Meer dan 5,2 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Een intense zomer

Pollie_79 29 december 2019
Stephan Enter wil met dit verhaal aandacht vragen voor de geschiedenis van de Molukkers in Nederland. Vrijwel iedere volwassene in Nederland kent of herinnert zich de treinkapingen en dat is vrijwel het enige waar over geschreven is. Enter wilde dit nu eens doorbreken en de achterliggende problematiek tussen de Nederlandse overheid en de Molukkers voor het voetlicht brengen. Dat is op zijn zachtst gezegd aardig gelukt!

Die titel 'Pastorale' dekt de lading helemaal.Met een ontzettend verfijnd oog voor landschap en natuur maar ook voor de gedragingen van de mens wordt alles zo gedetailleerd omschreven dat je het voor je ogen ziet gebeuren. Daarnaast past de verwijzing naar de herder als het spreekwoordelijke jasje. Voor hoofdpersonage Louise is dat God en voor meneer Matupessy is dat koningin Wilhelmina (beiden worden, of beter voelen zich, in de steek gelaten door hun herder).
Het belangrijkste thema in dit boek ligt niet in vrijheid maar meer in wortels en '"ontworteling". Jonkie, de zoon van meneer Matupessy, staat voor het wortelen van de tweede en derde generatie Molukkers in Nederland, zij zijn hier geboren. Alleen zijn vader is nog vast overtuigd van de echte wortels die voor hem in Ambon liggen. Jonkie gehoorzaamt alleen goed in het bijzijn van zijn vader maar ondertussen heeft hij zich enigszins gemengd in de Nederlandse gemeenschap wat betreft roken, drank en drugs, gaat hij naar een Nederlandse school. Het andere hoofdpersonage Oscar, broertje van Louise, aan de andere kant overschrijdt de onzichtbare grenzen tussen de Molukkers en de dorpelingen als een van de eersten nadat hij huiswerk langs moet brengen bij Jonkie en kennis maakt met zijn familie. Het voorzichtige begin van een inmenging in elkaars leven van Nederlanders en Molukkers. Matupessy is het gezicht van de eerste generatie Molukkers die langzaamaan uitsterft, de echte ontwortelden want in het huidige Ambon kunnen ze ook niet meer leven.
En dan is daar Louise, in de andere verhaallijn, die zichzelf langzaam aan het 'ontwortelen' is van haar geloof. Een paar prachtige omschreven en goed doordachte voorbeelden hiervan:
'Religie, dacht ze, was een mentale kooi met tralies die voor de gevangenen onzichtbaar bleven - je zag ze alleen van buiten, wanneer het je op de een of andere manier was gelukt eruit te stappen.'
Of tijdens een kinderdienst:
"Nu zag ze het beter dan ooit: hoe al die opengesperde keeltjes druppel na druppel het gif ontvingen dat als doel had hun schaarse rijkdommen te laten afsterven ten faveure van gemeenplaatsen en hen levenslang resistent te maken tegen de ratio."
of
"Religie nam de mensen hun leven af. In plaats van dit leven als het grootst en wonderlijkst denkbare avontuur aan te gaan, lieten gelovigen dag na dag door hun vingers glippen vanwege de aangeleerde hoop op een hiernamaals."

Er zijn dus twee verhaallijnen, die van Louise en Oscar, en deze constructie met afwisseling van perspectieven ging naadloos in elkaar over. Het belichtte de twee belangrijkste zaken in dit boek (Louise en het geloof en Oscar en de zaak van de Molukkers in Nederland). En op het einde van het boek treffen ze elkaar allebei op een keerpunt. Prachtig gedaan zonder dat het bedacht lijkt.

En dan die stijl van Enter. Schilderen met woorden. Eigenlijk is het boek doorspekt met prachtige volzinnen die het boek verder verrijken:
"Er stak weer een briesje op, verse vlammen schoten omhoog tussen de houtresten en de bladen van de kranten ritselden alsof ook de wind ze las."
Of:
"Heel diep opeens lag daar het dorp, een teer web van licht over een geplooide duisternis. Daarbuiten was de aarde woest en ledig, met hier en daar een flonkering als een dolende geest - een lamp bij een boerderij, een lantaarn op het kruispunt van twee landwegen."
Buiten de uitstekende verhaallijnen komt het voor je ogen tot leven. Alsof je meekijkt door de ogen van Oscar en Louise. En, die heerlijk lome beschrijvingen... het is winter nu maar ik voelde en onderging de drukkende warmte van die zomer rond '85 in Brevendal waarin het verhaal zich afspeelt. Wat kun je je als lezer nog meer wensen?


Reageer op deze recensie

Meer recensies van Pollie_79

Gesponsord

June steelt Athena's net voltooide manuscript en publiceert het als haar eigen werk. Verdient dit stukje geschiedenis niet verteld te worden, ongeacht door wie?

