Een vlijmscherpe thriller

Als een arts een medische thriller schrijft kun je een aantal dingen verwachten: kennis van zaken en veel medische termen. Aan dat overvloedig gebruik van medisch vakjargon kun je je ergeren, maar je kunt het ook gewoon aannemen en vertrouwen op de vakkennis van de auteur: Michael Palmer is arts, De second opinion is zijn veertiende thriller. In elk geval zou het verkeerd zijn dit boek te willen lezen met een medisch lexicon naast je, dat zou het leesplezier te veel onderbreken. De second opinion is immers geen wetenschappelijk werk, maar wel een bijzonder boeiende thriller.

Na een aanrijding met vluchtmisdrijf wordt het slachtoffer, dokter Petros Sperelakis, in comateuze toestand opgenomen in het ziekenhuis waar hij zelf aan het hoofd van staat. Zijn toestand is dermate kritiek dat twee van zijn kinderen, ook allebei arts, van oordeel zijn dat het zinloos is hem langer kunstmatig in leven te houden. Maar zijn jongste dochter Thea, internist bij Artsen zonder Grenzen en ijlings teruggekeerd uit Congo, denkt daar anders over. Thea lijdt aan het aspergersyndroom (AS), een bijzondere variant van autisme die vaak gepaard gaat met hoge intelligentie. Ze ontdekt dat Petros te kampen heeft met het locked-in syndroom: hij is volledig bij zinnen maar zit opgesloten in zijn geheel verlamde lichaam. Thea slaagt erin toch een primitieve vorm van communicatie met haar vader tot stand te brengen. Ze komt te weten dat de aanrijding geen ongeluk was, maar een aanslag. De vraag is nu: waarom? Het contact met haar vader verloopt erg traag en moeizaam, en Thea moet veel vragen zelf trachten op te lossen. Ze komt op het spoor van een groots opgezette fraude met fictieve diagnoses en gesjoemel met donaties van dankbare patiënten. Hoe meer ze ontdekt, hoe minder mensen ze kan vertrouwen, zelfs niet uit haar eigen familie, en hoe meer haar eigen leven in gevaar komt...

Michael Palmer heeft zelf een zoon met het aspergersyndroom en is dus vertrouwd met het fenomeen. De inkijk die de lezer krijgt in de psyche van het hoofdpersonage Thea is dan ook bijna intiem. Het aparte en totaal ongenuanceerde denkpatroon van een AS-individu is fascinerend en in deze thriller uitermate functioneel verwerkt. De bijna vanzelfsprekende en steeds weerkerende conflictsituaties met "normale" mensen zijn in dit verhaal de brandstof voor de spanning. Palmer leidt de lezer binnen in de unieke en meestal onbegrepen persoonlijkheid van mensen met AS. Hij laat de lezer nadenken over het locked-in syndroom, over communicatiestoornissen tussen arts en patiënt en over levensbeëindiging van "hopeloze" patiënten. Daarnaast hangt hij een verontrustend toekomstbeeld op als de commercialisering in de medische wereld blijft toenemen.

Klinkt dit allemaal nogal steriel of zelfs een beetje saai? Wees echter gerust: al die controversies heeft de auteur erg subtiel en slechts sporadisch in zijn verhaal verwerkt, ze gaan nooit overheersen of de "natural flow" van het verhaal belemmeren, eerder omgekeerd. De second opinion is in hoofdzaak een vlijmscherpe thriller met een stevig verhaal dat rechtlijnig - dus zonder secundaire verhaallijnen - is opgebouwd. Vlot geschreven ook, zij het in een wat zakelijke taal zonder veel franje.

De auteur heeft ervoor gekozen zijn verhaal tamelijk actievol te laten eindigen. Dat lijkt wat op een stijlbreuk met de intelligente opbouw die eraan voorafgaat en is een beetje jammer... Een beetje slechts, want die aanpak heeft gelukkig geen invloed gehad op de splijtende spanning van deze thriller.