De test - Joelle Charbonneau

De dystopie viert hoogtij in de jeugdliteratuur. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat veel uitgeverijen en auteurs inspelen op deze trend en er een uitgebreid aanbod aan dergelijke verhalen met een sterk hoofdpersonage in een futuristische setting op de markt verschijnt. De uitdaging voor auteurs binnen dit genre is het vinden van een evenwicht tussen herkenbaarheid en vernieuwing, iets waar De Test grotendeels in slaagt.

Net zoals haar literaire collega’s is Cia Vale een krachtig en handelingsbekwaam hoofdpersonage. Een verschil met de bekendere titels is dat er geen sprake is van onderdrukking of tirannie door de gezaghebbers, die bij Charbonneau de beruchte Test in het leven hebben geroepen om te bepalen wie van de jongeren in aanmerking komt voor een opleiding aan de universiteit, waar toekomstige leiders worden gekweekt.

Dat de Test een goed doel dient, neemt niet weg dat de opdrachten meedogenloos en gruwelijk zijn en de kandidaten tot het uiterste drijven. De grote sterkte is dat deze opdrachten en belevenissen een stuk geloofwaardiger zijn dan de beproevingen die een Katniss of een Tris voorgeschoteld krijgen. Intelligentie en redeneringsvermogen zijn de meest gewaardeerde eigenschappen en heel wat ethische vraagstukken komen bovendrijven als Cia gedwongen wordt om keuzes te maken die niet stroken met de opvattingen van een klassieke held.

Zeker in het begin gaat het er minder spectaculairder aan toe dan bij andere dystopische verhalen, maar dat betekent niet dat het minder onderhoudend is, integendeel. Op een paar voorspelbare gebeurtenissen en onthullingen na, weet Charbonneau de lezer 362 pagina’s lang in de ban te houden. Het is op voorhand niet duidelijk wie de eindmeet zal halen. Voeg daar nog een verfrissend liefdesverhaal aan toe en je hebt een boek dat op alle vlakken weet te verleiden.

Het grootste struikelblok blijft de onvermijdelijke verwantschap met andere dystopische romans. Vooral de tweede helft baadt te veel in de sfeer van De Hongerspelen en zeker bij de lezer die al een paar dystopische romans achter de kiezen heeft, zal het déjà-vu gevoel onvermijdelijk opspelen. Eenmaal deze lezer zich hier over zet, staat De Test garant voor een boeiende en fijne leeservaring.