Als de Amerikaanse pionier van de moderne dans tart Isadora Duncan de normen en wetten van haar tijd, zowel in haar kunst als in haar persoonlijke leven.

Fredo en Luigi zijn twee heel verschillende broers. Wanneer Fredo na vele jaren terugkomt naar Italië, heeft dat alles te maken met de dood van hun vader en diens lege, oude huis.

Koning Willem II is verwikkeld in een machtsstrijd met West-Friesland wanneer hij vader wordt van twee zoons: de wettige Floris en de bastaard Alard.

Perdido, het stadje waar de rijke familie Caskey de scepter zwaait, wordt in 1919 getroffen door een overstroming. Enige dagen later verschijnt de mysterieuze Elinor.

Dit gedetailleerd portret van Volodymyr Zelensky is gebaseerd op vier jaar verslaggeving, uitvoerige reizen met de president naar het front en tientallen interviews.

Wanneer voormalig spion Maggie Bird een lichaam op haar oprit vindt, weet ze dat iemand achter haar aan zit. Ze richt zich tot haar oude vriendenkring van gepensioneerde CIA-agenten.

Dit boek bevat waardevolle lessen om je eigen koers te varen, speciaal voor jongeren. Ontdek hoe je een positieve mindset ontwikkelt, leert omgaan met stress en rust in je hoofd vindt.

Een toevallige ontmoeting zet het leven van de zeventienjarige Victoria op de kop. Binnenkort zal ze gedwongen zijn om diep de natuur in te vluchten en haar leven achter zich te laten.

Herman Koch besluit na zijn diagnose eigenlijk meteen dat hij de kanker een zo beperkt mogelijke rol in zijn leven wil laten spelen: 'Ik zou niets doen.'

Hoe ga je om met de belangrijkste relaties in je leven? Als de verhoudingen goed zijn, kun je ook beter omgaan met de andere problemen om te gaan die op je pad komen.

Het is mei 1940 en Rotterdam staat in brand. De half-Joodse Debra ontmoet een jonge wolf wanneer de Rotterdamse Diergaarde wordt getroffen door bommen.

Beaujon leidt in Constantinopel een comfortabel leven, maar dat verandert als hij betrokken raakt bij een aanslag op een antiek monument.

Volwassen zijn in deze tijd, hoe doe je dat? Doe je het alleen, of durf je het samen? Een onmisbaar boek voor ex-pubers, voor Generatie Hoi. Met veel survivaltips en voiceberichten!

Het logboek van Peter R. de Vries, over de laatste anderhalf jaar van zijn leven, wordt afgewisseld met fragmenten uit het dagboek van zijn zoon Royce.

Metin gaat studeren in San Francisco en is vastbesloten zijn oude zelf achter zich te laten. Een paar weken na zijn aankomst, vinden de aanslagen van 11 september plaats.

Wanneer de introverte William trouwt met de bruisende Julia, wordt hij als vanzelf opgenomen in haar chaotische, liefdevolle familie. Dan komt de duisternis uit zijn verleden naar boven.

Daniel leidt een bewogen leven. Wanneer haar reputatie verslechtert, voelt ze zich in het nauw gedreven. En nu is Daniel dood. Jodie, haar grote liefde, wil weten waarom.

Als zijn vrouw Alissa plotsklaps verdwijnt en Roland met hun vier maanden oude zoontje achterblijft, gaat hij niet alleen op zoek naar haar, maar ook naar het waarom van zijn rusteloze bestaan.

De eenentwintigjarige M. vertrekt in 1989 halsoverkop naar Parijs en gaat aan de slag als au pair. Om grip te krijgen op het leven, schrijft ze.

In de donkerste periode van haar leven wil Milouska Meulens weten wie ze echt is en waar ze thuis is. Die vragen kan ze alleen beantwoorden als ze weet waar ze vandaan komt.

Wanneer Hugo's vroegere gouvernante overlijdt, duiken de verloren gewaande dagboeken van zijn grootvader Willem Adema op, die een ontstellend licht werpen op diens oorlogsjaren.

Drie jaar na het overlijden van zijn opa en de verdwijning van diens vrouw Pepa krijgt Ruben Kruijssen de opdracht de Alquerías, het familiehuis in Spanje, te verkopen.

Spontane foto’s waren zeldzaam aan het eind van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw. Fotografen als Jacob Olie en James Higson legden zich juist toe op het fotograferen van het leven van alledag.

Titus Crown is de eerste zwarte sheriff van Charon County. Na de moord op een onderwijzeres wordt de dader, een zwarte oud-leerling, doodgeschoten door Titus' hulpsherrifs voor hij kan ingrijpen.