Wraakzucht die misleidt en onthutst

Als in de proloog van Duivelspact, de nieuwste Loes den Hollander, ik-verteller Marijn als bijna tienjarig meisje het kristallen glasservies van haar moeder stukgooit, voel je onmiddellijk dat er iets helemaal niet goed zit in de gezinssituatie. Pas op de allerlaatste pagina’s van het boek wordt geheel duidelijk hoe die situatie precies in elkaar zit. En wat voor gruwelijks het allemaal toe heeft geleid.

Zoveel jaar later staat Marijn op het punt te trouwen met haar onverwachte en grote liefde Roel. Om de moeder van Marijn dwars te zitten komt Roel vol bravoure op de scooter naar het stadhuis, maar krijgt onderweg een dodelijk ongeluk. Ruim vier jaar later vindt er iets plaats waardoor ze besluit zich te wreken op de andere betrokkenen bij het ongeluk. Ze wil hen laten voelen hoe het is om je partner te verliezen.

De drie vrienden Arjan, Remco en Belinda hebben een pact gesloten. Nooit zullen zij iemand vertellen dat ze betrokken waren bij een ongeluk waarbij een man het leven liet, zelfs hun eigen partners weten van niets. Ze leiden hun gewone leventje, al dan niet met de gebruikelijke problematiek van normale stellen. Tot er dingen beginnen te gebeuren die een definitieve omslag in hun leven betekenen.

Den Hollander bouwt het verhaal vernuftig op. Behalve Marijn volgt ze een voor een de doelwitten. Eerst Arjan, die in een vechtscheiding verwikkeld ligt. Dan Remco, zijn huwelijk in een patstelling omdat zijn vrouw een babywens koestert die hij niet deelt. Tot slot Belinda, die eigenlijk Remco verkiest boven haar eigen echtgenoot. Ondertussen blijkt uit alles dat Marijn minder verknipt is dan ze aanvankelijk lijkt. Het is bijna een omgekeerde situatie: zij krijgt ze steeds meer op een rijtje en haar leven weer op de rit, terwijl de drie vrienden dreigen door te draaien en hun leven tussen de vingers weg zien glippen.

Wordt hier de ideale wraak bereikt? Nee. Het zit allemaal heel wat complexer in elkaar dan het lang, heel lang, bedrieglijk de schijn heeft. Marijn is namelijk eigenlijk helemaal geen berekenende moordenares. Ze dreigt zelfs zelf slachtoffer te worden van het duivelse moordpact dat ze sloot om met haar verdriet om te kunnen gaan. De identiteit van het ware brein achter de gedeelde wraakactie blijft lang een raadsel. En wanneer eenmaal de vraag ‘wie’ is beantwoord, blijft de vraag ‘hoe’ en vooral ‘waarom’ de dingen zo in elkaar zitten als het geval is. Zelfs wanneer je denkt dat alles te hebben uitgeknobbeld, komt onvermijdelijk het moment waarop je moet constateren dat je op het verkeerde been bent gezet.

Alsof die verbijstering nog niet voldoende is gooit Den Hollander tot slot nog even een paar knuppels het hoenderhok in. Een paar schokkende inzichten extra, een soort ‘toegift’, waar je nog even mee om de oren wordt geslagen. Het verleden heeft lange armen, die zich als tentakels op verbijsterend onvoorziene wijze het heden in hebben weten te wurmen.

Dat Marijn door dit onthutsende einde niet aan het gestaag groeiende plaatje van de ‘totale onschuld zelve’ voldoet maakt je als lezer niks meer uit. De sympathie voor de vrouw die als kind en jongvolwassene een stuitend portie ellende voor de kiezen heeft gehad, is dan inmiddels zó groot dat je haar misstap met een haast bloeddorstige voldoening toejuicht. Gelukkig hebben we het hier over fictie.