Lezersrecensie
Boeiende wandeling, maar een verkeerde afslag
De Camino van Anya Niewierra is niet weg te slaan uit de Bestseller Top 60 en ook uit mijn ‘Wil ik lezen’-lijst. Nu blijkt dat dit boek uit 2021 zelfs in 2023 nog genomineerd is voor de NS Publieksprijs, wordt het toch hoog tijd om dit boek te lezen! Het kan aan het genre liggen, maar de schrijfster Anya Niewierra was me niet bekend tot de populariteit van ‘De Camino’. Zij blijkt echter al meerdere thrillers op haar naam te hebben, waarbij Het Bloemenmeisje bekroond werd met de Hebban Thrillerprijs. Dit laatste geldt ook overigens voor De Camino zelf.
De Camino is de bekende pelgrimsroute naar Santiago de Compostela. Hoofdpersoon Lotte Bonnet loopt deze exact een jaar nadat haar echtgenoot Emil op dezelfde route zelfmoord pleegde. In het tussenliggende jaar is zij er achter gekomen dat Emil, een oorlogsvluchteling uit Bosnië, na zijn vlucht de identiteit van een in de burgeroorlog van de jaren ’90 vermoorde Bosniër heeft aangenomen. Lottes wandeling vormt een zoektocht naar zijn identiteit en naar de reden van zijn zelfmoord. En om het compleet te maken: net voor haar vertrek vraagt Paul haar ten huwelijk. Paul was de beste vriend van Emil en getrouwd met de beste vriendin van Lotte, Marjo. Marjo is door een auto-ongeluk onder invloed van antidepressiva overleden.
Alhoewel het lijkt alsof ik hiervoor al een groot deel van het verhaal vertel, wordt dit alles al in de eerste bladzijden van het boek verteld. Dit maakte me dan ook wat sceptisch over het vervolg van het boek: worden dit 375 pagina’s van continu drama? En hoe ga je je invoelen in de emoties over gebeurtenissen die je zo plompverloren medegedeeld worden? Dit wordt echter in het vervolg wel weggenomen.
Het verhaal wordt verteld vanuit drie perspectieven. Het belangrijkste vormt dat van Lotte, die haar wandeltocht van dag tot dag beschrijft. Ze vertelt over haar wandeling, maar ook over de zoektocht die ze tegelijkertijd voert naar de identiteit van Emil. Het tweede perspectief wordt geschreven in een brief aan Lotte. Hierin wordt verteld over de jeugd van Emil en de oorlog in de jaren ’90. Een handige manier om zowel de persoon Emil als de achtergronden van de oorlog in Joegoslavië te schetsen. Daarnaast geschreven vanuit het perspectief van een persoon door wie Lotte bespied wordt tijdens haar vlucht. Onduidelijk is wie dit is en waarom hij haar volgt.
De Camino vormt voor Lotte een flinke inspanning voor Lotte. Ze is ongetraind voor de wandeling en daarnaast liggen ongelukken op de loer. Ze besluit daarom regelmatig wat gezelschap te zoeken om de dagelijkse tochten te volbrengen. Daarnaast houdt ze zich nog bezig met het onderzoek naar de identiteit van Emil. Ze staat in contact met een Bosnisch onderzoeker naar vermiste personen. Hij houdt haar op de hoogte van zijn onderzoek en zij stuurt hem berichten door die Emil heeft geschreven in gastenboeken tijdens zijn Camino. Tot slot voelt Lotte zich aangetrokken tot de mysterieuze Nicolas, een medepelgrim, die in elk plaatsje exact hetzelfde hotel of appartement geboekt blijkt te hebben als Lotte.
Het verhaal wordt vrij geduldig opgebouwd. Er is voldoende spanning aanwezig, zonder in elk hoofdstuk een cliffhanger op te nemen. Dit maakt je ook nieuwsgierig naar de uitkomst van de zoektocht van Lotte. De wandeling, de zoektocht en de ontluikende liefde vormen met het historische perspectief een prima combinatie. Daarbij worden interessante vragen opgeroepen: hoe goed ken je degenen die dichtbij je staan? Wat maakt dat je keuzes maakt voor het goede of het kwade? Hoe zwart-wit is het onderscheid tussen goed en fout? Moet je je naasten belasten met de waarheid? Hoe wordt de toekomst belast door het verleden?
In de vragen die worden opgeroepen ligt niet het probleem van dit boek. Dat ligt met name in de beantwoording ervan. Allereerst is het stellen van de vraag soms voldoende, terwijl Niewierra de vragen bij voorkeur zo volledig mogelijk beantwoordt. Daarnaast is de beantwoording weinig diepgaand en zelfs schokkend. Zo stelt Lotte onweersproken: ‘Hier in Nederland vinden we de daden van oorlogsmisdadigers in Bosnië walgelijk, maar in Servië waren zij in 1995 de grote helden en dat zijn ze voor sommigen daar nog steeds. Dus wat is dan ‘de waarheid’?’ Dit gaat niet om de vraag stellen hoe iemand komt tot verkrachtingen, moorden en martelingen, maar om het bagatelliseren of zelfs goedpraten van deze daden.
