Lezersrecensie
Een oneindige zoektocht naar identiteit
Schrijver Eduardo Halfon (1971) werd geboren in Guatemala. De vraag of dat hem ook tot een Guatemalteek maakt - en zo nee, wat hij dan wél is - staat centraal in de verhalenbundel ‘De Poolse bokser’, waarin eerder los verschenen verhalen van Halfon zijn samengebracht. Zijn het verhalen, of zijn het essays? Of misschien iets ertussenin? Halfon zelf speelt in elk geval in elk van de verhalen de hoofdrol, als verteller.
Halfons twijfel over zijn nationale en culturele identiteit heeft te maken met de grote diversiteit aan voorouders: die komen uit Egypte, Libanon, Syrië en Polen, zijn Joods en zijn moslim. En Eduardo werd dan wel geboren in Guatemala, hij groeide grotendeels op in de Verenigde Staten, waarna hij - op volwassen leeftijd - weer terugkeerde naar Guatemala, waar hij werkte als docent literatuur en begon met het schrijven van boeken en verhalen. Inmiddels woont hij in Parijs.
Elk van de verhalen in deze bundel is onderdeel van een zoektocht naar identiteit. In het openingsverhaal raakt de schrijver gefascineerd door één van zijn studenten, een jongeman met een inheemse achtergrond. Ja, die is een échte - een bijna stereotype - Guatemalteek, en staat een behoorlijk eind van de intellectuele en stedelijke wereldburger Halfon af. Maar in het verhaal waarin hij zijn orthodox-Joodse zus in Israël bezoekt blijkt dat ook het Jodendom waar hij mee opgroeide inmiddels heel ver van hem af staat. En in het Polen van zijn opa voelt hij zich net zozeer een vreemde.
Waartoe hij zich dan wél voelt aangetrokken? Tot het idee van zigeuner zijn, zwervend over de wereld. In verschillende verhalen komt een pianist uit het voormalige Joegoslavië voor. Deze man is gefascineerd door zigeuners en hun muziek, maar als Halfon hem probeert te traceren, tot in de zigeunerwijken van Belgrado, blijkt dat de zigeuners zelf weinig op hebben met al die romantici die een zigeuner in zichzelf zien. Ook deze identiteit ontglipt Halfon uiteindelijk.
Waar de schrijver zich trouwens ook toe aangetrokken voelt: vrouwen. Oudere vrouwen, jonge vrouwen, één van zijn studentes, een jonge (minderjarige?) prostituee in Belgrado, een stewardess. Over zijn genderidentiteit en zijn seksuele identiteit heeft de schrijver blijkbaar geen enkele twijfel. Helaas gaat een aanzienlijk deel van het boek wel over deze erotische fantasieën van de schrijver wat het geheel af en toe een beetje vermoeiend maakt om te lezen. Juist ook omdat de schrijver met zijn zoektocht naar identiteit in cirkeltjes rond blijft draaien en nooit tot conclusies komt. Zelfs niet tot de conclusie dat het er misschien niet zoveel toe doet, want wat is nationaliteit, of identiteit uiteindelijk? Is die uiteindelijk niet altijd vrij persoonlijk?
Moet je het boek lezen? Als je op zoek bent naar wat mysterieuze, dolende verhalen en bespiegelingen over identiteit, dan is het antwoord zeker ja. De verhalen zijn in het algemeen goed geschreven en kunnen dienen als interessant discussiemateriaal voor leesclubs. Zoek je echter naar verhalen over het leven in Guatemala, of verhalen met duidelijke conclusie, dan kan je het misschien beter overslaan.
Halfons twijfel over zijn nationale en culturele identiteit heeft te maken met de grote diversiteit aan voorouders: die komen uit Egypte, Libanon, Syrië en Polen, zijn Joods en zijn moslim. En Eduardo werd dan wel geboren in Guatemala, hij groeide grotendeels op in de Verenigde Staten, waarna hij - op volwassen leeftijd - weer terugkeerde naar Guatemala, waar hij werkte als docent literatuur en begon met het schrijven van boeken en verhalen. Inmiddels woont hij in Parijs.
Elk van de verhalen in deze bundel is onderdeel van een zoektocht naar identiteit. In het openingsverhaal raakt de schrijver gefascineerd door één van zijn studenten, een jongeman met een inheemse achtergrond. Ja, die is een échte - een bijna stereotype - Guatemalteek, en staat een behoorlijk eind van de intellectuele en stedelijke wereldburger Halfon af. Maar in het verhaal waarin hij zijn orthodox-Joodse zus in Israël bezoekt blijkt dat ook het Jodendom waar hij mee opgroeide inmiddels heel ver van hem af staat. En in het Polen van zijn opa voelt hij zich net zozeer een vreemde.
Waartoe hij zich dan wél voelt aangetrokken? Tot het idee van zigeuner zijn, zwervend over de wereld. In verschillende verhalen komt een pianist uit het voormalige Joegoslavië voor. Deze man is gefascineerd door zigeuners en hun muziek, maar als Halfon hem probeert te traceren, tot in de zigeunerwijken van Belgrado, blijkt dat de zigeuners zelf weinig op hebben met al die romantici die een zigeuner in zichzelf zien. Ook deze identiteit ontglipt Halfon uiteindelijk.
Waar de schrijver zich trouwens ook toe aangetrokken voelt: vrouwen. Oudere vrouwen, jonge vrouwen, één van zijn studentes, een jonge (minderjarige?) prostituee in Belgrado, een stewardess. Over zijn genderidentiteit en zijn seksuele identiteit heeft de schrijver blijkbaar geen enkele twijfel. Helaas gaat een aanzienlijk deel van het boek wel over deze erotische fantasieën van de schrijver wat het geheel af en toe een beetje vermoeiend maakt om te lezen. Juist ook omdat de schrijver met zijn zoektocht naar identiteit in cirkeltjes rond blijft draaien en nooit tot conclusies komt. Zelfs niet tot de conclusie dat het er misschien niet zoveel toe doet, want wat is nationaliteit, of identiteit uiteindelijk? Is die uiteindelijk niet altijd vrij persoonlijk?
Moet je het boek lezen? Als je op zoek bent naar wat mysterieuze, dolende verhalen en bespiegelingen over identiteit, dan is het antwoord zeker ja. De verhalen zijn in het algemeen goed geschreven en kunnen dienen als interessant discussiemateriaal voor leesclubs. Zoek je echter naar verhalen over het leven in Guatemala, of verhalen met duidelijke conclusie, dan kan je het misschien beter overslaan.
1
Reageer op deze recensie
