Géén boek voor lezers met claustrofobie

Een SF-achtige serie voor Young Adults: Inside Out speelt in een niet al te verre, bepaald niet aangename toekomst. Inside Out verloopt volgens het bekende vaste stramien van de dystopische YA- thriller. Een post-apocalyptische wereld waarin de mensen onderdrukt leven tot er een tiener opstaat die zich fel verzet, wat uiteindelijk tot een grootscheepse opstand leidt met een betere samenleving als resultaat. Persoonlijke dillemma’s, morele knelpunten, een vleugje romantiek- de gebruikelijke ingrediënten zijn hier goed gedoseerd aanwezig.

De zeventienjarige heldin is ‘sloof’ Trella en zij staat helemaal niet te trappelen om ook maar iets betekenen voor haar mede-sloven met wie ze een armetierig leven leidt op de onderste niveau’s van het Binnen. Het enige wat de sloven doen is onder streng toezicht van de Opper-Cops werken voor de ‘oppers’ die in de bovenste niveau’s in luxe leven. Privacy noch een privéleven kennen zij: ze groeien niet eens op in een gezin. Trella vindt echter een eigen wereld in het complexe buizenstelsel waar zij schoonmaakster is. Als zij per ongeluk betrokken raakt bij een queeste naar de mythische poort naar het al even onwaarschijnlijke Buiten moet zij zich in nog onmogelijker bochten wringen. En ontdekt dat zowél de sloven als de oppers onder de duim worden gehouden door misleidende propaganda. Ze leven lijdzaam in onwetendheid. Onwetendheid over elkaar, over hun geschiedenis- zelfs over de functie en bedoeling van hun werkzaamheden.

Alles laat naar zich raden. Voor de lezer zijn de omstandigheden buitengewoon mysterieus en onbegrijpelijk. Het blijft allemaal onverklaarbaar tot de grote openbaring aan het eind. Alles speelt zich af in buizen, afgesloten ruimtes en kleine kamertjes. De ruimte spreekt daarmee ontzettend tot de verbeelding en schept een duistere, benauwde, maar bovenal intrigerende atmosfeer. Knap en bijzonder creatief hoe Snyder alle kanten op weet te gaan in de zo beperkte -en dus beperkende- ruimte. Bijna het tegenovergestelde van de wereld van de Hongerspelen met zijn arena die eindeloos weids lijkt en al even eindeloze mogelijkheden biedt.

In een kale, troosteloze samenleving waar alle genegenheid in de kiem wordt gesmoord gaan de sloven onzichtbaar voor wie niet weet waar hij naar kijkt op eigen wijze verrassend sociaal met elkaar om. Het is de vraag of dat zo blijft in een volgend deel, waarin de sloven en de oppers samen een nieuwe maatschappij moeten op opbouwen. Het zou trouwens best wel eens kunnen dat er een flinke tijdsprong genomen wordt in deel twee, aangezien dat in de lijn van het verhaal, waarin tijd een belangrijke rol speelt, ligt. Aan de andere kant is het moeilijk voor te stellen dat de relatie tussen Trella en haar hervonden maar verraderlijke moeder niet verder wordt uitgediept. Op naar Outside In!