De aantrekkingskracht van ‘De Camino’ zie ik zeker. Je krijgt vanzelf de neiging om je wandelschoenen aan te trekken als je dit verhaal leest. De combinatie met de bijzondere zoektocht biedt een interessant uitgangspunt, dat ook nog prima wordt uitgewerkt. Alhoewel de spanning niet zodanig is dat je het idee hebt een thriller te lezen, is ook met de onverwachte plotwending aan het einde niet veel verkeerd. De door de schrijfster aan het einde van het boek beoogde diepgang slaat echter de plank flink mis en zorgt ervoor dat je het boek toch teleurgesteld weglegt.
De Camino is de bekende pelgrimsroute naar Santiago de Compostela. Hoofdpersoon Lotte Bonnet loopt deze exact een jaar nadat haar echtgenoot Emil op dezelfde route zelfmoord pleegde. In het tussenliggende jaar is zij er achter gekomen dat Emil, een oorlogsvluchteling uit Bosnië, na zijn vlucht de identiteit van een in de burgeroorlog van de jaren ’90 vermoorde Bosniër heeft aangenomen. Lottes wandeling vormt een zoektocht naar zijn identiteit en naar de reden van zijn zelfmoord. En om het compleet te maken: net voor haar vertrek vraagt Paul haar ten huwelijk. Paul was de beste vriend van Emil en getrouwd met de beste vriendin van Lotte, Marjo. Marjo is door een auto-ongeluk onder invloed van antidepressiva overleden.
Alhoewel het lijkt alsof ik hiervoor al een groot deel van het verhaal vertel, wordt dit alles al in de eerste bladzijden van het boek verteld. Dit maakte me dan ook wat sceptisch over het vervolg van het boek: worden dit 375 pagina’s van continu drama? En hoe ga je je invoelen in de emoties over gebeurtenissen die je zo plompverloren medegedeeld worden? Dit wordt echter in het vervolg wel weggenomen.
Het verhaal wordt verteld vanuit drie perspectieven. Het belangrijkste vormt dat van Lotte, die haar wandeltocht van dag tot dag beschrijft. Ze vertelt over haar wandeling, maar ook over de zoektocht die ze tegelijkertijd voert naar de identiteit van Emil. Het tweede perspectief wordt geschreven in een brief aan Lotte. Hierin wordt verteld over de jeugd van Emil en de oorlog in de jaren ’90. Een handige manier om zowel de persoon Emil als de achtergronden van de oorlog in Joegoslavië te schetsen. Daarnaast geschreven vanuit het perspectief van een persoon door wie Lotte bespied wordt tijdens haar vlucht. Onduidelijk is wie dit is en waarom hij haar volgt.
De Camino vormt voor Lotte een flinke inspanning voor Lotte. Ze is ongetraind voor de wandeling en daarnaast liggen ongelukken op de loer. Ze besluit daarom regelmatig wat gezelschap te zoeken om de dagelijkse tochten te volbrengen. Daarnaast houdt ze zich nog bezig met het onderzoek naar de identiteit van Emil. Ze staat in contact met een Bosnisch onderzoeker naar vermiste personen. Hij houdt haar op de hoogte van zijn onderzoek en zij stuurt hem berichten door die Emil heeft geschreven in gastenboeken tijdens zijn Camino. Tot slot voelt Lotte zich aangetrokken tot de mysterieuze Nicolas, een medepelgrim, die in elk plaatsje exact hetzelfde hotel of appartement geboekt blijkt te hebben als Lotte.
Het verhaal wordt vrij geduldig opgebouwd. Er is voldoende spanning aanwezig, zonder in elk hoofdstuk een cliffhanger op te nemen. Dit maakt je ook nieuwsgierig naar de uitkomst van de zoektocht van Lotte. De wandeling, de zoektocht en de ontluikende liefde vormen met het historische perspectief een prima combinatie. Daarbij worden interessante vragen opgeroepen: hoe goed ken je degenen die dichtbij je staan? Wat maakt dat je keuzes maakt voor het goede of het kwade? Hoe zwart-wit is het onderscheid tussen goed en fout? Moet je je naasten belasten met de waarheid? Hoe wordt de toekomst belast door het verleden?
In de vragen die worden opgeroepen ligt niet het probleem van dit boek. Dat ligt met name in de beantwoording ervan. Allereerst is het stellen van de vraag soms voldoende, terwijl Niewierra de vragen bij voorkeur zo volledig mogelijk beantwoordt. Daarnaast is de beantwoording weinig diepgaand en zelfs schokkend. Zo stelt Lotte onweersproken: ‘Hier in Nederland vinden we de daden van oorlogsmisdadigers in Bosnië walgelijk, maar in Servië waren zij in 1995 de grote helden en dat zijn ze voor sommigen daar nog steeds. Dus wat is dan ‘de waarheid’?’ Dit gaat niet om de vraag stellen hoe iemand komt tot verkrachtingen, moorden en martelingen, maar om het bagatelliseren of zelfs goedpraten van deze daden.
De aantrekkingskracht van ‘De Camino’ zie ik zeker. Je krijgt vanzelf de neiging om je wandelschoenen aan te trekken als je dit verhaal leest. De combinatie met de bijzondere zoektocht biedt een interessant uitgangspunt, dat ook nog prima wordt uitgewerkt. Alhoewel de spanning niet zodanig is dat je het idee hebt een thriller te lezen, is ook met de onverwachte plotwending aan het einde niet veel verkeerd. De door de schrijfster aan het einde van het boek beoogde diepgang slaat echter de plank flink mis en zorgt ervoor dat je het boek toch teleurgesteld weglegt.
1
9
Reageer op deze recensie
