Biografie over twee zusjes die strijden voor vrouwenrechten en afschaffing van de slavernij aan het begin van de 19e eeuw

Ik kocht dit boek bij Korten boek en kantoorhandel in Olst.
Witte vleugels zwarte vleugels vertelt het verhaal van Sarah Grimké (1792-1873). Ze groeide op in Charleston, in het diepe zuiden van de Verenigde Staten van Amerika. Haar vader was rechter en haar familie behoorde tot de bovenklasse van de stad. Haar familie bezat ook een plantage waar slaven op werkten. Daarnaast waren er ook huisslaven die voor de kinderen zorgden, huishoudelijke taken verrichten of de stallen en de tuin onderhielden.
Voor haar elfde verjaardag krijgt Sarah het tienjarige slavenmeisje Hetty “Handful” Grimké cadeau. (Slaven kregen dezelfde achternaam als hun eigenaar.) Er ontstaat een hechte, maar gecompliceerde vriendschap tussen de meisjes. Als lezer volg je vijfendertig jaar hun leven, afwisselend vertelt vanuit Sarah en vanuit Handful.

“Ik was elf en bezat een slaaf die ik niet vrij kon laten.” (blz. 35)

Via Handful en haar moeder Charlotte leer je meer over het vaak gruwelijke lot dat slaven ten deel viel en hoe ze vindingrijk voor allerlei problemen (stiekeme) oplossingen vonden. Een leuk detail van hun verhaal is de verhalende lappendeken die Charlotte maakt, waarin ze haar familiegeschiedenis aan Handful uitlegt door middel van lappen aan elkaar genaaide stof.
Sarah zet zich met haar twaalf jaar jongere zus Angelina in voor afschaffing van de slavernij, waarbij ze op veel weerstand stuiten.

“Zoals u ziet, is er geen plaats in de herberg, maar de wijzen zijn toch gekomen.” (blz. 383)

Vooral ook omdat het in die tijd niet gebruikelijk was dat vrouwen studeerden of zelfs maar in het openbaar spraken. Dat komt ook goed naar voren in de tijd dat Sarah zich aansluit bij de Quakers en daar geestelijke wil worden.

“De tijd om voor je rechten op te komen, is wanneer ze je ontzegd worden.” (blz. 387)

Zullen Sarah en Angelina door hun opstandigheid de afschaffing van de slavernij schaden? Of versterken de strijd voor afschaffing van de slavernij en de strijd voor de rechten van de vrouw elkaar juist? Een interessante vraag, die ook nu, weliswaar op andere zaken, van toepassing is. De strijd voor het ene goed kan vaak niet zonder de strijd voor het andere goed.
Dit boek laat ook zien dat slavernij weliswaar moreel verwerpelijk is, maar dat het een stuk gecompliceerder is dan zomaar met een bestraffende vinger naar de door witte mensen beheerste maatschappij van toen te wijzen. De hele zuidelijke economie was immers afhankelijk van slavernij. Ik vraag me af hoe toekomstige generaties straks op ons terugkijken wat betreft de problemen waar wij nu mee te maken hebben.
Interessant is ook het nawoord achterin het boek, waarin meer wordt verteld over een aantal historische figuren in het boek, zoals Denmark Vessey, die een slavenopstand organiseerde. Ook lees je meer over het leven van de zusjes Grimké en hun strijd voor vrouwenrechten en afschaffing van de slavernij. Zo is hun pamflet “American Slavery As It Is” van grote invloed geweest op auteur Harriet Beecher Stowe, die het veel bekendere “De hut van oom Tom” schreef.