In Nieuwe buren, het nieuwste boek van Saskia Noort, betrekken Eva en Peter een huis in een Vinex-locatie, net als hun huwelijk onder grote druk staat omdat beiden rouwen om het verlies van hun dood geboren dochtertje Lieve. Om het verlies te verwerken zijn ze in therapie bij Hetty Vos, psychotherapeute en ervaringsdeskundige. Desondanks groeit de verwijdering tussen Eva en Peter. Op emotioneel vlak kunnen ze elkaar niet meer bereiken en hun huwelijk is verzand in een troosteloze sleur. Buren Steef en Rebecca zorgen echter voor leven in de brouwerij. Het is ogenschijnlijk een gelukkig echtpaar die probleemloos in het leven staan. Geheim van hun succesvolle huwelijk is de vrijgevochten instelling van beiden ten aanzien van de huwelijkse moraal: partnerruil is een vast onderdeel zonder dat daarbij jaloezie om de hoek komt kijken. Vooral Eva maar later ook Peter komen onder invloed van Steef en Rebecca en ze laten langzaam maar zeker hun eigen waarden los om bevrijd te worden van hun zware last. Dit mond uit in een gruwelijk drama. De ontdekking van dit drama is de opening van het boek. Het verhaal vertelt hoe het zover heeft kunnen komen.

Nieuwe buren is een beklemmend verhaal over mensen die op zoek zijn naar houvast en die het uiteindelijk niet meer kunnen vinden. De oppervlakkigheid van de huidige tijd wordt vlijmscherp neergezet tegen een alledaagse achtergrond van een troosteloze nieuwbouwwijk, het zoeken naar zogenaamde en opgelegde zingeving bij een esoterische therapeut en het klakkeloos accepteren van een leefstijl die zo gemakkelijk lijkt maar in wezen niets meer is dan de meest wrede vorm van egocentrische behoeftebevrediging.
De karakters in Nieuwe buren zijn alledaags, bijna kleurloos; precies zoals het gros van de mensheid is. Persoonlijke problemen, zoals de posttraumatische stressstoornis van Steef, het onvermogen van Peter om Eva zwanger te maken, de angst van Rebecca om door Peter verlaten te worden en het verlangen van Eva om toch zwanger te worden, worden individueel gedragen door de hoofdpersonen. De problemen kunnen niet of nauwelijks gedeeld worden omdat het voor de ander ‘te moeilijk’ is, te ongrijpbaar of gewoon te lastig. En naarstig gaat een ieder op zoek naar iets wat wél leuk is of op zijn minst voor een tijdje leuk lijkt.
Hoe langer het verhaal voortduurt hoe meer barsten er komen in de levens van alle vier hoofdpersonen en uiteindelijk is de bittere waarheid onontkoombaar. Eva lijkt op geen enkele manier meer in staat om ook nog maar iets te voelen voor en bij Peter. Het verlangen om zwanger te worden is zo groot dat bedrog noodzakelijk wordt. Peter, wanhopig door de voelbare en merkbare afwijzingen van Eva, raakt gevangen in jaloezie en achterdocht wat noodzakelijkerwijze een eigen leven gaat leiden. Steef, geplaagd door trauma’s heeft zichzelf niet in de hand en kan met moeite de verantwoordelijkheden van zijn leven aan. Met Rebecca heeft hij het op een akkoordje weten te gooien waardoor list, manipulaties en een agressieve ondertoon een plaats krijgt in hun relatie.
Het is knap hoe Noort het vrijgevochten stel Steef en Rebecca tot leven weet te wekken. Ze zijn levensecht en voorstelbaar. Noort weet de karakters in het algemeen meestal overtuigend neer te zetten. Soms gaat er echter behoorlijk wat mis waardoor vooral Peter moet inboeten aan geloofwaardigheid. Dat is jammer, want het is nou net deze hoofdpersoon van wie het verhaal het uiteindelijk moet hebben.
Ondanks deze kritiek heeft Noort een spannend verhaal geschreven. Literatuur is het niet, daarvoor zijn de teksten te rauw, te oppervlakkig. Het geeft echter een goed beeld van de leegheid en de wanhoop van sommige levens achter de keurige voordeuren in een doorsnee buurt van een Nederlandse Vinex-locatie. Het is beangstigend om te lezen dat er zo veel leegheid is in het bestaan. Nog beangstigender is echter dat ik niet zeker weet of Noort in de gaten heeft hoe leeg en zinloos haar personages zijn.