Lezersrecensie
Londense misdaad in de golden sixties
Naar aanleiding van een film die ik recentelijk op Netflix had gezien (en direct daarna nogmaals had bekeken omdat die de nodige indruk op mij had gemaakt), nl. “Legend” van 2015, wou ik zeker het boek lezen dat als basis voor het filmscenario had gediend.
Dit is voor mij een gangbare praktijk : als ik een goede film zie, en in de aftiteling wordt vermeld dat die een bewerking is van een al of niet beroemd boek, dan wil ik gaan checken of het boek even goed is als zijn verfilming.
En wat blijkt ? Dit boek, “The Profession of Violence: The Rise and Fall of the Kray Twins”, blijkt geschreven te zijn door de zelfde auteur waarvan ik reeds twee boeken in vertaling in bezit had (de biografie “The Life of Ian Fleming”, 1966, over de auteur van de James Bond-boeken, & de fictieve biografie “James Bond : The Authorized Biography of 007”, 1973, uiteraard volledig verzonnen en alleen voor de liefhebbers). Wijlen John Pearson († nov 2021) heeft veel biografieën op zijn actief staan, bv. nog “Painfully Rich: the Outrageous Fortunes and Misfortunes of the Heirs of J. Paul Getty” (1995), verfilmd in 2017 door Ridley Scott met o.a. Christopher Plummer als P.Getty en Mark Wahlberg als James Fletcher.
Dus nadat ik ontdekt had dat dit boekje op Amazon tweedehands verkrijgbaar was voor amper 0,8 euro (! Te gek voor woorden, minder dan 1/5 van de transportkosten ervan !), wist ik meteen wat een deel van mijn (strand)vakantieliteratuur zou uitmaken.
Reginald "Reggie" Kray & Ronald "Ronnie" Kray was een “identieke” tweeling (ook eeneiige tweeling genoemd), geboren in de East End van Londen in 1933, waarvan Reginald 10 minuten voor Ronald het levenslicht zag en dus “de oudste” van de twee was.
Na een korte lokale bokskampioenen-carrière in hun jeugd, begon de gewelddadige ster van de Krays eind jaren ’50 (in de achterbuurten van East London) te rijzen. In de loop van de jaren ’60 breidden hun tentakels uit naar de (iets chiquere) West End, totdat hun macht de Londense onderwereld begon te domineren en echt gevaarlijke proporties aannam. Ze waren betrokken bij brandstichting, mishandeling, moord, afpersing, bedreiging en gewapende overval.
In die tijd kreeg “de Yard” zeer moeilijk grip op de misdaad in de East/West Ends, geconfronteerd als de politie was met een “wall of silence” door de heersende omerta, uitgedrukt door het populaire gezegde “An EastEnder will never grass”. Arrestaties konden alleen verricht worden als men beschikte over bewijzen of nog belangrijker getuigen die bereid waren te praten. Maar als slachtoffers en getuigen systematisch werden bedreigd, en lokale politie omgekocht, dan was de vangst van de Krays en hun organisatie “The Firm” een schier onmogelijke zaak in het Londen van de golden sixties.
Detective Chief Superintendent Leonard "Nipper" Read van de Scotland Yard voorspelde dat de enige mogelijkheid om de Kray-organisatie te klissen was om andere gangsters aan het praten te krijgen, en dit kon je alleen bereiken bij die mensen voor wie zwijgen niets langer meer opbracht in relatie met de Krays (ttz niet vermoord worden door The Firm en nog een inkomen overhouden ook) en spreken de enigste resterende uitweg was om in leven te blijven.
Toen Leonard "Nipper" Read in 1968 tot hoofd van de Murder Squad werd gepromoveerd, probeert hij vóór zijn onderzoek te starten eerst de nodige politici en bewindvoerders ervan te overtuigen dat andere gangsters kwijtschelding en bescherming moeten kunnen krijgen om getuigenissen tegen de Krays te bekomen.
Wanneer Read daarvoor het fiat krijgt slaagt hij in 1968 in zijn opdracht : de Krays worden gearresteerd, voor de rechtbank gebracht, en in 1969 tot een levenslange gevangenisstraf veroordeeld.
