Geen voer voor feministen

De huurster  is een psychologische thriller over een heel gewone huisvrouw in de jaren vijftig in een voorstad van Londen. Thuiswerkende moeder Louise Henderson heeft twee overactieve jonge kinderen en een baby die de hele nacht huilt, waardoor ze een chronisch slaaptekort heeft en zich constant op rand van een zenuwinzinking bevindt.  

Haar echtgenoot Mark is de typisch afwezige echtgenoot die zich alleen maar afvraagt of het eten op tijd op tafel komt en zijn hemden gestreken zijn. Louise plooit zich dan ook dubbel om zowel een goede moeder als een perfecte echtgenote te zijn.  

Om financieel alles een beetje te kunnen beredderen, verhuren ze een kamer in hun huis. Schooljuf Vera Brandon lijkt de perfecte huurster, maar al snel geeft haar aanwezigheid Louise een ongemakkelijk gevoel, alsof alles niet is zoals het hoort te zijn. Er gebeuren vreemde dingen die ze niet kan verklaren. Zowel zijzelf als Mark hebben het gevoel haar ooit al eens ontmoet te hebben. Louise speelt zelf speurneus en start een onderzoek naar het verleden van haar mysterieuze huurster.  

Met De huurster  won Celia Fremlin de Edgar Allan Poe-prijs in 1968. U leest het goed! Het jaartal is geen tikfout. Fremlin werd geboren in 1914 en schreef het boek in 1958. Dit verklaart de vrij gedateerde inhoud en de stereotiepe karakters van de jaren vijftig: vrouw doet het huishouden en zorgt voor de kinderen – echtgenoot werkt buitenshuis en steekt de voetjes onder de tafel terwijl hij wacht op het diner dat hem netjes voor de neus geschoven wordt.  

De huurster  moet inderdaad in deze tijdsgeest gelezen worden en dit staat ook duidelijk op de achterflap: ‘klaar om herontdekt te worden!’ Maar zelfs als je de achterflap niet hebt gelezen, maken de eerste zinnen je al snel duidelijk dat dit geen hedendaags boek is. De zinnen zijn lang en ingewikkeld en staan vaak bol van clichés. Wat te denken van ‘Hij betrachtte een waakzaam stilzwijgen’ en ‘met nimmer versagende moed’? De meest bevlogen (om in de tijdsgeest te blijven) adjectieven vliegen je rond de oren.  

De schrijfstijl van Fremlin is rijk en gedetailleerd. Ze laat de lezer op deze manier uitgebreid kennis maken met de geestelijk wankele Louise en met de mysterieuze huurster Vera. Door dit oog voor detail mist het verhaal vaart en spanning en blijft het soms hangen op oeverloos gebabbel, maar geeft het tegelijkertijd een diep inzicht in de psyche van de mens en de tijdsgeest van de jaren vijftig. Alleen al voor dat laatste is het boek het lezen waard. Rasechte feministen zouden zich weleens een hoedje kunnen schrikken en het boek aan de kant leggen. Niet doen!!!  

Je zou je wel kunnen afvragen of De huurster  een thriller is in de echte zin van het woord. Niet echt. Het is eerder een spannende roman met een vleugje mysterie. Celia Fremlin heeft 22 boeken op haar naam staan, niet alleen thrillers, maar De huurster  is tot nu toe wel het enige dat vertaald is in het Nederlands.