Wie ben je en wie word je?

Het boek begint met een terugblik van Didrik von der Esch naar het moment dat hij zich voor het laatst gelukkig voelde. Op welk moment hij hieraan terugdenkt is niet duidelijk, maar wel wanneer dat geluksmoment ongeveer was: de lockdowns van de COVID-19-pandemie zijn net achter de rug en hij en zijn gezin kunnen gaan winkelen om spullen aan te schaffen voor het derde kind dat onderweg is. Hoewel Didrik en zijn vrouw Carola normaal alles tweedehands kopen, laten ze zich helemaal gaan in de exclusieve babyzaak. Dat er spanningen zijn geweest in de relatie tussen de echtelieden blijkt wel uit de zinnen ‘Ze raakte me aan, eindelijk raakte ze me aan. Ik kon me niet herinneren wanneer ze dat voor het laatst gedaan had. “Het komt goed, lieverd, daar zorg ik voor.” De manier waarop ze me aankeek, degene die ik op dat moment in haar ogen was. Alles was vergeven, alles was perfect, en dat kwam me dubbel en dwars toe.’

Dan is het maandag 25 augustus, Becka is ondertussen geboren en het gezin zit in een vakantiewoning ten noorden van het Siljanmeer in de buurt van Dalarna. Ze lijken in een veilige en knusse bubbel te zitten, waarin tijd geen rol speelt. De enige minpunten lijken de hoge temperatuur en de gebrekkige watertoevoer te zijn. De rookwolken boven de bomen hangen en die steeds meer hun kant op komen worden door Didrik eerder verwelkomd dan dat hij zich er zorgen over maakt. ‘Ik heb me in tijden niet zo levend gevoeld, en dat gevoel blijf ik een uur lang houden. Het hele gebeuren heeft iets avontuurlijks.”
Ze besluiten, mede op last van de overheid, toch om te vertrekken. Didrik verdeelt de taken en voelt zich gefocust en daadkrachtig. Maar als de auto niet blijkt te starten slaat zijn stemming om en dringt de vraag ‘wat voor mens word je als het ondenkbare gebeurt?’ zich op. Is hij wel de man die hij denkt te zijn en die hij wil zijn?
Die vraag kan bij de andere drie delen van het boek ook gesteld worden, waarin we achtereenvolgens Melissa, Didriks ex-vriendin, André Hell en Vilja, de dochter van Didrik volgen.
Het boek is namelijk meer een mozaïekroman waarin we de gebeurtenissen vanuit verschillende personages volgen en het tijdsverloop kort is. Hierdoor krijg je als lezer geen uitgebreide achtergrondinformatie van de hoofdpersonen, maar ben je wel rechtstreeks betrokken bij hun reacties op de bosbrand en de daaruit voortvloeiende chaos, demonstraties en andere ongeregeldheden. Dit heeft ook invloed op het taalgebruik en de schrijfstijl van de auteur; uit een aantal terugblikken blijkt dat hij mooie en doordachte dingen kan neerzetten, maar door zich vooral te richten op primaire reacties wordt je wel het verhaal ingetrokken en voel je de urgentie.

Door de roman min of meer in het hier en nu af te laten spelen kun je je afvragen of het wel zo overtuigend is als KliFi. Voor de een is de afgelopen warme zomer de bevestiging dat het klimaat definitief is veranderd en kan helemaal meegaan in het verhaal van Jens Liljestrand. Voor een ander had een tijd in de nabije toekomst meer geloofwaardigheid toegevoegd. Maar het staat buiten kijf dat er terecht steeds meer aandacht wordt besteed aan de klimaatverandering door verschillende auteurs om zo iedereen van de urgentie van maatregelen te overtuigen.
Het meest interessante aan dit boek is echter de aandacht die de auteur aan de psychologische aspecten besteedt. Eigenlijk blijkt iedereen op zijn eigen manier op zoek naar erkenning, liefde en het feit dat je gezien wordt. Alle luxe en rijkdom vallen daarbij in het niet en dat is een van de boodschappen die de auteur lijkt te willen uitdragen, want de hoofdpersonages zijn verre van gelukkig.
‘We leven in een neokapitalistische, postpostmoderne, decadente samenleving, een ontaarde wereld waar het zuidelijk halfrond door hongersnood, oorlog en chaos geteisterd wordt, terwijl de mondiale elite in het noorden zoveel rijkdommen vergaart dat er voor de leefstijl waar de gemiddelde westerling recht op denkt te hebben wel twintig aardbollen nodig zijn’.