Hoe ga je om met schuld?

Met enige reserve begon ik aan het boek “De kat en de generaal”. Zou ik mij opnieuw door een boek van Haratischwili kunnen laten meeslepen, net als bij haar vorige boek “Het achtste leven”? Niet alle Nederlandse recensies waren immers even positief.
Nu ik het boek uit heb, blijkt dat mijn angst om teleurgesteld te worden volledig onterecht was.

Het begin van het boek is even inkomen. Welke personages doen er toe en hoe zitten de verhaallijnen in elkaar. Zodra ik dat doorhad, kon ik het boek niet meer wegleggen. Het boek had mij volledig in zijn greep en daarnaast kreeg ik ook nog eens meer inzicht in de Eerste Tsjetsjeense oorlog.
Het boek wordt in de derde persoon verteld, behalve wanneer het personage “de Kraai” aan het woord is, dan wordt er vanuit de ik-vorm verteld. Nergens leidt dat tot verwarring en ook de wisseling van personages is duidelijk weergegeven doordat ieder nieuw hoofdstuk begint met de naam van het personage.
Dit boek kende misschien een paar toevalligheden, maar zat tegelijk ook goed in elkaar. Het was spannend tot het laatste woord.

“Soms dient het licht alleen als camouflage voor het donker.” (citaat)

Voordat ik het boek las, wist ik niet zoveel over Tsjetsjenië, maar mijn inzicht in dit land is vergroot door het lezen van “De kat en de generaal”. Ik heb mij vaak afgevraagd waarom zoveel radicale moslims en IS’ers uit Tsjetsjenië komen. Ik ben dat, mede dankzij dit boek, beter gaan begrijpen. In Tsjetsjenië wordt in niets aan de oorlogen met de Russen gerefereerd, wel hangen overal portretten van Poetin en moeten de Tsjetsjenen op zijn verjaardag bloemen leggen. De Islamistische identiteit is vooral voor jongeren een mogelijkheid om zich af te zetten tegen de Russen.

“De kat en de generaal” gaat om intrinsiek moreel besef, liefde, schuld en gerechtigheid. Het is een heel spannende schuld-en-boete roman!
In Duitsland stond dit boek, wat mij betreft niet voor niets, op de shortlist 2018 van de Deutser Buchpreis. Nino Haratischwili won in 2018 de Bertoit-Brecht-Preis vanwege haar kritische kijk in haar boek op politiek en samenleving. De Bertoit-Brecht-Preis wordt slechts éénmaal per twee jaar uitgereikt.

“Was dat oorlog? Afgebroken levens, verscheurd en uit de tijd gevallen, geen logische biografieën meer? Of was er sowieso niets logisch in het leven, niet in vredes en niet in oorlogstijd?” (citaat)