De boekenark in het kielzog van verstilling: augustus 2023
Een verstillend muurgedicht aan de muur van woonzorgcentrum Bosch en Duin langs het fietspad aan de Scheveningseweg (zie uitgeklapte banner). Het attendeerde me op iets onmetelijks waardevolst: “ (…) de prachtige rimpels van optellende tijd.”
Dit gedicht is vast bedoeld als liefdevol tegenwicht voor de gevreesde aftakeling: “de ouderdom komt met vele gebreken”. Gehoorzaam aan deze ouderdomsgezegde zie ik voor me hoe hoogbejaarden achter hun rollator voortstrompelen alsof ze zich zouden moeten schamen niet meer mee te kunnen draven in de hectiek van het bestaan. Zo niet de ouderen van dit verzorgingscentrum! Op het fietspad aan de Scheveningse weg geven ze je - letterlijk en figuurlijk, schaamteloos en remmingloos - het nakijken op hun nieuwste modellen scootmobiel. Zelfs vaak schaterlachend samen met een kleinkind tussen hun benen geklemd. Zonder helm natuurlijk.
Het geheim van hoe te "leven in het nu", door het optellen van de tijd in "toen" plus "nu" plus "later", is gelijk aan "prachtige rimpels", daarover las ik meer in de surrealistische roman van Tijn Toubers’ Time Bender. "Optellende tijd" omvat alles en heeft natuurlijk meer inhoud dan de som der delen. Tot de tijd dat het me zelf lukt om me over te geven aan deze verstilling, laat ik het liefst het rumoer in mijn hoofd even los tijdens het lezen. In navolgende gelezen boeken was de verstilling zeker te vinden binnen de gestelde optellende lees-tijd:
GELEZEN
Eerst de series:
⭐️ Het geluid van een nieuwe tijd (Deel 1: De Radiozussen - Die Radioschwestern. Klänge einer neuen Zeit) - Eva Wagendorfer
Pioniers van de radio 4****
In dit eerste deel spatte de vooruitgangs-zin er vanaf. Het overbrugde de persoonlijke verschillen tussen de medewerkers. Het is fijn om te lezen dat iedereen van alle soorten en gezindheid door de leiding van een van de eerste radiozenders in Duitsland welkom werd geheten. Toch verliep het een en ander niet zonder slag of stoot voor deze drie ‘radiozussen’ met al hun idealen en ambities. En dat binnen een feitelijke tijd (1927) in Duitsland waar het extreem rechtse nazisme opkwam en in de samenleving ging rommelen als een naderend dreigend onweer.
⭐️ Gloriedagen (Deel 1: Waldfriede - Sternstunde. Die Schwestern vom Waldfriede) - Corina Bomann
Geromantiseerde kroniek over de oprichting van Waldfriede 5*****
Had ik zoveel bewondering voor de fictieve kracht van de pioniers van Radio Frankfurt, zo kreeg ik die ook voor al die geloofsgemeenschappen, die aan de bakermat staan van het welzijnswerk in onze samenleving. Ziekenhuizen, scholen, verenigingen, hulporganisaties noem maar op. Corina Bomann ontdekte de goede werken van Zevendedagadventisten toen ze zelf in het ziekenhuis Waldfriede kwam te liggen. Bij het schrijven van haar roman is ze heel dichtbij de sfeer van toen gebleven dankzij geschreven ego-documenten uit de tijd van oprichting.
⭐️ Storm boven de velden (Deel 1: De Wijngaard trilogie - In Stürmuschen Zeiten) - Marie Lacrosse
Pfoeh! Wat is dit deel al een moderne klassieker! Het bestrijkt de tijd van de Frans-Duitse oorlog van 1870-‘71 uitgevochten op Frans grondgebied vanaf de Elzas gezien en de gevolgen voor de daar vreedzaam samenlevende culturen. Het lijkt wel Rusland-Oekraïne, toen en daar. Het eergevoel van de Duitse man van stand komt niet zo fraai uit de verf. Marie Lacrosse draait niet om de gevolgen van de meedogenloze slachting over de ruggen van de burgerbevolking heen. Toch is dit verhaal prachtig om te lezen. In het grauwe plaatje zie je de zaailingen opkomen van liefdevolle medemenselijkheid als hoop voor betere tijden.