Bij de aanvang van het boek lanceert John Pearson reeds een interessant gegeven, nl.het onderzoek van Dr. Lange in 1929 omtrent de biologische/genetische erfenis als factor in de opgroei van een individu tot crimineel. De daaruit ontwikkelde theorie veroorzaakte de nodige opschudding bij psychologen en criminologen die eerder geloofden in doctrines die crimineel gedrag in de eerste plaats koppelden aan de omgeving en de sociale situatie van het individu.
Dr. Lange bestudeerde het strafregister van de tweelingbroer of -zuster van veroordeelde criminelen, en ontdekte dat bij 12% van twee-eiige tweelingen de andere tweeling eveneens crimineel gedrag had ontwikkeld, terwijl dat bij eeneiige tweelingen voor 77% van de wederhelften het geval was. Dit was een pijnlijke ondersteuning van de controversiële stelling dat de neiging tot misdaad en geweld wel degelijk voor een (groot) deel genetisch in de personen aanwezig kan zijn.
En het beste recentste voorbeeld van dit mechanisme is dan de geschiedenis van de beruchte Kray-tweeling.
Halverwege in het boek krijgen we ook te lezen dat de (donkerharige, stevig gebouwde en agressieve) Krays zigeuners onder hun voorouders hebben gehad.
Wat in de film niet zo duidelijk naar voren komt maar in het boek veelvuldig wordt verteld is de ziekelijke neiging van de Krays voor geweld, niet alleen voor intimidatie, maar écht geweld omwille van de kick van het gebruik ervan.
Reggie was de verstandigste van de twee (Ronnie is voor de tweede helft van zijn leven in een gesticht terecht gekomen en daar ook gestorven), maar was vooral gekend voor zijn “sigaretstomp”, waarbij hij schijnbaar vriendschappelijk met de rechterhand iemand een sigaret aanbiedt, en op het ogenblik dat de andere deze in de mond aanneemt, met de linkervuist uithaalt met een snelle harde hoekslag die bij het slachtoffer meestal een kaakbreuk veroorzaakt.
Ronnie was degene die ze niet alle vijf bij elkaar had. Beide tweelingbroers zullen in 1969 schuldig bevonden worden voor het elk op hun beurt plegen van een moord. Reggie’s moord is een uitwas van de opjutterij van gekke Ronnie; als het aan deze laatste had gelegen, dan was Londen in de 60’er jaren in een frisse maar bloedige gangsteroorlog ondergedompeld geweest. Reggie’s min of meer rationele controlefunctie fungeerde al die tijd als een emotionele demper op Ronnie’s marginale, heetgebakerde en aarsgevaarlijke temperament.
In de epiloog maakt John Pearson nog beschouwingen over het gemak waarmee de macht van de Krays aangroeide, wat in zijn ogen op het eerste zicht onlogisch is. De Krays hadden een gebrek aan opleiding en beschaving, waren zeker geen “mannen van de wereld”, en emotioneel heel onstabiel. Volgens criminologen was de tweeling een “anachronisme” voor hun tijd die eerder thuishoorde in het 19de eeuwse boevenwereldje van oude “cockney”-schurken. Desondanks konden zij erg snel en ongehinderd een misdaadrijk opbouwen.
Het is dit laatste dat de auteur zeer verontrustend vindt, dat een maatschappij die zo’n uitwassen lange tijd laat begaan getuigt van een angstaanjagende kwetsbaarheid. Tegelijkertijd waren de Krays, tot kort voor hun arrestatie, uitgegroeid tot beroemdheden in de pers, die in hun nachtclubs zelfs konden genieten van de aandacht van politici, filmsterren en andere populaire vedetten.
Bij het lezen van de epiloog maakte ik onwillekeurig de analogie met onze huidige tijd, en de opkomst van nieuwe soorten criminaliteit in onze contreien en steden.
Het slotwoord laat John Pearson aan een andere grote schrijver, Salman Rushdie : “Als moordenaars beroemdheden worden, dan is er is iets serieus misgegaan”. ‘Maar wat dan ? En waarom gebeurde het met de Krays?’, zegt Pearson.
“The Profession of Violence: The Rise and Fall of the Kray Twins” : verfilmd in 2015 door Brian Helgeland, met Tom Hardy in een (schitterende !) dubbelrol als de misdadige tweeling "Reggie" & "Ronnie", Emily Browning als de vrouw van “Reggie” Frances Shea, Christopher Eccleston als de inspecteur die jacht maakt op de Kray-tweeling "Nipper" Read, en David Thewlis als de medeplichtige “zakenbehartiger” van de Krays Leslie Payne.
