Nieuwe perspectieven

Kunsthistorica en advocate Amy E. Herman ontwikkelde de training ‘The Art of Perception’ voor studenten geneeskunde. Al snel kwam ze erachter dat de training succesvol was en op heel veel beroepen van toepassing. Herman traint tegenwoordig dagelijks agenten van de FBI, officieren van justitie, politieagenten en brandweermannen. Oplettendheid is in al deze beroepen van essentieel belang en Herman helpt deze mensen te observeren door hen te leren kijken naar kunst.

In De kunst van het observeren legt Herman haar training uit. Ze analyseert verschillende kunstwerken en leert aan de hand daarvan de lezer om nauwkeuriger te observeren wat we zien en effectiever te communiceren over wat we precies zien. Observeren is niet alleen passief naar iets kijken, maar een actief geestelijk proces dat je kunt trainen. Door dit te oefenen leer je strategisch en kritisch te denken, kun je betere besluiten nemen en je makkelijker verplaatsen in een ander.

De kunst van het observeren is vooral een praktisch boek. Herman gebruikt haar ruimte voor voorbeelden die tot de verbeelding spreken, vaak gebaseerd op de antwoorden die mensen in haar cursus gaven op de vragen die in het boek voorbijkomen. Ze besteedt geen ellenlange hoofdstukken aan droge theorieën maar verweeft deze in haar opdrachten. Ze laat wetenschappers over hun theorieën vertellen over hun ideeën aan de hand van herkenbare verhalen. Vervolgens worden deze theorieën meteen toegepast in de praktijk door ze te koppelen aan een kunstwerk. Deze werken zijn in het boek ook allemaal in kleur opgenomen, zodat je ze zelf goed kunt bestuderen. Dit zorgt voor de mogelijkheid meteen zelf na te denken en te observeren.

Herman schrijft verhalend, dit maakt het boek begrijpelijk, vlot en interessant voor de leek. Je hoeft niets over kunst te weten om iets met de tips van Herman aan te kunnen, sterker nog, het is een voordeel als je helemaal niets over de kunstwerken die ze presenteert afweet. Het gaat namelijk niet om wat je bekijkt, maar hoe je iets bekijkt:  ‘Als je de manier waarop je naar dingen kijkt verandert, dan veranderen de dingen waarnaar je kijkt’.

De kunst van het observeren is geen moeilijk boek, maar wel een boek over ingewikkeld en belangrijk onderwerp dat iedereen in het dagelijks leven aangaat. Iemand die alert is op details kan verbanden leggen die een ander niet ziet en dat is waardevol. Soms kan het zelfs levens redden. Herman stelt het als volgt: ‘Kleinigheden openbaren grote dingen’. De auteur valt een aantal keer in herhaling wanneer ze hamert op details, maar dit zorgt er wel voor dat haar boodschap overkomt en na het bestuderen van dit boek heeft ze ongetwijfeld je ogen geopend. Het klinkt wellicht wat cliché om te beweren dat je nooit meer op dezelfde manier naar de wereld om je heen zult kijken, maar hier is dat weldegelijk het geval.