Religie is een smoking gun

Räv is het derde boek van Tjeerd Langstraat, die in zijn eerdere thrillers speurwerk laat doen door rechercheur Jan de Vos. De andere boeken ken ik niet, maar blijkbaar is de voorlaatste zaak niet goed gegaan. Vos loopt nog bij een psychiater en deze moordzaak haalt niet het beste in hem naar boven. Het duurt even voordat deze thriller de schijnwerper richt op Vos en Rotterdam. De titel slaat dan ook op een andere vos in het verhaal.
Räv is zweeds voor Vos en dat is een code naam voor iemand die gruwelijke filmpjes van het dark web lekt naar de rest van de wereld. Een voorbeeld van zo’n filmpje wat circuleert op het darkweb, krijgt de lezer in de proloog, waar je over de schouders van iemand meekijkt, die schijnbaar kan genieten van een doodstrijd die mensen ondergaan, wanneer zij in een kooi worden ondergedompeld in een verlaten zwembad.
De lugubere moorden die deze thriller met een geweldige spanning worden beschreven, zijn ook gefilmd. Het gaat om en moord op een professor Gunnarson, die stevige kritiek uit op de Islam. In Ijsland wordt kunstenaar en homo Frey vermoord en in Rotterdam wordt het lichaam van Emma gevonden, dat verminkt is door een barbaarse martelmethode.
In eerste instantie lijkt het gedeelte wat beschreven wordt in Rotterdam dezelfde opzet te hebben als bij de beschreven moorden in Zweden en Ijsland. De schrijver opent met een bloedstollende scene en gaat dan een paar dagen terug in de tijd, zodat de lezer weet hoe het tot een fataal einde is gekomen. Alleen in Rotterdam gaat de lezer 14 dagen terug in de tijd. Het is daags voor het promotiefeest van Emma, waarin ze promoveert is niet duidelijk en ook niet waarom zij spoorloos verdwijnt in de nacht na het feest. Het verhaal geeft steeds stukjes film, die circuleren op het dark net. Elke moord wordt voorzien van een heilige tekst (voor moslims, de Joden en christenen) . Daarmee komt de lezer niet dichter bij de moordenaar en ook voor rechercheur Vos en zijn team lijkt het spoor al gauw dood te lopen. Dat het team uiteindelijk de moorden met elkaar verbindt, is eerder een gegeven, dan dat het spannend speurwerk oplevert. Sterker nog Vos schijnt vooral wilde seks nodig te hebben. Persoonlijk vind ik dat er teveel expliciete seks wordt beschreven. Het past om hedonistische karakter van Frey en Emma te duiden, maar het blijft ordinair.
RÄV is redelijk recht toe recht aan geschreven en leest daardoor erg vlot. Ik vind hem aan het einde qua spanning toch een beetje inzakken. Er zijn wat losse eindjes aan het begin, zoals het opzetten van een vos, die suggestiever op alle betrokkenen hadden kunnen worden uitgewerkt. Tjeerd Langstraat heeft wat mij betreft een actueel onderwerp te pakken. Dat er een ander internet is waar de meest schokkende en lugubere filmpjes worden gedeeld, die mensen inspireren tot wandaden en dat zelfs religieus gemotiveren, is een thema wat een boek verdiend. Opnieuw voel ik dat religie een smoking gun is. Geloof is een kracht die mensen kan veranderen, maar deze thriller overtuigt mij niet. Het lijkt eerder een cliché te bevestigen wat wij van religieuze fanatici hebben.