Is dit een boek over boeken?

Een boek over boeken: is er iets heerlijkers? De Hebban Reading Challenge van 2018 is dan ook extra genieten voor boekenwurmen vanwege categorie #49. Lees een boek over boeken; dat laat de fervente lezer zich natuurlijk geen twee keer zeggen. The Librarian van de Britse auteur Salley Vickers (1948) lijkt comfortabel onder deze noemer vallen, maar is dat inderdaad het geval?  

Sylvia, een jonge vrouw van in de twintig, verhuist naar een andere plaats om daar bibliothecaresse van de kinderboekenafdeling te worden. Haar komst brengt nogal wat teweeg. Haar vriendschap met de buurjongen, een verschrikkelijk slim meisje en haar aantrekkelijke (getrouwde) vader, zetten Sylvia’s leven en het dorp op zijn kop.  

Laten we bij het begin beginnen. Is dit een boek over boeken?  

Ja, want het gaat over een bibliothecaresse die haar passie voor boeken, en in het bijzonder kinderboeken, probeert over te brengen op de inwoners van het dorp.  

Ja, want een groot deel van het plot speelt zich af ín een bibliotheek en draait óm die bibliotheek.

Ja, want er worden legio boeken aangeraden en geprezen, waaronder Treasure Island en I Capture the Castle. Over die eerste informeert buurjongen Sam, nooit bang om de moeilijke vragen te stellen:  

“Does anyone get put to death in it?”  

Het laatstgenoemde – en onterecht redelijk onbekende - boek speelt een rol van betekenis in de relatie tussen Sylvia en een oudere man met een gezin. (Lees vooral de prachtige recensie van Carmen Ploeg over de Nederlandse vertaling – en lees daarna het boek!)  

Ja, want er duikt zelfs een fictieve auteur op.  

Ja, want de magie en kracht van het lezen van fictie nadrukkelijk wordt uitgesproken:  

“…a shared love of reading is an especially powerful bond. It was through Jessica Jenkins that Sylvia met those versions of reality, the characters in fiction, who if not larger than life can becoming a shaping influence and an inner guide.”  

Ja, want The Librarian is doordrenkt van de liefde van de auteur en de personages voor lezen.  

Nee, omdat, hoewel boeken en lezen veelvuldig aan bod komen, je kan redeneren dat beiden slechts dienen als een vehikel voor de werkelijke boodschap van het boek. Het is een roman die in het begin een typisch feelgoodgevoel uitstraalt. Het verzet dat Sylvia ervaart tegen haar progressieve plannen met de kinderafdeling van de bibliotheek, haar onschuldige verliefdheid op een oudere man: de obstakels die ze tegenkomt, worden aanvankelijk gepresenteerd als overkomelijk en bijna vertederend. Het lieflijke taalgebruik van Vickers ondersteunt deze sprookjesachtige, geïdealiseerde wereld. Gaandeweg groeien de problemen echter in proportie en verandert de sfeer. Schijnbaar onbenullige gebeurtenissen veranderen de loop van verschillende levens voorgoed. Fouten kunnen niet meer ongedaan worden gemaakt. De harde realiteit doet zijn intrede en het verhaal raakt steeds verder verwijderd van het happy ending dat je bij aanvang verwachtte. Uiteindelijk gaat de roman namelijk over het belang van geloof. Niet in de zin van georganiseerde religie, maar in de zin van mensen die in je geloven en die je bijstaan. Deze onderliggende thema’s maken van The Librarian meer dan alleen een boek over boeken.  

Als een vraag over een literair werk beantwoord wordt met ja en nee dan kan dat enorm frustrerend zijn. Tegelijkertijd weet je wel meteen dat je met een interessante roman te maken hebt. En dat is The Librarian. Een excellente, vermakelijke read die de waarde van lezen onderstreept en, nadat je het boek hebt dichtgeslagen, nog lang nazingt in je gedachten.