Plotontwikkeling eerst, geloofwaardigheid later

Op 24 maart 2015 liet een suïcidale copiloot een Airbus van Germanwings neerstorten in de Franse Alpen. Er kwamen 150 inzittenden om het leven, waaronder veel Duitsers. Geen wonder dat juist de Duitse thrillerauteur Sebastian Fitzek (1971) een vergelijkbaar onderwerp oppakte. In Stoel 7A gaat hij echter behoorlijk aan de haal met het idee van de menselijke bom en tal van verwikkelingen daaromheen. De vraag of hij het geheel toch netjes en geloofwaardig weet te landen, zal niet iedereen hetzelfde beantwoorden. Dat er veel te beleven valt en de lezer doorlopend op het verkeerde been wordt gezet, staat evenwel vast.

Sebastian Fitzek is een voormalige radioman die sinds 2006 psychologische thrillers schrijft. Daar heeft hij zoveel succes mee dat hij inmiddels als een gevestigde naam telt. Stoel 7A is alweer zijn vijftiende boek en het twaalfde dat in het Nederlands is uitgegeven. Voor de vertaling tekende Lucienne Pruijs.

De in Argentinië wonende psychiater Mats Krüger heeft gierende vliegangst. Wanneer zijn dochter Nele op het punt staat te bevallen, begeeft hij zich toch op een intercontinentale vlucht naar Berlijn. Krap in de lucht wacht hem inderdaad een vreselijk lot. Zijn dochter blijkt ontvoerd en daarmee wordt hij gechanteerd. Aan boord bevindt zich namelijk een van zijn ex-patiënten; iemand die hij behandeld heeft voor gewelddadig en suïcidaal gedrag. Nu wordt hij geacht deze persoon om te vormen tot een levende bom die het toestel met 626 inzittenden zal laten neerstorten. Zo niet dan wordt zijn dochter vermoord. Wanhopig en hypernerveus probeert Mats vervolgens om zowel Nele als zijn medepassagiers te redden.

Nele is op haar beurt ontvoerd terwijl ze al weeën heeft. Als bijkomend probleem is ze seropositief, waardoor de kans op complicaties en besmetting van de baby groot is. Helaas is ze in handen gevallen van een gestoorde figuur die haar onder erbarmelijke omstandigheden vasthoudt. Tussen de steeds heftiger wordende weeën door moet Nele dan zien zowel haar belager als haar bevalling te overleven.

Opvallend is dat Stoel 7A zeker een psychologische thriller is met veel aandacht voor de werking van de menselijke geest, maar toch in extreme mate op de plotlijn leunt. De personages worden voortgestuwd door de gebeurtenissen die de ene na de andere onverwachte wending nemen. Dat is niet wat je verwacht van een hedendaagse psychologische thriller waarin hoofdpersonen doorgaans binnenstebuiten worden gekeerd, maar een probleem is het uiteraard ook niet. Er zijn veel liefhebbers van thrillers als deze en Fitzek is er een meester in. Hij zet zijn lezers niet één keer op het verkeerde been, maar drie of vier of keer om dan bij de ontknoping alles weer in een heel ander licht te plaatsen.

Het moet echter gezegd dat hij op tal van momenten erg ver gaat om zijn plotlijn mogelijk te maken. Zo is het idee dat Mats wel degelijk bereid blijkt om 626 mensen de dood in te jagen als hij alleen zo zijn dochter kan redden nogal kwalijk. Die andere mogelijkheid kan Fitzek echter niet in zijn verhaal gebruiken en wordt dus doodleuk weggemoffeld. Een ander voorbeeld is dat de auteur een verkeerd beeld schetst rondom het psychologisch testen van bemanningsleden van vliegtuigen (zoals hij in zijn nawoord ook toegeeft), alleen om bepaalde plotwendingen toe te kunnen voegen. En op het gebied van psychische manipulatie lukt er wel erg veel erg snel.

Daarmee is dit verhaal even knap geconstrueerd als dat het onwaarschijnlijk is. Maar daarnaast is er nog die geslaagde ontknoping. En die manmoedige strijd van de veelgeplaagde Nele. En de spanning die Fitzek constant voelbaar houdt. Vandaar dat de meeste lezers Stoel 7A toch een prima zitplaats zullen vinden.

NB: Deze recensie is ook gepubliceerd in het Hebban Thrillermagazine, februari 2019.