Hout Is Gestolde Tijd

De Canadees Michael Christie schreef een roman. Zijn tweede. Greenwood. Een geschiedenis over vier generaties van een wel niet alledaagse familie. Hout daar draait het om bij al die generaties. Houthakkers. Anti-houthakkers. Houtbewerkers. Boomdeskundigen. Stof genoeg voor conflict. Het verhaal begint in de nabije toekomst, het jaar 2038. De laatste telg van de familie, een boomdeskundige, is dan gids op het eiland Greenwood. De enige plek op aarde waar nog bos is. Eeuwenoude bomen staan er. Ze leidt er mensen rond die kapitalen betalen om korte tijd op het eiland in luxe te mogen vertoeven De rest van de wereld is verdord door wanbeheer en word geteisterd door stofstormen. Telkens gaat het verhaal een generatie terug via de houtbewerker naar de natuuractiviste om in 1908 bij twee houthakkende broers uit te komen. De broers zijn geen echte broers van elkaar. Ze zijn de twee overlevenden van een ernstig treinongeluk. Twee kleine jongens nog. Ze groeien op in een stuk bos vlak bij de plaats van de treinramp. Dorpsbewoners sturen de kwajongens zo nodig bij. In dat bos begint een familiegeschiedenis waarvan de lezer dan al veel weet maar nog niet de finesses. Het verhaal wordt nu in omgekeerde tijdsrichting verder vertelt dus via de dertiger jaren, tweede helft twintigste eeuw en 2008 terug naar 2038. Een fascinerend familiedrama ontrolt zich. Een houthakkersimperium dat miljoenen vaak eeuwen oude bomen velt, opgericht door de oudste broer. De jongste die getraumatiseerd uit de Eerste Wereldoorlog terug keert en zich terugtrekt in de bossen waar hij leeft van het aftappen van siroop van de esdoorn. In dat bos vind hij een te vondeling gelegde baby. Die na heel wat adembenemende verwikkelingen de aangenomen dochter van zijn rijke broer word. Zij zet zich af tegen haar vader en wordt milieuactiviste en leeft in een soort kampeerbus. Haar zoon groeit op in die bus en verafschuwt zijn moeder die boomrooimachines saboteert. Hij wordt een veel gevraagde houtbewerker en sterft jong nadat hij van een steiger is gevallen. Zijn dochter die hij nooit gezien heeft en die weinig tot niets van haar vader en zijn familie weet, is biologe, gespecialiseerd in bomen. Het verhaal speelt zich af in Noord Amerika. Synchroon met de familiegeschiedenis loopt de aftakeling van het bomenbestand en de verdorring van de aarde.

Christie groeide op in een bosrijke omgeving. Hij was timmerman en professioneel skateboarder. Nu een schrijvende meesterverteller. Beeldend en vol vaart beschrijft hij zijn personages en wat ze meemaken. Een prachtige scene is bijvoorbeeld als hij beschrijft hoe een bibliotheek door een orkaan wordt weggeblazen.
Vol liefde vertelt hij over het bos en lardeert het 526 bladzijden tellende boek met uitspraken en aforismen over bomen. Een prachtige is: Hout is gestolde tijd. Een plattegrond. Een cellulair geheugen. Een registratie. Doelend op de jaarringen.
Door de vertelvolgorde die de schrijver koos wordt op een schrijnende manier duidelijk hoe weinig de meeste familieleden van elkaar weten of wat een verkeerde voorstelling ze van elkaar hebben. En hoe de natuur in de loop van de tijd achteruit holt.

Soms gaat de schrijver in het vuur van zijn vertelling over de top, het zei hem vergeven. Jammer vind ik het eind. Zonder in details te treden, om geen spoilers weg te geven, het laatste hoofdstuk had van mij niet gehoeven. Pure edelkitsch. Het voorlaatste is wat mij betreft iconisch.

Een aanrader dit bijzondere familiedrama met als decor de niet te stoppen aftakeling van de natuur. Zeker ook een boek om de jeugd aan het lezen te krijgen en interesse voor de natuur bij hen op te roepen. Heb heel veel leesplezier beleefd aan dit boek. Ben zeer benieuwd naar Michael Christie's vorige en eerste roman The beggar's garden. Een nieuwe Christie zal nog wel even duren want over Greenwood deed hij vijf jaar.