sterk gecomponeerd

Ik ben altijd een beetje bang om aan een boek van Stefan Hertmans te beginnen. Zijn maniëristische stijl en intellectualistisch gekokketeer stoort me soms. Toch had hij me met “Oorlog en terpentijn” meteen in de greep. De lange inleiding, ruim 150 bladzijden, voor het eigenlijke oorlogsverhaal begint, schetst het leven in Gent van voor de oorlog. Als Gent nu Antwerpen of Brussel naar de kroon steekt als culturele en innovatieve broeihaard, dan was het 100 jaar geleden een erg armetierige provinciestad. Die wordt magistraal beschreven door Hertmans. Het eigenlijke oorlogsverhaal is al bij al niet zo lang en ook niet zo beklemmend als bijvoorbeeld bladzijden uit boeken van Sebastian Barry of Pat Barker, maar je voelt je als lezer wel erg betrokken bij het hoofdpersonage, precies door die lange inleiding. Opmerkelijk is dat het verhaal van Hertmans’ grootvader de tegenwoordig af en toe betwijfelde achterstelling van Vlamingen in het Belgische leger toch wel bevestigt. Terwijl veel lezers afknappen op het derde deel, waar het vooral over kunst gaat en een verloren gewaand schilderij, vond ik dat dan weer spannend. “Oorlog en Terpentijn” is zeker niet het oorlogsboek met de sterkste plot, maar misschien wel de tot nog toe best geschreven en gecomponeerde roman over de oorlog.