Verrassend historisch jeugdboek

Inez van Loon heeft een nieuw historisch jeugdboek geschreven, dat verscheen bij uitgeverij Clavis onder de titel 'De voorlezer van de sultan'. Een intrigerende titel die gelijk vragen oproept en je nieuwsgierig maakt naar het bijbehorende verhaal. De voorlezer roept associaties op met een oudere man, die hele dagen brieven of wetsartikelen voorleest in een stoffige werkkamer. Verrassend genoeg blijkt de voorlezer een jong meisje te zijn van Armeense afkomst met de naam Lilit. Lilit werd op 7-jarige leeftijd ontvoerd en verkocht aan de sultan om opgenomen te worden in zijn harem. Het leven in die harem met alle onderhuidse spanningen en jaloezie wordt met oog voor details beschreven waardoor je een goed beeld krijgt van de omstandigheden in die tijd.
Het was een zwaar leven voor de vele slaafgemaakte vrouwen, die vaak tot taak hadden om de vele zalen en kamers in het paleis schoon te houden. Geen sprookje uit Duizend-en-een-nacht maar een hard bestaan zonder ontsnappingsmogelijkheden.

De hoofdpersoon Lilit is een dapper meisje, die zich zo goed en zo kwaad als het gaat probeert te handhaven ondanks het verlies van haar ouderlijke huis. Gelukkig is daar Bilal, een jonge slaafgemaakte eunuch, waar Lilit mee bevriend raakt. Bilal weet haar als keukenhulpje verschillende keren te voorzien van wat lekkernijen en neemt Lilit mee op ontdekkingstochten in het paleis en de tuinen. Wanneer Lilit wat ouder is, wordt ze benoemd tot voorlezer van de sultan. Elke avond mag zij de sultan voorlezen uit een speciaal vertaalde detective. Een privilege dat door een aantal andere vrouwen in de harem hevig wordt benijd en waarbij ze tot het uiterste gaan om ervoor te zorgen dat Lilit in ongenade valt.

Het boek kent verschillende thema's zoals verdriet vanwege het verlies van familie, vriendschap en het verlangen naar vrijheid. Lilit blijft in het verhaal haar opgewekte en vriendelijke karakter houden en geeft blijk van een onbaatzuchtige liefde naar kinderen en mensen om haar heen. Er zijn wel momenten waarin ze moedeloos wordt, maar op die momenten blijkt hoe waardevol vrienden zijn. De beschrijving van de vriendschap tussen Lilit en Bilal zorgt ervoor dat het boek aansprekend is voor huidige lezers en zorgt voor herkenning. De schrijfster vertelt het verhaal met vaart en weet bovendien de nodige spanning aan te brengen in het verhaal, waardoor het boek de aandacht van de lezer weet vast te houden. Het heimwee van de jonge Lilit wordt goed beschreven en zorgt ervoor dat je empathie krijgt voor het meisje. Gelijktijdig roept het verhaal een gevoel van bevreemding op, wanneer je leest dat jonge meisjes en vrouwen nooit meer buiten het paleis kwamen en ontsnappen uit de harem onmogelijk was.

De schrijfster heeft behoorlijk wat onderzoek verricht naar de omstandigheden en gewoonten in de laatste harem van de sultan van het Ottomaanse rijk. Achterin het boek is een verklarende woordenlijst opgenomen ter verduidelijking van een groot aantal onbekende woorden en begrippen uit die tijd. De sfeervolle afbeelding op de cover laat een meisje zien voor een dichte poort en hoge muren voorzien van Oosterse tegels. De binnenkant toont een kaart van het toenmalige Ottomaanse Rijk waar de sultan heerste. Bij het lezen van dit boek besef je nog eens te meer hoe heel anders het leven er honderd jaar geleden uitzag voor meisjes en vrouwen en overheerst de opluchting over de huidige mogelijkheden om in vrijheid te leven. Conclusie: De voorlezer van de sultan is een verrassend historisch jeugdboek, dat zich afspeelt in een fascinerende omgeving.