Lezersrecensie
Japans poppentheater
‘ Mottainai’ -
Japan. Nippon. Geen land was mij zo vreemd. Onder die schijnbare orde der dingen, schuilt een woud van uitzonderingen, en eigenaardigheden; en dien je je als ‘gaijin’(buitenlander) uitermate voorzichtig te bewegen, om er vooral voor te zorgen de Japanners zelf– ‘Nihonjin’ - niet in verlegenheid te brengen. Land van de shinkansen en het Shinjuki station, met haar meer dan 200 in- en uitgangen één van de allerdrukste plekken op aarde, land van zwarte hamburger broodjes, omdat gekleurd eten beter verkoopt, omdat er vraag naar is, én omdat kleur betekenis geeft aan hun levenswijze, land van 31 (voormalige) keizerlijke hoofdsteden, waar je zonder kaart of GPS onmogelijk je bestemming bereikt, aangezien straatnamen ontbreken, land van de joshi kosei, en het ‘mottainai’ – niets mag verloren gaan…
Colourless Tsukuru Tazaki and his Years of Pilgrimage is het verhaal van Tsukuru, die opgroeit op in Nagoya, waar hij tijdens zijn middelbare school periode bij een hechte vriendengroep hoort. Dit zijn Kuro (zwart), Shiro (wit), Ao (blauw) en Aka (rood).
Na de middelbare school is Tsukuru de enige uit de groep die ervoor kiest om niet in Nagoya te blijven, hij vertrekt naar Tokyo. Van de ene dag op de andere dag willen zijn vrienden hem niet meer zien, en wordt hij uit de groep gezet. Deze gebeurtenis drukt een stempel op het verdere verloop van zijn leven. Tsukuru heeft geen idee waarom ze hem niet meer willen zien, maar probeert ook niet te achterhalen wat de reden daarvoor geweest kan zijn. Hij belandt in een zwart gat. Wanneer hij Sara ontmoet, verandert dit. Hij vertelt haar over deze vriendschap, en hoe hij de verbreking van deze vriendschap hem heeft veranderd. Zij spoort hem aan om zijn oude vrienden op te zoeken, opdat zij kunnen vertellen waarom het contact destijds verbroken is.
Tsukuru is Japans voor ‘maken’, een werkwoord. De betekenis van de namen van zijn vrienden zijn kleuren, en via het voorvoegsel ‘ma’ kun je deze kleuren zelfs nog versterken, makuro – pikzwart, mashiro – blank, makka – diep(helder) rood, massao (diep blauw). In het Japans wordt een werkwoord niet verbogen, komt het achteraan in de zin, en bepaalt het tijd en de beleefdheidsvorm.
De betekenis van kleuren zijn belangrijk binnen het Boeddhisme - Japan’s belangrijkste religie.
Japan, en Boeddha dus – en Boeddha… de verlichte, tja, die had zes vingers aan één hand. De fameuze Hannibal Lector trouwens ook, en die had ook weer een kortstondige relatie met Murashi; vier vingers is een teken van ‘burakamin’, of kan refereren naar het ‘yubitsume’ (pardon) van de Japanse Yakuza- de onderwereld – waarbij een schuld wordt vereffend door het afhakken van een vinger.
Westerse cartoonfiguren hebben vier of drie vingers, zoals Mickey Mouse, SpongeBob, de Flintstontes, Bob de Bouwer, Tom&Jerry. Gelukkig voor de Japanners hebben de van oorsprong Finse serie de Moomins dan wel weer vijf vingers, en als je in Japan je hand opsteekt, dan kun je beter alle vingers aan je hand laten zien. De keuze voor Murakami om Kuro naar Finland te laten emigreren is dus vanuit Japans oogpunt volkomen logisch. Er zijn nog andere redenen natuurlijk... Japanners gedijen over het algemeen prima in het buitenland.
Gelijk het stromen van water, vloeien de woorden en gebeurtenissen uit Murakami’s pen vooruit, om later weer terug te stromen naar het begin. Probeer te begrijpen hoe de terloops genoemde Sarin aanval in Tokyo in 1995 gelinkt is aan de zelfmoord van Yuku, en wat het achterliggende motief van deze twee gebeurtenissen is, en hun effect op de omgeving.
De roman was ongekend succesvol in Japan, het boek lijkt op het eerste gezicht veel van de Japanse gebruiken, taal en eigenaardigheden onder de pet te houden. Als je als lezer iets meer inzicht in de Japanse taal en cultuur hebt, of je bent bereid je te verdiepen in deze bijzondere en eigenaardige maatschappij, die zo wezenlijk van de onze verschilt, dan zie je onmiddellijk een hele andere wereld, die zich verschuilt achter dit ogenschijnlijk ‘simpel’ verhaal over een jongeman, die zijn weg probeert te vinden in het leven nadat hij door zijn vrienden is verstoten.
