Onderweg naar het dak van de wereld

In 'De trein naar Tibet' neemt Maja Wolny de lezer mee op een lange reis van Warschau in Polen, dwars door Siberië en Mongolië, tot helemaal in Lhasa in Tibet. Het is niet de eerste keer dat ze treinreizen maakt door Azië, maar deze keer heeft ze nog een heel bijzondere persoon ‘mee’.

Alexandra David-Néel (1868-1969) was een Frans-Belgische avontuurlijke vrouw die als eerste westerse witte vrouw tot in Lhasa geraakte – en plek die toen zo goed als verboden was voor buitenlanders. Maja las boeken van haar en nam ze ook mee onderweg. Alexandra kreeg niet alleen twee hoofdstukken in het boek, in zowat elk ander hoofdstuk duikt ze ook wel eens op.

Toch mogen we de ondertitel 'in het spoor van Alexandra David-Néel' niet te letterlijk nemen, haar tochten waren van een ander kaliber dan die van een hedendaagse westerse vrouw die gewoon de trein naar Tibet kan nemen. Ze reisde in vermomming als lokale vrouw, verborg een pistool en goud onder haar rokken (als voorzorg tegen een ontvoering), moest onderweg ziektes als cholera, tyfus en de pest zien te vermijden, moest zich vreemde hygiënische gewoonten eigen maken, sliep in koude grotten en tentjes en moest opletten dat haar donkergemaakte huidskleur goed bleef zitten.

Al is ‘gewoon de trein nemen’ evenmin letterlijk te nemen. Maja reist niet altijd even comfortabel en ook zij moet zich vreemde gebruiken eigen maken. Ze komt op plekken waar heel weinig toerisme is. En in Tibet krijgt ze te kampen met een serieuze aanval van hoogteziekte terwijl het toch wel even duurt voor iemand naar haar omkijkt. Ook anno nu kan zo’n reis nog pijnlijk gevaarlijk en eenzaam zijn.

Maja Wolny vertelt ons niet alleen over haar treinreis en wat ze uit het raam ziet. In elk hoofdstuk vindt ze wel een link om het over iets interessants te hebben: geschiedenis, politiek, eten en drinken, lokale gebruiken, cultuur, architectuur, literatuur, film... Heel veel verschillende onderwerpen komen aan bod. Er gebeurt zo heel wat onderweg naar Tibet. Het boek is dus zeker geen saaie droge kost. Het is evenmin moeilijk geschreven, de zinnen zijn vlot en kort. Ze nemen de lezer zo mee van het ene naar het andere hoofdstuk.

Maar soms is het een beetje een rommeltje en is de tekst verwarrend, lijken dingen niet helemaal te kloppen, ontbreekt er een stukje informatie of wordt iets gewoon niet voldoende duidelijk uitgelegd. Foutjes, slordigheden, onduidelijkheden, ze breken af en toe het leesritme en dat is jammer. Ze lagen trouwens niet alleen aan de schrijfster, misschien werd het boek te snel geschreven, vertaald en gepubliceerd? Spijtig, want het gaat niet over grote fouten of tekortkomingen, ze hadden vermeden kunnen worden.

Maar het blijft een aangename beleving om samen met Maja Wolny de trein naar Tibet te nemen. Onderweg leer je haar en haar land Polen beter kennen, en kom je heel wat te weten over Rusland, Mongolië, China en Tibet. Bovendien maakt ze de lezer nieuwsgierig naar Alexandra David-Néel en haar boeken en naar Tibet en de andere landen waar ze doorheen trok.