⭐️ Tante Poldi en de knappe Antonio (Deel 3: Tante Poldi - Tante Poldi und der schöne Antonio) - Mario Giordano
Een explosie aan bell’ Antonio, Donna Poldina, magie en sicilianità 4****
Van de personage en filosofietjes van tante Poldi word ik zo vrolijk. Gaandeweg helpt ze zelfs Mario Giordano zijn eigen creatieve stijl van schrijven te ontwikkelen. Wat vind je bijvoorbeeld van haar erotische belevenissen in een Siciliaanse politieauto?! Volgende tekst is niet geschikt voor al te onrijpe Hebbanisten:
“Precies zoals Poldi had verwacht, drong Montana’s kroonjuweel direct in volle glorie door de opengeritste broek als een mythische held, bevrijd uit de ketenen van de onderwereld. ‘Madonna!’ bracht Montana uit, duidelijk zelf ook verrast door de enthousiaste reactie van zijn kloppende sicilianità. ‘Halleluja!’ Zei Poldi, terwijl ze zich met een ervaren beweging van haar jurk ontdeed en onhandig over de versnellingspook klom om schrijlings bij haar commissario op schoot te gaan zitten. (…) Ze voelde hoe zijn adem tegen haar borst en zijn trefzekere Odysseus diep in de cyclopengrot van Polyphemos stootte.”
Volgens Homerus woonden er ooit cyclopen op Sicilië als je bovenstaand metaforisch taalgebruik niet volgt, en tante Poldi vermoedt dat er cyclopenbloed door haar aderen stroomt. Zo te lezen heeft ze vast gelijk. Krijg geen vertekend beeld van Poldi. Ze lost onverschrokken serieuze moorden op. De serie is en blijft een thriller.
⭐️ Oosterse verlokking (Deel 1: Jubileumuitgave Harlequin/Bouquet 4500 3 in 1: Overspoeld door hartstocht - The Baby the Dessert King Must Claim) - Lynne Graham
Simsalabim: een kok, prins, koning, koningin en een kroonprinsje 2**
Deze eerste novelle van de bundel is heel zachtaardig en lieflijk van toon. De oosterse prins en de kokkin vallen natuurlijk als een blok voor elkaar. Hartstochtelijk gezwijmel volop. Allebei maagd had hun eerste liefdesspel al bijzonder vruchtbare gevolgen. Hoe het een en ander verloopt lees je in dit kleine oosterse sprookje. Omdat ik bij de eerste lichting tieners hoorde met toegang tot de Bouquetreeks, ging ik graag in op de Fabulous Feelgood! uitnodiging om mee te lezen. In de jaren '70 van de vorige eeuw ging het smachten nog niet gepaard met spannend gevogel en erotiek. Voorlopig was mijn enthousiasme danig getemperd voor de delen 2 en 3. Hoeveel hartstocht kan een 60 plusser aan ;) ?!
⭐️ Kerst/Winter in Virgin River (Deel 4: Virgin River - A Virgin River Christmas) - Robyn Carr
Deel vier van de Virgin River Fabulous Feelgood meeleesbuddyclub zit er op. Ik moest over de blokkade van de winter stappen, omdat het hoogzomer is. Maar wat is zo’n prachtig verteld kerstverhaal toch voor álle leestijden. “Ja, helemaal niks mis mee”, zou Olof van B&B Vol Liefde seizoen ‘23 zeggen.
