Sjabloon van het leven van de auteur

Mogilev-Podolski (nu Oekraïne), 1944. De jonge Ruben Jablonski kende tijdens de Tweede Wereldoorlog een erbarmelijke periode maar na de bevrijding uit het getto door de Russen breekt voor hem een nieuwe tijd aan. Als berooide overlevende trekt hij vol idealen naar Palestina. Zijn verleden blijft hem achtervolgen, hij wil het uitschrijven en ook zijn ouders terug zien. Maar het schrijven lukt hem niet echt en zijn ouders zitten in Europa. Na de spreekwoordelijke 12 stielen 13 ongelukken, veel liefdes, honger en geldgebrek, krijgt hij eindelijk uitzicht op een bootreis naar Europa...

Hilsenrath beschrijft de eerste decennia uit het leven van Ruben Jablonski (spreek het uit als Sjablonski omdat op die manier duidelijk is hoe het verhaal als een sjabloon op het leven van de auteur past). Het boek voegt weer een bouwsteen toe aan het inzicht in de Duits-Joodse geschiedenis omtrent en net na de Tweede Wereldoorlog. Veel gelijkenis is er qua thematiek met Appelfelds "De man die niet ophield met slapen", die ook heel lang wil maar niet kan schrijven en eveneens in Palestina zit, maar Hilsenrath doet dat krachtiger, directer en op een onnavolgbaar vlotte manier, doordrongen van de primaire behoeftes die hij elke dag voelde: de nood aan eten, slapen, genegenheid en seks. Bovendien is het de ontstaansgeschiedenis - vooral het premature stadium - van Hilsenraths grote "gettoroman" Nacht.