De overbodigheid van mannen

We zijn beland in de verre toekomst, in het jaar 2322. De millennialange patriarchale overheersing is tot een einde gekomen, restanten daarvan worden door natuur verzwolgen. De samenleving bestaat nu uit vrouwen, op een heel klein aantal mannetjes na, dat afgezonderd wordt in kweekcentra.

Het boek begint met het oerverhaal over Lilith, Eva en Adam. Daarna volgen vier lange hoofdstukken, waarin vier vrouwen centraal staan. Medea, Stille, Wicca en Eva hebben verschillende achtergronden. Hun levens zullen elkaar toch allemaal kruisen, met alle geheimen die ze jaren voor zich hebben moeten houden.

De vrouwen wonen in de restanten van de verdwenen mannenheerschappij, in gebouwen die inmiddels door de natuur worden overwoekerd. Het is een gemeenschap van heksen, leidsters van omgevormde religies, honden, vogels; en heel veel slangen, die een belangrijke rituele rol hebben.

“Mannen hadden eeuwenlang alles om zich heen kapotgemaakt; daarom lag het voor de hand dat de natuur zeker een paar honderd jaar nodig zou hebben om het evenwicht te herstellen.”

Uthaugs stijl is heel beschrijvend, documentaireachtig, met uitwijdingen tot in de meest smerige, onsmakelijke details. Langdradigheid ligt op de loer. Mannen mogen in het matriarchaat dan wel onwenselijk zijn, maar - heel tegenstrijdig - het lijkt ook alsof de vrouwen eigenlijk niet zonder hen kunnen. Hun leven is heel primitief, maar ze gebruiken nog wel wat er over is gebleven van voorzieningen van weleer. Dit geeft het boek een unheimische sfeer.

De Noors-Deense Maren Uthaug is auteur en maker van komische strips. Elf procent schreef ze in 2022, en ze won er een Deense literatuurprijs voor. Het boek is bedoeld als een satire over hoe de wereld eruit ziet als die gedomineerd wordt door vrouwen. Het is maar de vraag of dit dan de ideale wereld is. We moeten het allemaal ook niet heel serieus nemen.

Deze recensie staat ook op Indeboekenkast.com