Op 4 en 5 mei wordt het einde van de tweede wereldoorlog herdacht en gevierd. Er zijn heel wat boeken met de tweede wereldoorlog als thema. En er zijn heel mooie bij, waardoor het heel moeilijk is om een keuze te maken. Uiteindelijk zijn het de volgende boeken geworden.

Door: Onno

Pam Jenoff: The Lost Girls of Paris

Het verhaal speelt in 1946 in Manhattan, New York. Als Grace Healey op weg is naar Grand Central Terminal vindt ze een koffer onder een bankje. Er zitten twaalf foto's van verschillende vrouwen in. In een opwelling neemt ze de foto's mee. Ze ontdekt al snel dat de koffer toebehoort aan Eleanor Tigg, de leider van een netwerk van vrouwelijke geheimagenten die tijdens de oorlog vanuit Londen zijn uitgezonden. De vrouwen die op de foto's staan werden als koeriers en radio-operators naar bezette gebieden gestuurd om het verzet te ondersteunen. Ze keerden echter nooit terug, hun lot bleef een mysterie. Grace gaat op zoek naar de waarheid achter de vrouwen op de foto's. Daarbij voelt ze zich aangetrokken tot Marie, een jonge moeder die agente werd.

Twelve girls, each young and beautiful. They might have been part of a sorority. But most wore uniforms and beneath the smiles their jaws were set grimly, eyes solemn. The photos had been wrapped lovingly in the lace. They were still worn from handling, though, cupped like the shape of a palm. Putting her fingers beneath, Grace could almost feel the energy radiating from them.

She turned one over and there was a name scrawled on the back. Marie. Madeline, read another, and Jean and Josie. On and on, sounding like attendees at a garden party. Who were they?

Dit boek verscheen op 29 januari 2019. Het is gebaseerd op ware gebeurtenissen en gaat over dappere vrouwen tijdens de tweede wereldoorlog. Het is een betoverend verhaal van moed, vriendschap en de kracht van vrouwen om te overleven in moeilijke situaties.

Markus Zusak: The Book Thief

Het verhaal speelt zich af in Duitsland in de jaren 1939-1943 en gaat over een klein meisje genaamd Liesel. Ze is tijdens de Tweede Wereldoorlog geëvacueerd naar Molching, een klein Duits plaatsje, en groeit daar bij haar pleegouders op. Het verhaal wordt verteld door de Dood die het boek in bezit heeft dat Liesel in de loop van deze jaren schreef. De Dood ziet dat Liesel voor de eerste keer een boek steelt. Het is het handboek van de Gravedigger, dat in de sneeuw bij het graf van haar broer is achtergelaten. Zo begint haar liefde voor boeken en leert Liesel met de hulp van haar accordeon spelende pleegvader lezen. Haar pleegouders, Hans en Rosa Herbermann, zijn arme Duitsers die een kleine toelage krijgen om haar te verzorgen. Hans is een lange, rustige man die van beroep schilder is. Rosa is nors, maar heeft een groot hart; ze doet de was voor rijke mensen in de stad. Al snel steelt Liesel boeken bij de nazi-boekverbranding en bij de bibliotheek van de burgemeestersvrouw.

Op een nacht verschijnt er een Jood thuis. Hij is de zoon van een vriend van Hans uit de Eerste Wereldoorlog, de man die hem accordeon leerde spelen. Hans is een Duitser die geen joden haat. Hoewel hij weet dat hij en zijn gezin risico lopen, laat hij Max in hun kelder wonen. Max en Liesel worden goede vrienden, en hij schrijft een verhaal voor haar. Liesel wordt beste vrienden met haar buurman Rudy, een jongen met "haar in de kleur van citroenen". Rudy is fan van de zwarte olympische kampioen Jesse Owens.

The Steiners had six children. One of them, the infamous Rudy, would soon become Liesel’s best friend, and later, her partner and sometime catalyst in crime. She met him on the street.

Michael Ondaatje: The English Patient

De roman speelt zich af in een Italiaanse villa aan het einde van de Tweede Wereldoorlog. Hoewel het in de buurt van de villa onveilig is omdat de Duitsers overal bommen en mijnen hebben achterlaten blijft de jonge verpleegster Hanna met haar patiënt in de villa. Ze weet niet veel van de man voor wie ze zorgt. Hij is in het wrak van een vliegtuigcrash gevonden en bij de crash onherkenbaar verbrand. Hij vertelt haar over de bedoeïenenstam die hem in het wrak vond, zijn wonden verzorgde en hem uiteindelijk terugbracht naar een Brits kamp in 1944.

