Meer dan 5,4 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

De Vette van Amerongen

Er bestaat een god, ik weet het nu zeker!
Een maand of wat geleden ontdekte ik tot mijn grote schrik dat ik de gesigneerde exemplaren van ‘Mijn vader is ook gek' en ‘Mambo Jambo’ kwijt ben. Ik heb alle kasten drie keer doorzocht en de tranen sprongen me zowat in de ogen. Waarschijnlijk ben ik ze kwijtgeraakt nadat ik ze had meegenomen toen wij van de winter moesten verkassen naar een wisselwoning. Ze zijn kwijt. Weg. Verloren. Maar - en dat is de reden waarom ik denk dat god mogelijkerwijs eventueel wel zou kunnen bestaan: Van de week kwam er een bericht voorbij van mijn favoriete schrijver Arthur van Amerongen en zijn uitgever Ezo Wolf dat de nieuwe bestseller 'de vette van Amerongen' over een paar weken in de boekhandel ligt. Het kan gewoon niet toevallig zijn dat ik die twee boeken die ik kwijt ben straks weer in huis heb, zonder twee boeken te hoeven kopen. Ik hou van de boeken van Arthur van Amerongen en god weet dat, zoveel is nu wel duidelijk!

Mijn hart maakte een sprongetje toen ik het las, want ik ben dol op die schrijfstijl, die je tijdens het lezen van ieder boek en iedere column tenminste één keer doet glimlachen, schaterlachen, zuchten, en een traantje laat wegpinken. Ik heb dan ook alle boeken van van Amerongen, de meesten nog gesigneerd ook en ik heb ze allemaal meerdere keren gelezen. Dat is ook de reden waarom ik het aandurf om er nu al, een paar weken voordat ‘de Vette van Amerongen’ te koop is, een epistel over te schrijven.


Ik heb me eens ingelezen op de website van uitgever Ezo Wolf en deze verzameling boeken is in wezen een levensverhaal in het kwadraat. Het nieuwe boek dankt zijn titel niet per se aan het zestigersbuikje dat zich meester heeft gemaakt van des schrijvers’ lichaam, maar aan de eigen omvang: Waar je in het geval van ‘Dwarsdenker des vaderlands/de toestand van de wereld door GHB Hiltermann' twee kleinere bundels in één kocht, krijg je deze keer voor de schappelijke prijs van dertig euro vier hele boeken onder 1 kaft. Een omnibus, dus. Dat is voor ons Hollanders natuurlijk een waar feest, zeker als je bedenkt dat een beetje boek tegenwoordig al gauw vijftien euro per stuk kost. Alle vier de boeken – 'Mijn moeder is gek', 'Mijn vader was ook gek', 'Een passie voor Jeruzalem' en 'Mambo Jambo' – zijn feitelijk allemaal autobiografieën of op waarheden gebaseerd, die tezamen een heel goed beeld geven van hoe ingewikkeld het leven kan lopen als het maar traumatisch genoeg begint.

