ‘Bijvangst’ verwijzend naar zijn vader.
Onderweg komen ze , onvoorbereid als ze zijn, allerlei problemen tegen. Autopech, ter plekke eerst lid worden van de wegenwacht, want de auto van haar vader waarmee ze reizen, blijkt niet in de allerbeste conditie. Het oversteken van Europa naar Afrika via Gibraltar zonder paspoort (Tobias). Via een geheime bergplaats in de auto wordt Tobias de grens over gesmokkeld. De omgekeerde route bewandelen op dit moment veel vluchtelingen, merkt Ezra tijdens een discussie op.
Reizen levert contact op met andere reizigers , zeker als de moderne communicatie gemakken minder worden (mobiel van Ezra verdwijnt in een hotelzwembad). Zo ontmoeten ze Alvaro, een Spaanse barkeeper die hen van Spanje naar Marokko chauffeurt vanwege een lichamelijke inzinking van Ezra . En het Franse stel, op doorreis in Marokko, dat al vragen stellend Tobias en Ezra weer even terugbrengt bij de bron (waarom zijn jullie op pad? Hoe hebben jullie elkaar ontmoet?)
Hoe ze zich in het begin van de reis ook met elkaar verbonden voelen, gaandeweg ontstaan steeds meer stiltes, niet gestelde vragen, onuitgesproken bekentenissen waardoor er steeds meer verwijdering ontstaat tussen Ezra en Tobias, vaak vormgegeven in stukken geciteerde tekst van (hippie) songs uit de jaren 60 (beatles- she’s leaving home, ccr- bad moon rising). Zelfs op het seksuele vlak is het onaf : “ daarna maakten we af waar we mee waren begonnen, maar zonder dat er echt een einde in zicht kwam, het was één eindeloze beweging die zich in niks ontlaadde”. Het lange uitstel van Ezra om aan Tobias te vertellen dat ze zwanger is (en niet eens zeker weet of hij de vader is)!
Uiteindelijk bereiken ze in Marokko Jan, de vader van Ezra. Misschien wel als vooruitgeschoven rouwproces van het elkaar verlaten belanden ze direct in een Marokkaanse begrafenis van een buurman van Jan. Daarna heeft vader tijd voor zijn dochter, hoewel hij zich eerst bij haar onaangekondigde verschijnen geen houding weet te geven. Uiteindelijk verwoordt hij de essentie van het zoekende gevoel van zijn dochter: het gesteld zijn op je onafhankelijkheid (Jan als hippie met vrije liefde, anarchistische leuzen) en tegelijk het symbiotisch één willen worden met de ander (je geliefde)- “dat is nog geen mens gelukt, nog steeds niet”. Dus ook Jan niet, al jarenlang gescheiden levend van Cathy, de moeder van Ezra.
Voor mij is een van de knappe constructies van de schrijfster dat het verhaal veel vernuftige verwijzingen bevat die je bij herlezen opvallen. Maar ook het wisselen van vertelpersonage (Ezra en Tobias om en om per hoofdstuk) maakt dat ja als lezer beider gedachten wereld eigen kunt maken en daar al of geen sympathie voor kunt opbrengen. Bijna onafwendbaar zie je beider werelden uit elkaar groeien met als slot een korte epiloog van beiden in de laatste twee zeer korte hoofdstukken. Over uit elkaar groeien en naar elkaar blijven verlangen.
Een knap geschreven roman die uitnodigt tot herlezen.
2
Reageer op deze recensie