Op een dag arriveert Caravaggio, een man met verbonden handen, in de villa. Hij is een oude familievriend van Hana's vader, Patrick. Bij een poging om een camera uit de kamer van een vrouw te stelen hebben de Duitsers hem opgepakt. Ze martelden hem en sneden zijn duimen af. Hij is enigszins hersteld, maar verslaafd aan morfine.

Als op een dag Hana piano speelt, komen twee soldaten binnen. Een van hen is Kip, een Indiase Sikh die in het Britse leger is opgeleid in het ontmantelen van bommen. Kip en de Engelse patiënt kunnen erg goed met elkaar opschieten, omdat ze beide bomexperts zijn. Kip kampeert in de tuin van de villa en gaat elke dag naar de stad om bommen te demonteren. Hij voelt zich sterk aangetrokken door Hana. Al snel worden ze geliefden.

If it is physical attraction. If all this has to do with love of Kip. She likes to lay her face against the upper reaches of his arm, that dark brown river, and to wake submerged within it, against the pulse of an unseen vein in his flesh beside her. The vein she would have to locate and insert a saline solution into if he were dying.

In 1992 ontving Ondaatje voor dit boek de Man Booker Prize. Thema’s zijn natuurlijk oorlog, maar vooral ook het vinden van de eigen identiteit. Het is bepaald geen chronologisch verlopend verhaal, maar een ‘web van herinneringen’, die kris-kras gepresenteerd worden.

Anthony Doerr: All the Light We Cannot See

Het boek kent twee hoofdrolspelers: Marie-Laure, een Frans meisje en dochter van een slotenmaker, die in het Natuurhistorisch Museum in Parijs werkt, en Werner Pfenning, een Duitse jongen die opgroeit in het mijnstadje Zollverein.

De verlegen, roodharige Marie-Laure is slim en gevoelig. Als ze als gevolg van een degeneratieve ziekte op zesjarige leeftijd blind wordt, maakt haar vader een miniatuurmodel van hun buurt, zodat ze elke straat, gebouw en hoek kan onthouden door met haar vingers het model af te tasten. Wanneer de Duitsers Parijs binnenvallen, vluchten ze naar de kustplaats Saint-Malo om bij een oudoom te gaan wonen. Zonder dat Marie-Laure het weet, smokkelt haar vader een uiterst kostbare diamant van het museum Parijs uit. Hij verstopt de diamant in het het huis van haar oudoom.

In Duitsland woont de weesjongen Werner met zijn zus Jutta in een weeshuis. Hij repareert oude radio’s. Hij is zo goed in wiskunde dat hij tot de jeugdacademie wordt toegelaten. Daar wordt hij opgeleid om in het leger te gaan vechten en vervolgens naar het front te worden gestuurd. Dit is zijn enige kans om te ontsnappen aan een grauw bestaan in de kolenmijnen waar zijn vader de dood vond. Tegelijkertijd zoekt een nazi-ambtenaar in Frankrijk naar een diamant.

In the two months leading up to the invasion of France, Dupont fashioned three replicas for the museum. Did he use the real diamond to make them? He used a casting. He never saw the real diamond. Von Rumpel believed him.

Three replicas. Plus the real stone. Somewhere on this planet among its sextillion grains of sand.

Four stones, one of them in the basement of the museum, locked in a safe. Three more to find.

Doerr ontving voor dit boek in 2015 de Pulizer Prize. De hoofdstukken zijn kort en bevatten fraaie teksten. Om de spanning er in te houden, wisselt hij tussen zowel perspectieven als tijdsperiodes: verschillende delen van het boek worden - meestal niet-chronologisch - in verschillende jaren gesitueerd en bestaan uit hoofdstukken die wisselen tussen verschillende personages.

Kristin Hannah: The Nightingale

Het verhaal begint in 1995. De oudere vrouw Vianne Mauric verhuist naar een bejaardentehuis en kijkt terug op haar verleden. Ze vertelt haar levensverhaal, te beginnen in Frankrijk in 1939, vlak voordat de Duitsers het land binnenvielen. Vianne's leven in het kleine plaatsje Carriveau op het platteland met haar man, Antoine, en hun dochter Sophie verandert totaal als Antoine wordt opgeroepen om te gaan vechten en naar het front wordt gestuurd.

