Meer dan 5,2 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Vrouwen tijdens de slavernij, niet de macht, wel de kracht

Miriam Vaz Dias 07 januari 2019

Afrika, het op één na grootste werelddeel, wat weten wij Europeanen er eigenlijk van? Pas wanneer je je erin verdiept, blijkt dat niet alleen de landen enorm verschillen, maar zelfs delen van die landen. De grenzen bestaan uit rechte lijnen, maar die zijn niet getrokken door de bewoners van het continent, maar door de overheersers. Frankrijk, Engeland, Duitsland en ja, ook Nederland speelden daar een niet al te fraaie rol in. Hoogste tijd voor een nadere kennismaking dus.  

De honderd waterputten van Salaga voert ons terug naar het West-Afrikaanse Ghana van voor de kolonialisering. Het is eind 19e eeuw, grote karavanen trekken langs de dorpen en steden met handelswaar. Goud, kleding en voedsel, maar ook en vooral slaven worden aangevoerd naar de Goudkust om verkocht te worden “over het grote water”.  

De hoofdrollen in deze bijzondere roman zijn weggelegd voor vrouwen, sterke vrouwen. Zij hebben niet de macht, maar wel de kracht om hun eigen weg te gaan. Als eerste is daar Aminah, zij woont in Botu, op het platteland. De passage van een karavaan betekent voor haar familie verdienste. Haar vader trekt mee om zelfgemaakte schoenen te verkopen, zij zelf, haar broertje en zusje, verkopen etenswaren aan de reizigers, waaronder slavendrijvers. Het leven is eenvoudig voor Aminah, ze leert koken en voor de kleintjes zorgen, haar toekomst lijkt voorspelbaar.  

In het welvarende deel van de handelsstad Salaga, Kpembe-Salaga, woont Wurche, eveneens een jonge vrouw. Zij is de dochter van de toekomstige koning van het gebied. Ooit zal ook zij uitgehuwelijkt worden, maar haar interesses liggen daar niet. Zij wil haar vader bijstaan in het maken van beleid, mee vergaderen met de stamhoofden en daarnaast paardrijden. Dat laatste doet ze, voor het besturen wordt ze niet van belang geacht.  

Botu, het dorp van Aminah, wordt op een kwade dag overvallen door slavenjagers. Aminah wordt samen met haar broertje en zusje gevangengenomen en weggevoerd. De oude mensen en kleine kinderen blijven achter in de hutten, die stuk voor stuk in brand gestoken worden. De inmiddels ongewild moeder en echtgenote geworden Wurche vindt Aminah in Salaga en koopt haar, zodat zij voor Wurches zoon kan zorgen. Wurche is dan de haar uit politieke overwegingen opgedwongen echtgenoot Adnan ontvlucht.  

De geschiedenis speelt zich af in de negentiende eeuw, maar het voelt alsof Aminah en Wurche van deze tijd zijn. Het begrip emancipatie dringt zich op. Niet als anachronisme, maar juist als natuurlijk en passend in de situatie. Ayesha H. Attah laat zien dat ook in die tijd vrouwen in staat waren ruimte voor zichzelf op te eisen, hun eigen weg te kiezen. En daarin schuilt meteen ook de kracht van deze roman. Veelkleurige markten, stof en hitte zijn hier geen cliché, ze vormen slechts het decor waarin echte mensen tot leven komen. Met problemen, gevoelens en angsten die van alle tijden zijn. Door het leven dat zij leiden, leren zij eisen te stellen en zich los te maken van de door anderen, vooral mannen, gestelde wetten en regels.     

De hoofdstukken over Aminah en Wurche wisselen elkaar af. Het maakt het de lezer mogelijk om zich te verplaatsen in slavin en eigenaar, zonder vooroordeel. Er is begrip voor beiden. De vertaling van A. den Hertogh en E. de Roon Hertoge verdient een compliment. De authentieke sfeer is behouden gebleven, zonder een moment gedateerd te lijken. Het resultaat is een nieuwe kijk op het oude Afrika.  

Wie De honderd putten van Salaga gelezen heeft, zal nooit meer hetzelfde denken over Afrika, schreef J.J. Bola, eveneens een Afrikaans schrijver. Het geeft precies aan wat je als lezer voelt. Pas nu heb je de sterke vrouwen van Afrika echt leren kennen.    

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Miriam Vaz Dias

Gesponsord

June steelt Athena's net voltooide manuscript en publiceert het als haar eigen werk. Verdient dit stukje geschiedenis niet verteld te worden, ongeacht door wie?