En dit zijn de standalones:
⭐️ De kruik van Pandora. Vrouwen in Griekse mythen (Pandora’s jar: women in Greek myths) - Natalie Haynes
Het verhaal over Pandora stamt al af vanaf de oertijd en elke cultuur geeft er z’n eigen draai aan. Over een ding is iedereen het eens: als Pandora een soort deksel licht vervliegt al het goede. Helaas heeft de patriarchale samenleving eenzijdig het ‘goede’ in kaart gebracht als eenduidig begrip en daardoor de synergie verstoord tussen de tegenovergestelden in een halfslachtige waarheid. Natalie Haynes repareert dit door ook de kant van de vrouw in diverse mythologische verhalen te belichten en aan de mythe toe te voegen. Het zet je aan het denken over wat nu eigenlijk waar is of niet. En dat de waarheid altijd in het eeuwige midden ligt. Dat ik het drie sterren gaf kwam, omdat ik me wel eens ging vervelen over de uitputtendheid aan voorbeelden en precisie van Haynes onderzoek. Wat me allesbehalve verveelde was haar veelvuldig komische achtergrondcommentaar op de overheersende zienswijze van "de man" op het wezen van "de vrouw".
⭐️ Time Bender. De man die de aarde kwam redden - Tijn Touber
Dit is het verhaal die alle verhalen van aller tijden met elkaar verbindt. Heel knap dus. En een aanrader om eens te lezen. Je moet dan wel al je heilige huisjes en doemscenario’s loslaten. Met een open blik deze hallucinerende trip van de ik-figuur volgen. Ik haal eruit dat het een goed ding is dat de mensen door "buitenaardsen" gezien werden als de barbaren van het heelal, die terecht uit het paradijs op aarde gesmeten zijn. We zijn als de kakkerlakken van het universum, maak ik er maar beeldend van. Daardoor kon sleuteldrager Petrus veilig zijn enigma versleutelen in het DNA van de mensheid. De sleutel is voor het bewustzijn gebroken in ontcijferd DNA en junk-DNA. De apocalyps is de opening in de tijd dat de mens de mogelijkheid heeft om de breuk in zijn DNA te helen. Petrus beschouw ik voor het feedback gemak in dit verhaal gefigureerd als Time Bender. Momenteel hebben we in plaats van het einde der tijden juist de mogelijkheid tot het paradijs op aarde, die samen met alle bewoners een levende bibliotheek blijkt te zijn, mits we de loper (junk-DNA) met de sleutel (ons bekende DNA) binnenin ons weten te verbinden. Ik vind het een veel mooier verhaal dan de vier ruiters van de Apocalyps.
NIEUWE BAKENS
Bookchoice selectie Augustus 2023
In haar schoenen - Jojo Moyes
Heeft iemand Charlotte Salter gezien? - Nicci French
Alles op alles - Paul Claeve
Het hoedenatelier - Marie Lamballe
De maagd van Rosendael - Lydia Rood
Ik heb een paar vragen voor je - Rebecca Makai
Shampoo - Bert Moerman
Wat de hulp weet - Freida McFadden
Paperback
Overspoeld door hartstocht (3 in 1) Bouquet 4500:
Oosterse verlokking - Lynne Graham (gelezen)
Italiaanse extase - Fleur van Ingen
Spaanse passie - Carol Marinelli
Ebooks
Reserve. Harry Hertog van Sussex - Prins Harry
De lelievallei - Tracy Rees (cadeautje!)
Lichtpunt - Corina Bomann
De boekenark zat deze leesmaand in het kielzog van verstilling. Ik vaar echter veel liever mee met de wind van verandering dan dat ik koppig blijf vastmeren aan de kade van weleer, hoe dierbaar deze ook is of was. De sirenen van de Scorpions waren niet te negeren! Mijn gezonde stokoude moeder krijgt nu 24h aan thuiszorg en dat is een emotionele stap richting laatste grens. Mijn Haagse hartsvriendin heeft ons achteraf gezien nog vijftien volle maanden cadeau kunnen geven voordat ze afscheid van haar rijkgevulde leven nam.
Een maand vol gemengde en paradoxale gevoelens. Editie.nl verzorgde een item over een Verdrietige Visarend in de Biesbosch. Boswachter Arjan Postma vertelde over onderzoek naar emoties bij dieren. “Is het nu trouw (staat de visarend nu te wachten tot zijn vrouwtje terugkomt) of rouw (omdat hij zijn geliefde vrouwtje verloren is)?”. In de boekenark voel ik aan mijn water gewoon beide. Tegelijkertijd. In tijd verbonden. En wel hier en nu. Varend in optellende tijd.
