Een Tussenvorm: De wateraap

De wateraap is de debuutroman van Mariken Heitman, gepubliceerd in 2019. Onze hoofdpersonage Elke studeert biologie en als afstudeeronderwerp kiest ze de wateraap, een theorie dat ook wel bekend staat als de wateraap hypothese dat inhoudt dat de voorouders van de mens een lange tijd onder water leefde. Een tussenvorm in de evolutie van de aap naar de mens, Elke voelt zich hiermee verbonden en beschouwt haarzelf in een vergelijkbare manier: een tussenvorm, tussen man en vrouw. Gender speelt een groot rol in het boek en komt steeds terug, identiteit komt steeds terug. Elke worstelt met haar identiteit en met wie ze nou precies is (waarbij gender dus een groot onderdeel van is) en dat toont verder ook in hoe ze op zichzelf reflecteert en situaties waarin ze voelt dat zij zelf of andere mensen naar haar anders kijken, zoals wanneer ze naar de vrouwen-wc gaat en iedereen haar daar aankijkt omdat ze niet als ‘vrouw’ wordt beschouwt, of wanneer ze zelf naar andere mensen kijkt en ze niet helemaal begrijpt hoe mensen nou weten hoe ze zich moeten gedragen of wat ze moeten doen. Af en toe was het moeilijk voor mij om mijn aandacht bij het boek te houden (al ligt dat eerder aan mij dan aan het boek) maar ik kon me herkennen in Elke en haar conflict met identiteit, gender en alles daaromheen waarmee ze worstelt. ‘De geschiedenis van mijn seksualiteit’ van Tobi Lakmaker vond ik een geweldige boek voor deze reden, omdat het een onderwerp bespreekt waarin ik mezelf in kan herkennen. Ondanks dat ik Lakmaker’s boek veel leuker vond dan ‘De wateraap’, is dit wel de ene waarbij ik meer herkenning en verbondenheid voel: een ‘tussenvorm’ die niet begrijpt in welke hokje die precies past, wat ie precies is en hoe die daar mee moet omgaan. ‘De wateraap’ is een boek dat ik zeker zou aanraden om te lezen.