Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Bizar, maar geraffineerd aannemelijk

Gerry Hameetman 26 januari 2017
Ruim twee jaar na haar verrassend sfeervolle en terecht goed ontvangen debuut (“Vrij uitzicht”) verschijnt nu Anya Niewierra’s tweede literaire thriller “Het dossier”. Deze schrijfster van Nederlandse bodem publiceert hiermee een verhaal dat weliswaar eveneens de grenzen over trekt, maar verder een totaal andere lading heeft.

Josta- zesenveertig jaar oud en ernstig getraumatiseerd door haar verleden in de DDR – leeft teruggetrokken in de anonimiteit van het vredige Limburgse landschap. Dan wordt ze op een ochtend wakker en ontdekt op haar buik de helende wond van een operatie. Orgaanroof: iemand heeft haar een nier ontvreemd. Waarom in vredesnaam? Het uitgangspunt van deze thriller lijkt op het eerste gezicht misschien over-the-top en derhalve lijken een hysterische reactie en dito plot voor de hand liggend. Des te indrukwekkender is de manier waarop Niewierra haar personage en situatie vervolgens uiteenzet. Knap, hoe in onvoltooid tegenwoordige tijd (met veel monologue interieur) de extreem bizarre situatie en met name de opvallend nuchtere reactie van Josta aannemelijk worden gemaakt. Hier is sprake van een bewonderenswaardig kalme vrouw die gewend is behoedzaam door het leven te gaan.

Zoals blijkt, met reden. Josta is een getalenteerd schilderes en vóór de val van de Muur in voormalig Oost-Duitsland nam zij -gedwongen- deel aan een grootschalig kunstvervalsingsproject. De overheid wist met de verkoop van hun valse meesters in het diepste geheim vele miljoenen binnen te halen. Vlak voor het verraad van deze ‘Schönwaldgruppe’ werd een dossier waarin alle gegevens van de vervalsingen staan gestolen. Negen maanden lang verhoorde men haar in een gruwelijk Stasi-gevang. Als door een wonder wist Josta te ontsnappen, zij het voor altijd geketend in herinneringen. Door de omstandigheden van ruim vijfentwintig jaar later kan Josta niet anders dan letterlijk terugkeren naar haar verleden. Samen met de Berlijnse journalist Tom duikt ze in de achtergronden van het netwerk van destijds. Algauw ontdekken zij dat de waarheid koste wat kost niet aan het licht gebracht mag worden…

Net als in “Vrij uitzicht” druipt de sfeer van de pagina’s. Grijs en grimmig dit keer, maar hoe dan ook enerverend. Kunst speelt een nog belangrijkere rol, uiteraard, en creëert bijzondere lichtpuntjes in alle grauwheid. De kleurrijke beschrijvingen van Josta’s vervalsingen van onder andere de beroemde schilder Paul Klee doen je hun werk direct opzoeken in Wikipedia. De wat onhandige aantrekkingskracht tussen Josta en Tom geeft eveneens de nodige verlichting. Hoewel tegen het einde alle mysterie is opgehelderd en een bijna cliché ‘shocking twist’ niet hoeft worden verwacht, heeft het definitieve einde toch een fijne verrassing in petto. “Het dossier” is op alle fronten bevredigend. Niewierra sluit zich nog meer aan bij reeds gevestigde Nederlandse thrillerschrijfsters.
11

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Gerry Hameetman