De pandemie van 100 jaar geleden

De Spaanse griep, iedereen heeft er van gehoord, zeker nu.
Maar hoe was het voor gewone mensen, zomaar ergens in Groningen?

Hans Werkman heeft een eerder uitgegeven boek (De klokkepaardjes, 1987) opgepoetst en opnieuw laten uitgeven. Het is beschreven vanuit het perspectief van Feiko, een jongen van 12 jaar, in een gezin met een zieke vader en een nog zieker klein zusje. Het begint met klein verdriet: vanwege de Spaanse griep werd het Sint-Maarten-lopen afgelast, alle voorbereiding voor niets. Het was Feiko's laatste kans, volgend jaar was hij te oud.
Het boekje geeft een mooi inzicht in het leven onder de pandemie. De angst om bij elkaar binnen te komen omdat iemand in een huis de Spaanse griep heeft. De middeltjes die aangeprezen werden: abdijsiroop, of als dat te duur was, stroperig sap van suikerbieten. De regelmatige begrafenissen. De Spaanse griep was veel dodelijker dan de pandemie waar we nu middenin zitten.
Spaanse gaai gaat over een christelijk gezin, en dat levert ook vragen op. De vader van Feiko is ontroostbaar als zijn dochtertje overlijdt. De dominee zegt dat hij niet de enige is, "dat er in Amsterdam nog vorige week honderd en één mensen aan de griep overleden zijn, waaronder menig kind":
Pa knikte stug en sloeg venijnig met de hamer.
"Die honderd en één ken ik niet, ik ken die éne."
Die gesprekken, met de dokter, de dominee en de steenhouwer, over troosten en verdriet, allemaal via de oren van een 12-jarige geven het boek een extra dimensie. Een ontroerend verhaal.