Een paar jaar geleden, toen het boek 'Mijn moeder is gek' uitkwam, werd Arthur van Amerongen - notabene door een recensent die psychologie heeft gestudeerd - afgekamd omdat het boek volgens haar niet diepgaand genoeg was. ‘Verscheur jij lekker je diploma, zeg!’ dacht ik toen. 'Boeken hoeven niet altijd de antwoorden te geven op vragen die jij als lezer hebt, boeken kunnen ook vragen oproepen die je leiden naar een volgende stap in je ontwikkeling als mens, als lezer, als psycholoog. Antwoorden, daar leer je niks van, je leert het meest van vragen, dat hoor je als psycholoog toch te weten'. Zelf vond ik juist het feit dat van Amerongen van 'Mijn moeder is gek' geen klassiek jankverhaal had gemaakt een verademing en bovendien: Aan de reacties van andere lezers te zien wilden velen van hen (m/v/x) dhr. van Amerongen met terugwerkende kracht in een troostend warm bad stoppen. Diepgang zat dus, mensen begrijpen de gevoelens van het kleine roodharige jochie met de sproeten, de zoon, de verslaafde partner en de schrijver prima, of je dat als psycholoog nu genoeg vindt of niet. Ze gaan zelfs van hem houden. Het boek roept genoeg leerzame gevoelens, vragen en antwoorden op.
Toch is, zoals het altijd gaat met de dingen die dhr. Arthur schrijft, het lezen van zijn boeken niet voor iedereen een feest en dat zal met deze omnibus niet anders zijn. Voor iemand die in de Bijbelbelt weigert zich bij ziekte naar een dokter te spoeden is 'de vette van Amerongen' wellicht minder geschikt, zo iemand zou tijdens het lezen rood kunnen uitslaan en ter plekke verstijven van schrik en schaamte. Zelfs het boekje ‘Een passie voor Jeruzalem', waarin dhr. van Amerongen je meeneemt op een rondreis door de heilige stad waar hij in de jaren negentig woonde, zou wel eens tot een reeks ernstige stress-gerelateerde euvels kunnen leiden, want ook dit boekje is niet in eerste instantie geschreven om de gelovige medemens een dienst te bewijzen.

‘Mijn moeder is gek’, het boek waarmee de omnibus opent draait om de steeds ingewikkelder wordende relatie tussen een diepgelovige moeder en een door Bijbelverhalen angstig geworden kind dat opgroeit met boosheid om de dood van zijn overleden broertje en de bijwerkingen van het opgroeien met een ‘gekke moeder’. Terwijl moeder haar kind blijft voorhouden dat god van hem houdt zoekt zoon zijn heil in seks, drugs en nog meer seks. In vergelijking met de andere drie boeken is ‘Mijn vader is ook gek’ eigenlijk best een keurig boek, dat draait om de relatie tussen vader en zoon van Amerongen, die in diezelfde situatie beiden op hun eigen jongensachtige en/of mannelijke manier omgaan met het grote leed dat zich binnen het gezin afspeelt en hoe dat zich in beide gevallen in de loop der tijd ontwikkelt tot extreme interesses, extreme hobby’s en extreme keuzes. Nadat alles samenkomt in ‘Een passie voor Jeruzalem' waarin de ouders van van Amerongen hun zoon in Jeruzalem opzoeken als hij daar woont, volgt het gepassioneerd liefdesverhaal 'Mambo Jambo'.


Wat ik aan De vette van Amerongen geweldig vind – iets wat ik kan weten doordat ik al die boeken al járen in huis heb en zo ook al meerdere keren gelezen heb - is de volgorde waarvoor is gekozen: Via de belangrijke, maar ingewikkelde relatie van een angstig kind met zijn niet altijd even sterke, vaak stugge, en gelovige moeder, de wat afstandelijke relatie met zijn bangelijke, min of meer vrolijke en uiteindelijk ook diepgelovig geworden vader en de beschrijving van het leven in de best wel verknipte stad Jeruzalem kom je uiteindelijk uit bij 'Mambo Jambo,' wat mij het gevoel geeft dat het lekkerste bewust voor het laatst bewaard is: ‘Mambo Jambo’ is een boek dat je gewoon lekker in de zon moet lezen, op je balkon, in je tuin, op het strand waar je vanaf je 3-sterrenhotel naar toe hebt moeten lopen of gewoon lekker languit op de bank, bij het haardvuur of onder je knusse fleecedeken-met-mouwen: Autobiografisch of niet: Het leest als een heerlijk liefdesverhaal en zo voelt het ook. Je voelt de warmte, de Zuid-Amerikaanse hitte, de liefde, de sfeer… Het is een roman die na het lezen van de omnibus nog nazindert in je brein, waarmee je het verrijkende leesavontuur een beetje beduusd maar ontspannen afsluit.

Ik heb 'de Vette van Amerongen' inmiddels besteld en tel de dagen af!

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Sandra Straatman