Hoop en inspiratie!

Toen ik tijdens mijn opleiding tot HVO-docent in aanraking kwam met Janusz Korczak, raakte ik meteen onder de indruk van zijn pedagogische inzichten. Hij geloofde dat vertrouwen de basis vormt voor elke opvoeding. Zijn visie op kinderrechten – dat kinderen het recht hebben te zijn zoals ze zijn, recht hebben op het nu, en zelfs op hun eigen dood – heeft me diep geraakt en is me altijd bijgebleven. In De meester van Warschau brengt Mario Escobar deze ideeën tot leven via een meeslepende en aangrijpende historische roman, gebaseerd op het leven van deze Poolse kinderarts en pedagoog. Escobar schetst een ontroerend portret van een man die onder de zwaarste omstandigheden vasthield aan zijn overtuigingen.

De roman speelt zich af in het Joodse getto van Warschau, waar Korczak samen met zijn medewerkster Stefa leiding geeft aan het weeshuis Don Sierot. Ondanks de gruwel van honger, ziekte en onderdrukking blijft Korczak geloven in de kracht en waardigheid van elk kind. Escobar verweeft historische feiten met naar waarheid aanvoelende fictie, wat zorgt voor een verhaal dat je als lezer niet loslaat. De vele filosofische bespiegelingen en morele vragen maken het boek niet altijd lichte lectuur, maar juist daardoor des te waardevoller. De manier waarop Korczak het gesprek met zijn kinderen aangaat – zoals wanneer hij vraagt wat geluk betekent – toont zijn diep respect voor hun gedachten en gevoelens, ook (of juist) in tijden van crisis.

De meester van Warschau is een eerbetoon aan een man die zijn hele leven streed voor de rechten van het kind – en die, in plaats van te vluchten, ervoor koos zijn weeskinderen tot het einde toe te vergezellen. Voor wie met kinderen werkt, zoals ikzelf deed, komt dit boek bijzonder binnen. Het herinnert ons eraan wat écht belangrijk is in opvoeding en onderwijs: liefde, respect, vertrouwen en menselijke waardigheid. Hoewel het verhaal pijnlijk en confronterend is, biedt het ook hoop en inspiratie. Korczaks nalatenschap leeft voort in elke lezer die geraakt wordt door zijn leven en werk – en in elke opvoeder die zijn voorbeeld ter harte neemt.