Als de Amerikaanse pionier van de moderne dans tart Isadora Duncan de normen en wetten van haar tijd, zowel in haar kunst als in haar persoonlijke leven.

Fredo en Luigi zijn twee heel verschillende broers. Wanneer Fredo na vele jaren terugkomt naar Italië, heeft dat alles te maken met de dood van hun vader en diens lege, oude huis.

Koning Willem II is verwikkeld in een machtsstrijd met West-Friesland wanneer hij vader wordt van twee zoons: de wettige Floris en de bastaard Alard.

Perdido, het stadje waar de rijke familie Caskey de scepter zwaait, wordt in 1919 getroffen door een overstroming. Enige dagen later verschijnt de mysterieuze Elinor.

Dit gedetailleerd portret van Volodymyr Zelensky is gebaseerd op vier jaar verslaggeving, uitvoerige reizen met de president naar het front en tientallen interviews.

Wanneer voormalig spion Maggie Bird een lichaam op haar oprit vindt, weet ze dat iemand achter haar aan zit. Ze richt zich tot haar oude vriendenkring van gepensioneerde CIA-agenten.

Dit boek bevat waardevolle lessen om je eigen koers te varen, speciaal voor jongeren. Ontdek hoe je een positieve mindset ontwikkelt, leert omgaan met stress en rust in je hoofd vindt.

Een toevallige ontmoeting zet het leven van de zeventienjarige Victoria op de kop. Binnenkort zal ze gedwongen zijn om diep de natuur in te vluchten en haar leven achter zich te laten.

Herman Koch besluit na zijn diagnose eigenlijk meteen dat hij de kanker een zo beperkt mogelijke rol in zijn leven wil laten spelen: 'Ik zou niets doen.'

Hoe ga je om met de belangrijkste relaties in je leven? Als de verhoudingen goed zijn, kun je ook beter omgaan met de andere problemen om te gaan die op je pad komen.

Het is mei 1940 en Rotterdam staat in brand. De half-Joodse Debra ontmoet een jonge wolf wanneer de Rotterdamse Diergaarde wordt getroffen door bommen.

Beaujon leidt in Constantinopel een comfortabel leven, maar dat verandert als hij betrokken raakt bij een aanslag op een antiek monument.

Volwassen zijn in deze tijd, hoe doe je dat? Doe je het alleen, of durf je het samen? Een onmisbaar boek voor ex-pubers, voor Generatie Hoi. Met veel survivaltips en voiceberichten!

Het logboek van Peter R. de Vries, over de laatste anderhalf jaar van zijn leven, wordt afgewisseld met fragmenten uit het dagboek van zijn zoon Royce.

Metin gaat studeren in San Francisco en is vastbesloten zijn oude zelf achter zich te laten. Een paar weken na zijn aankomst, vinden de aanslagen van 11 september plaats.

Wanneer de introverte William trouwt met de bruisende Julia, wordt hij als vanzelf opgenomen in haar chaotische, liefdevolle familie. Dan komt de duisternis uit zijn verleden naar boven.

Daniel leidt een bewogen leven. Wanneer haar reputatie verslechtert, voelt ze zich in het nauw gedreven. En nu is Daniel dood. Jodie, haar grote liefde, wil weten waarom.

Als zijn vrouw Alissa plotsklaps verdwijnt en Roland met hun vier maanden oude zoontje achterblijft, gaat hij niet alleen op zoek naar haar, maar ook naar het waarom van zijn rusteloze bestaan.

De eenentwintigjarige M. vertrekt in 1989 halsoverkop naar Parijs en gaat aan de slag als au pair. Om grip te krijgen op het leven, schrijft ze.

In de donkerste periode van haar leven wil Milouska Meulens weten wie ze echt is en waar ze thuis is. Die vragen kan ze alleen beantwoorden als ze weet waar ze vandaan komt.

Wanneer Hugo's vroegere gouvernante overlijdt, duiken de verloren gewaande dagboeken van zijn grootvader Willem Adema op, die een ontstellend licht werpen op diens oorlogsjaren.

Drie jaar na het overlijden van zijn opa en de verdwijning van diens vrouw Pepa krijgt Ruben Kruijssen de opdracht de Alquerías, het familiehuis in Spanje, te verkopen.

Spontane foto’s waren zeldzaam aan het eind van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw. Fotografen als Jacob Olie en James Higson legden zich juist toe op het fotograferen van het leven van alledag.

Titus Crown is de eerste zwarte sheriff van Charon County. Na de moord op een onderwijzeres wordt de dader, een zwarte oud-leerling, doodgeschoten door Titus' hulpsherrifs voor hij kan ingrijpen.