Dit is voor mij een gangbare praktijk : als ik een goede film zie, en in de aftiteling wordt vermeld dat die een bewerking is van een al of niet beroemd boek, dan wil ik gaan checken of het boek even goed is als zijn verfilming.
En wat blijkt ? Dit boek, “The Profession of Violence: The Rise and Fall of the Kray Twins”, blijkt geschreven te zijn door de zelfde auteur waarvan ik reeds twee boeken in vertaling in bezit had (de biografie “The Life of Ian Fleming”, 1966, over de auteur van de James Bond-boeken, & de fictieve biografie “James Bond : The Authorized Biography of 007”, 1973, uiteraard volledig verzonnen en alleen voor de liefhebbers). Wijlen John Pearson († nov 2021) heeft veel biografieën op zijn actief staan, bv. nog “Painfully Rich: the Outrageous Fortunes and Misfortunes of the Heirs of J. Paul Getty” (1995), verfilmd in 2017 door Ridley Scott met o.a. Christopher Plummer als P.Getty en Mark Wahlberg als James Fletcher.
Dus nadat ik ontdekt had dat dit boekje op Amazon tweedehands verkrijgbaar was voor amper 0,8 euro (! Te gek voor woorden, minder dan 1/5 van de transportkosten ervan !), wist ik meteen wat een deel van mijn (strand)vakantieliteratuur zou uitmaken.
Reginald "Reggie" Kray & Ronald "Ronnie" Kray was een “identieke” tweeling (ook eeneiige tweeling genoemd), geboren in de East End van Londen in 1933, waarvan Reginald 10 minuten voor Ronald het levenslicht zag en dus “de oudste” van de twee was.
Na een korte lokale bokskampioenen-carrière in hun jeugd, begon de gewelddadige ster van de Krays eind jaren ’50 (in de achterbuurten van East London) te rijzen. In de loop van de jaren ’60 breidden hun tentakels uit naar de (iets chiquere) West End, totdat hun macht de Londense onderwereld begon te domineren en echt gevaarlijke proporties aannam. Ze waren betrokken bij brandstichting, mishandeling, moord, afpersing, bedreiging en gewapende overval.
In die tijd kreeg “de Yard” zeer moeilijk grip op de misdaad in de East/West Ends, geconfronteerd als de politie was met een “wall of silence” door de heersende omerta, uitgedrukt door het populaire gezegde “An EastEnder will never grass”. Arrestaties konden alleen verricht worden als men beschikte over bewijzen of nog belangrijker getuigen die bereid waren te praten. Maar als slachtoffers en getuigen systematisch werden bedreigd, en lokale politie omgekocht, dan was de vangst van de Krays en hun organisatie “The Firm” een schier onmogelijke zaak in het Londen van de golden sixties.
Detective Chief Superintendent Leonard "Nipper" Read van de Scotland Yard voorspelde dat de enige mogelijkheid om de Kray-organisatie te klissen was om andere gangsters aan het praten te krijgen, en dit kon je alleen bereiken bij die mensen voor wie zwijgen niets langer meer opbracht in relatie met de Krays (ttz niet vermoord worden door The Firm en nog een inkomen overhouden ook) en spreken de enigste resterende uitweg was om in leven te blijven.
Toen Leonard "Nipper" Read in 1968 tot hoofd van de Murder Squad werd gepromoveerd, probeert hij vóór zijn onderzoek te starten eerst de nodige politici en bewindvoerders ervan te overtuigen dat andere gangsters kwijtschelding en bescherming moeten kunnen krijgen om getuigenissen tegen de Krays te bekomen.
Wanneer Read daarvoor het fiat krijgt slaagt hij in 1968 in zijn opdracht : de Krays worden gearresteerd, voor de rechtbank gebracht, en in 1969 tot een levenslange gevangenisstraf veroordeeld.
Bij de aanvang van het boek lanceert John Pearson reeds een interessant gegeven, nl.het onderzoek van Dr. Lange in 1929 omtrent de biologische/genetische erfenis als factor in de opgroei van een individu tot crimineel. De daaruit ontwikkelde theorie veroorzaakte de nodige opschudding bij psychologen en criminologen die eerder geloofden in doctrines die crimineel gedrag in de eerste plaats koppelden aan de omgeving en de sociale situatie van het individu.
