Helaas niet zo’n fenomenale thriller

De uitgever heeft geen gelegenheid onbenut gelaten om De roof  door Daniel Silva in de markt te zetten als een fenomenale thriller. Dat zorgt ervoor dat de verwachtingen behoorlijk werden opgeklopt. De vraag is of dat terecht is. Het aloude spreekwoord 'goede wijn behoeft geen krans' betekent immers dat als de inhoud goed genoeg is het niet nodig is om dat zo ostentatief te benadrukken.

De roof  is inmiddels de veertiende thriller met Gabriel Allon in de hoofdrol. Hij verdeelt zijn tijd tussen twee bezigheden: topspion en restaurateur van schilderijen, een opmerkelijke combinatie.
Als hij bezig is met een grote restauratieklus in Venetië wordt hij benaderd door een Italiaanse generaal die hem mededeelt dat er een moord is gepleegd op een Engelse kunsthandelaar, nabij het Comomeer. De generaal weet te vertellen dat een vriend van Allon, Julien Isherwood, als laatste in het huis van het slachtoffer is geweest maar dat deze niet de vermoedelijke dader is. De generaal gebruikt deze kennis als chantagemiddel. In ruil voor de inspanningen van Allon om een gestolen schilderij terug te vinden en dat bij de generaal te bezorgen, zal hij geen geruchten de wereld in helpen die de reputatie van Isherwood te gronde kunnen richten.
Allon hapt toe. Het onderzoek is de eerste schakel in een keten van gebeurtenissen die hem door heel Europa laat reizen en die uiteindelijk eindigt in de mogelijkheid om de Syrische president enkele miljarden bloedgeld te ontfutselen.
Allon doet dat niet alleen. Hij schakelt de complete top in van de Israëlische spionagedienst, maakt gebruik van de diensten van een gewetenloze huurmoordenaar die vooral in opdracht werkt van de maffia, weet de naaste medewerkster van een Syrische topfunctionaris voor zijn karretje te spannen en hij steelt en vervalst en passant nog een van Gogh om zijn doel te kunnen bereiken.
Je moet er wat voor overhebben om de reputatie van een vriend te redden.

Gabriel Allon wordt door de auteur neergezet als een tamelijk gewetenloze, amorele controlfreak. Daniel Silva weet echter geen maat te houden. Hoe valt het te verdedigen dat de hoofdpersoon de hulp inroept van een huurmoordenaar met enorm veel bloed aan zijn handen om de reputatie van een vriend te redden? Hoe kan Allon zonder met de ogen te knipperen het leven van meerdere mensen vernietigen maar aan het slot zijn grootste succes uit zijn carrière inwisselen voor het leven van een min of meer toevallige medewerkster? Hoe kun je door het hele verhaal heen benadrukken dat Gabriel Allon altijd en overal alles onder controle heeft terwijl deze zich zo laat meeslepen in een onvoorziene reeks van gebeurtenissen?

Het eerste deel van het boek is tamelijk eentonig. Het is een lange aaneenschakeling van sterke en stoere mannen die alleen met elkaar kunnen communiceren in de vorm van verbale krachtpatserij. Als dit gebeurt met een zekere ironie, zoals bij James Bond waarmee Gabriel Allon wordt vergeleken, is dat nog wel te verteren, doch zonder die ironie wordt het af en toe haast karikaturaal en op den duur vervelend.

Het middendeel van het boek is uitstekend: de vaart komt erin en dan laat Daniel Silva zien dat hij in staat is om een, weliswaar tamelijk onwaarschijnlijke, maar wel enorm spannende plot te bouwen. Het slot daarentegen valt dan weer wat tegen en heeft iets te veel het karakter van rozengeur en maneschijn.

De roof  is ondanks de onwaarschijnlijke verhaallijn en de eendimensionale personages een heel aardige thriller, bij tijden best spannend, maar komt niet in de buurt van het predikaat fenomenaal.