Lezersrecensie
Een mooi beeld van Nederland in de jaren vijftig door de ogen van een jongen van 15 jaar
Hans Werkman schreef romans, novelles en verhalenbundels, waaronder Het hondje van Sollie (1999), Een dagje naar huis (2013) en Martje en de anderen (2016). Zijn gedichten zijn verzameld in Duizend bunder (2019).
In De kwekeling vertelt hij zijn eigen verhaal en kruipt hij in de huid van de Groningse Simon die in de jaren vijftig in Enschede in de kost gaat met een jongen uit Assen, Jacob. Hij zal daar naar de Gereformeerde kweekschool gaan en uiteindelijk onderwijzer worden.
Het is een bijzondere roman dat vertelt over hoe hij dit ervaren heeft. Hans Werkman deelt alleen het verhaal van Simon dus het is een beetje gissen naar hoe de andere personages deze tijd ervaren hebben.
Ze komen in het gezin van de familie Kleinlugtenbelt terecht, een kinderloos echtpaar dat met moeder in een klein huisje in Enschede woont, Bekende straten en winkels komen voorbij en de sfeer wordt goed afgebeeld door de voorbeelden.
“Waar je voor schriften naar de hemel moet en met God koffie drinkt.”
De jongens blijven bijna 3 jaar in Enschede en komen tijdens de vakanties naar huis. Zo raken twee werelden met elkaar verbonden en zijn ook de verschillen goed merkbaar.
Juffrouw Kleinlugtenbelt behandelt Simon anders dan Jacob en dat steekt soms, laat Simon merken als hij weer een streepje voor krijgt.
Daarnaast zijn ze ook gewoon jonge jongens van 15 tot 18 jaar die de wereld verkennen, leeftijdgenoten leren kennen die bij een andere kerk horen en andere gewoontes hebben. Geschiedenisfeiten uit de jaren vijftig, zoals de komst van mensen uit Nederlands- Indie en een oorlog in de Oost waar de broer van Simon als matroos naar toe moet komen en de komst van NOZEMS en Rock and Roll langs en kleuren het verhaal nog meer.
De jongelui nemen de tijd om met elkaar de filosoferen over wat hun bezighoudt en leren hun interesse kennen. Simon houdt van kunst en literatuur, iets waar hij op het Groningse platteland weinig van meekreeg. Dan zijn er nog de meisjes die steeds leuker worden of tegenvallen. Een afwisselend geheel. Wat een beetje gemist wordt in het geheel is emotie, op de buien van hun hospita na maar die worden ook heel nuchter gebracht, door de ogen van Simon. Er is geen sprake van heimwee of gemis van vrienden en familie, alleen maar acceptatie van de situatie.
Hans Werkman heeft een mooie historische roman geschreven over het leven in Nederland in de jaren vijftig, met veel aandacht voor de hoofdpersonen en de dingen die gebeuren. Het verhaal verveelt niet en is soms een beetje geromantiseerd wat wel fijn is. De nuchtere en rustige schrijfstijl met oog voor detail zoals de straten van Enschede en de kleding van toen leest prettig en laat de lezer meegenieten met de gebeurtenissen van de mensen van toen.
In De kwekeling vertelt hij zijn eigen verhaal en kruipt hij in de huid van de Groningse Simon die in de jaren vijftig in Enschede in de kost gaat met een jongen uit Assen, Jacob. Hij zal daar naar de Gereformeerde kweekschool gaan en uiteindelijk onderwijzer worden.
Het is een bijzondere roman dat vertelt over hoe hij dit ervaren heeft. Hans Werkman deelt alleen het verhaal van Simon dus het is een beetje gissen naar hoe de andere personages deze tijd ervaren hebben.
Ze komen in het gezin van de familie Kleinlugtenbelt terecht, een kinderloos echtpaar dat met moeder in een klein huisje in Enschede woont, Bekende straten en winkels komen voorbij en de sfeer wordt goed afgebeeld door de voorbeelden.
“Waar je voor schriften naar de hemel moet en met God koffie drinkt.”
De jongens blijven bijna 3 jaar in Enschede en komen tijdens de vakanties naar huis. Zo raken twee werelden met elkaar verbonden en zijn ook de verschillen goed merkbaar.
Juffrouw Kleinlugtenbelt behandelt Simon anders dan Jacob en dat steekt soms, laat Simon merken als hij weer een streepje voor krijgt.
Daarnaast zijn ze ook gewoon jonge jongens van 15 tot 18 jaar die de wereld verkennen, leeftijdgenoten leren kennen die bij een andere kerk horen en andere gewoontes hebben. Geschiedenisfeiten uit de jaren vijftig, zoals de komst van mensen uit Nederlands- Indie en een oorlog in de Oost waar de broer van Simon als matroos naar toe moet komen en de komst van NOZEMS en Rock and Roll langs en kleuren het verhaal nog meer.
De jongelui nemen de tijd om met elkaar de filosoferen over wat hun bezighoudt en leren hun interesse kennen. Simon houdt van kunst en literatuur, iets waar hij op het Groningse platteland weinig van meekreeg. Dan zijn er nog de meisjes die steeds leuker worden of tegenvallen. Een afwisselend geheel. Wat een beetje gemist wordt in het geheel is emotie, op de buien van hun hospita na maar die worden ook heel nuchter gebracht, door de ogen van Simon. Er is geen sprake van heimwee of gemis van vrienden en familie, alleen maar acceptatie van de situatie.
Hans Werkman heeft een mooie historische roman geschreven over het leven in Nederland in de jaren vijftig, met veel aandacht voor de hoofdpersonen en de dingen die gebeuren. Het verhaal verveelt niet en is soms een beetje geromantiseerd wat wel fijn is. De nuchtere en rustige schrijfstijl met oog voor detail zoals de straten van Enschede en de kleding van toen leest prettig en laat de lezer meegenieten met de gebeurtenissen van de mensen van toen.
1
Reageer op deze recensie