Vianne wordt gedwongen om een jonge Duitse officier in haar huis op te nemen. Isabelle, haar koppige jongere zus, besluit zich aan te sluiten bij het Franse verzet. Beide zussen vechten op hun eigen manier tegen de nazi's.

Vianne elbowed her sister. “I am sorry, Captain. My young sister is obstinate on occasion. But I am married, you see, and my husband is at the front, and there is my sister and my daughter here, so you must see how inappropriate it would be to have you here.”

Het is meer dan alleen een historisch verhaal over de oorlog.

John Boyne: The Boy in the Striped Pyjamas

De achtjarige Bruno en zijn zus Gretel krijgen van hun ouders te horen dat ze naar het platteland gaan verhuizen, want hun vader heeft een nieuwe baan. Bruno weet alleen dat zijn vader voor het leger werkt, meer niet. Bruno's vader is een meedogenloze nazi-officier, die leiding geeft aan het nabijgelegen concentratiekamp. Voor Bruno is de verhuizing naar het platteland een groot avontuur. De mensen achter de hekken zijn in Bruno’s ogen boeren die heel hard werken, maar hij vindt het wel raar dat ze allemaal dezelfde gestreepte pyjama's dragen. Van zijn vader mag Bruno niet in de achtertuin komen. Hij is echter nieuwsgierig en doet dit toch. Achter één van de hekken ontmoet hij het joodse jongetje Shmuel. De twee worden vrienden en als Shmuel op een dag vertelt dat zijn vader vermist is, wil Bruno hem helpen zoeken. Hij kruipt onder het prikkeldraad door om zijn vriend te helpen.

About twenty feet further along from the garden and the flowers and the bench with the plaque on it, everything changed. There was a huge wire fence that ran along the length of the house and turned in at the top, extending further along in either direction, further than she could possibly see. The fence was very high, higher even than the house they were standing in, and there were huge wooden posts, like telegraph poles, dotted along it, holding it up. At the top of the fence enormous bales of barbed wire were tangled in spirals, and Gretel felt an unexpected pain inside her as she looked at the sharp spikes sticking out all the way round it.

Een triest, maar prachtig boek voor jongeren; echter ook oudere lezers zullen geboeid worden.

Heather Morris: The Tattooist of Auschwitz

Het is een waargebeurde historische roman. Hoofdpersoon is Lale Sokolov, afkomstig uit Slowakije. Als jood zijnde kwam hij in het concentratiekamp van Auschwitz-Birkenau terecht, waar hij de dood onder ogen zag, maar er de verschrikkingen uiteindelijk overleefde. In het kamp werd hij aangesteld als tatoeëerder met als taak alle nieuwe gevangenen van een identificatienummer op hun arm te voorzien. Door zijn werk had hij bepaalde privileges die hem in staat stelden om in beslag genomen juwelen en geld van vermoorde Joden te ruilen voor voedsel. Zo hield hij gevangenen in leven. Een van hen was Gita, die hij voor het eerst ontmoette bij het tatoeëren van een nummer op haar arm. Hij werd op slag op haar verliefd.

‘What’s your name?’ he asks. ‘I need to know your name.’

Behind him someone says, ‘Gita.’

Before he is able to do or say anything more, Gita’s friends rush to her and drag her away, whispering questions as they go.

That night, Lale lies on his bed saying her name over and over. ‘Gita. Gita. What a beautiful name.’

Het is een aangrijpend, uiterst boeiend boek, geweldig verteld door Heather Morris op basis van haar gesprekken met Sokolov, geboren als Ludwig ‘Lale’ Eisenberg.

Voor wie naar recente boeken, verschenen in 2019, over de tweede wereldoorlog zoekt:

• Julia Kelly: The Light over London
• Marius Gabriel: The Parisians
• Lynda Cohen Loigman: The Wartime Sisters

Wat is jouw favoriete WO II boek?

Voorgaande afleveringen van 'favorieten': Je favoriete bladwijzer?  | Je favoriete kat? | Je favoriete hond? |  | Je favoriete dystopische verhaal? | Je favoriete ghost story? | Je favoriete twins? (1)  | Je favoriete twins? (2) | Je favoriete forensic crime scene?