Dr. Lange bestudeerde het strafregister van de tweelingbroer of -zuster van veroordeelde criminelen, en ontdekte dat bij 12% van twee-eiige tweelingen de andere tweeling eveneens crimineel gedrag had ontwikkeld, terwijl dat bij eeneiige tweelingen voor 77% van de wederhelften het geval was. Dit was een pijnlijke ondersteuning van de controversiële stelling dat de neiging tot misdaad en geweld wel degelijk voor een (groot) deel genetisch in de personen aanwezig kan zijn.
En het beste recentste voorbeeld van dit mechanisme is dan de geschiedenis van de beruchte Kray-tweeling.
Halverwege in het boek krijgen we ook te lezen dat de (donkerharige, stevig gebouwde en agressieve) Krays zigeuners onder hun voorouders hebben gehad.
Wat in de film niet zo duidelijk naar voren komt maar in het boek veelvuldig wordt verteld is de ziekelijke neiging van de Krays voor geweld, niet alleen voor intimidatie, maar écht geweld omwille van de kick van het gebruik ervan.
Reggie was de verstandigste van de twee (Ronnie is voor de tweede helft van zijn leven in een gesticht terecht gekomen en daar ook gestorven), maar was vooral gekend voor zijn “sigaretstomp”, waarbij hij schijnbaar vriendschappelijk met de rechterhand iemand een sigaret aanbiedt, en op het ogenblik dat de andere deze in de mond aanneemt, met de linkervuist uithaalt met een snelle harde hoekslag die bij het slachtoffer meestal een kaakbreuk veroorzaakt.
Ronnie was degene die ze niet alle vijf bij elkaar had. Beide tweelingbroers zullen in 1969 schuldig bevonden worden voor het elk op hun beurt plegen van een moord. Reggie’s moord is een uitwas van de opjutterij van gekke Ronnie; als het aan deze laatste had gelegen, dan was Londen in de 60’er jaren in een frisse maar bloedige gangsteroorlog ondergedompeld geweest. Reggie’s min of meer rationele controlefunctie fungeerde al die tijd als een emotionele demper op Ronnie’s marginale, heetgebakerde en aarsgevaarlijke temperament.
In de epiloog maakt John Pearson nog beschouwingen over het gemak waarmee de macht van de Krays aangroeide, wat in zijn ogen op het eerste zicht onlogisch is. De Krays hadden een gebrek aan opleiding en beschaving, waren zeker geen “mannen van de wereld”, en emotioneel heel onstabiel. Volgens criminologen was de tweeling een “anachronisme” voor hun tijd die eerder thuishoorde in het 19de eeuwse boevenwereldje van oude “cockney”-schurken. Desondanks konden zij erg snel en ongehinderd een misdaadrijk opbouwen.
Het is dit laatste dat de auteur zeer verontrustend vindt, dat een maatschappij die zo’n uitwassen lange tijd laat begaan getuigt van een angstaanjagende kwetsbaarheid. Tegelijkertijd waren de Krays, tot kort voor hun arrestatie, uitgegroeid tot beroemdheden in de pers, die in hun nachtclubs zelfs konden genieten van de aandacht van politici, filmsterren en andere populaire vedetten.
Bij het lezen van de epiloog maakte ik onwillekeurig de analogie met onze huidige tijd, en de opkomst van nieuwe soorten criminaliteit in onze contreien en steden.
Het slotwoord laat John Pearson aan een andere grote schrijver, Salman Rushdie : “Als moordenaars beroemdheden worden, dan is er is iets serieus misgegaan”. ‘Maar wat dan ? En waarom gebeurde het met de Krays?’, zegt Pearson.
“The Profession of Violence: The Rise and Fall of the Kray Twins” : verfilmd in 2015 door Brian Helgeland, met Tom Hardy in een (schitterende !) dubbelrol als de misdadige tweeling "Reggie" & "Ronnie", Emily Browning als de vrouw van “Reggie” Frances Shea, Christopher Eccleston als de inspecteur die jacht maakt op de Kray-tweeling "Nipper" Read, en David Thewlis als de medeplichtige “zakenbehartiger” van de Krays Leslie Payne.
1
Reageer op deze recensie