**** 4 sterren
Japan. Nippon. Geen land was mij zo vreemd. Onder die schijnbare orde der dingen, schuilt een woud van uitzonderingen, en eigenaardigheden; en dien je je als ‘gaijin’(buitenlander) uitermate voorzichtig te bewegen, om er vooral voor te zorgen de Japanners zelf– ‘Nihonjin’ - niet in verlegenheid te brengen. Land van de shinkansen en het Shinjuki station, met haar meer dan 200 in- en uitgangen één van de allerdrukste plekken op aarde, land van zwarte hamburger broodjes, omdat gekleurd eten beter verkoopt, omdat er vraag naar is, én omdat kleur betekenis geeft aan hun levenswijze, land van 31 (voormalige) keizerlijke hoofdsteden, waar je zonder kaart of GPS onmogelijk je bestemming bereikt, aangezien straatnamen ontbreken, land van de joshi kosei, en het ‘mottainai’ – niets mag verloren gaan…
Colourless Tsukuru Tazaki and his Years of Pilgrimage is het verhaal van Tsukuru, die opgroeit op in Nagoya, waar hij tijdens zijn middelbare school periode bij een hechte vriendengroep hoort. Dit zijn Kuro (zwart), Shiro (wit), Ao (blauw) en Aka (rood).
Na de middelbare school is Tsukuru de enige uit de groep die ervoor kiest om niet in Nagoya te blijven, hij vertrekt naar Tokyo. Van de ene dag op de andere dag willen zijn vrienden hem niet meer zien, en wordt hij uit de groep gezet. Deze gebeurtenis drukt een stempel op het verdere verloop van zijn leven. Tsukuru heeft geen idee waarom ze hem niet meer willen zien, maar probeert ook niet te achterhalen wat de reden daarvoor geweest kan zijn. Hij belandt in een zwart gat. Wanneer hij Sara ontmoet, verandert dit. Hij vertelt haar over deze vriendschap, en hoe hij de verbreking van deze vriendschap hem heeft veranderd. Zij spoort hem aan om zijn oude vrienden op te zoeken, opdat zij kunnen vertellen waarom het contact destijds verbroken is.
Tsukuru is Japans voor ‘maken’, een werkwoord. De betekenis van de namen van zijn vrienden zijn kleuren, en via het voorvoegsel ‘ma’ kun je deze kleuren zelfs nog versterken, makuro – pikzwart, mashiro – blank, makka – diep(helder) rood, massao (diep blauw). In het Japans wordt een werkwoord niet verbogen, komt het achteraan in de zin, en bepaalt het tijd en de beleefdheidsvorm.
De betekenis van kleuren zijn belangrijk binnen het Boeddhisme - Japan’s belangrijkste religie.
Japan, en Boeddha dus – en Boeddha… de verlichte, tja, die had zes vingers aan één hand. De fameuze Hannibal Lector trouwens ook, en die had ook weer een kortstondige relatie met Murashi; vier vingers is een teken van ‘burakamin’, of kan refereren naar het ‘yubitsume’ (pardon) van de Japanse Yakuza- de onderwereld – waarbij een schuld wordt vereffend door het afhakken van een vinger.
Westerse cartoonfiguren hebben vier of drie vingers, zoals Mickey Mouse, SpongeBob, de Flintstontes, Bob de Bouwer, Tom&Jerry. Gelukkig voor de Japanners hebben de van oorsprong Finse serie de Moomins dan wel weer vijf vingers, en als je in Japan je hand opsteekt, dan kun je beter alle vingers aan je hand laten zien. De keuze voor Murakami om Kuro naar Finland te laten emigreren is dus vanuit Japans oogpunt volkomen logisch. Er zijn nog andere redenen natuurlijk... Japanners gedijen over het algemeen prima in het buitenland.
Gelijk het stromen van water, vloeien de woorden en gebeurtenissen uit Murakami’s pen vooruit, om later weer terug te stromen naar het begin. Probeer te begrijpen hoe de terloops genoemde Sarin aanval in Tokyo in 1995 gelinkt is aan de zelfmoord van Yuku, en wat het achterliggende motief van deze twee gebeurtenissen is, en hun effect op de omgeving.
De roman was ongekend succesvol in Japan, het boek lijkt op het eerste gezicht veel van de Japanse gebruiken, taal en eigenaardigheden onder de pet te houden. Als je als lezer iets meer inzicht in de Japanse taal en cultuur hebt, of je bent bereid je te verdiepen in deze bijzondere en eigenaardige maatschappij, die zo wezenlijk van de onze verschilt, dan zie je onmiddellijk een hele andere wereld, die zich verschuilt achter dit ogenschijnlijk ‘simpel’ verhaal over een jongeman, die zijn weg probeert te vinden in het leven nadat hij door zijn vrienden is verstoten.
**** 4 sterren
1
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Sandra
Gesponsord
Deze thriller trekt je razendsnel mee in een complot met onbetrouwbare staatslieden met hun eigen agenda's, internationale conflicten en hoogoplopende bedreigingen voor de samenleving.
