Beklemmend en confronterend

Hoe ver ga je als je het niet eens bent met de partij die het land bestuurt? Zwijg je? Doe je mee met een verzetsbeweging en hoe ver ga je dan? Daarover gaat 'Het bewind van de gelukkigen'.

Noordervliet neemt je door de ogen van Sophie mee naar een éénpartijstaat. Sophie ontvlucht de grote stad. Ze gaat naar het platteland gewapend met een cursus ecologisch moestuinieren. Even lijkt het een Juli Zehverhaal (link naar boek unterleuten of über menschen) te worden. Toch voel je dat er iets niet klopt. Er sluimert iets onder de oppervlakte. Want waarom is Sophie vertrokken? Waar vandaan? En waar is ze nu? Wat is 'De Beweging'? Hoezo 'Europa'? En 'Ondergrondse Verzet'? Waar zijn we in hemelsnaam beland en hoe kwamen we daar?

Omdat je middenin het leven van Sophie belandt, weet je nog niet alles wat zij weet. Je voelt wel duidelijk dat er iets groots gebeurd is waardoor alles anders is dan de wereld zoals wij die kennen. Overal vind je aanwijzingen en langzaam maar zeker ontrafel je wat er aan de hand is. Met het ontrafelen voel je ook de beklemming toenemen. Het is gemakkelijk vanuit je luie leesstoel te vertellen wat je moet doen, je wilt Sophie af en toe ook echt een zetje geven. Sophie laat je ervaren hoe moeilijk het in werkelijkheid is. Alles is een dilemma: van een babbeltje met de buurman tot een een dorpsbijeenkomst tot een bezoek aan de bouwmarkt.

Nelleke Noordervliet schetst in 'Het bewind van de gelukkigen' een Europa dat in een permanent gelukkige éénpartijstaat is veranderd. Iedereen die iets anders vindt dan de partij of niet gelukkig is met die partij is verdacht. Los van de standpunten. Het gaat vooral om het effect op jou als mens. Het zet je aan het denken hoe zoiets kan ontstaan, wat ervoor nodig is. En ook hoe je met zijn allen slaapwandelend een dictatuur in hobbelt terwijl er toch genoeg aanwijzingen zijn. Hoe ver zijn we eigenlijk al op weg? Zeg je al dingen niet meer omdat je bang bent dat je daardoor die promotie of baan niet krijgt?

De kracht van dit boek is het alledaagse en soms ronduit knullige. Dat je denkt: 'doe niet zo naïef'. Maar wat zou je zelf doen als je écht in zo'n situatie zit? Zou je je dan niet ook net als Sophie maar liever opsluiten in een huisje met een cursus ecologisch moestuinieren?
Het boek is knap opgebouwd. Noordervliet 'dumpt' je in Sophies wereld. Na het ontdekken van wat er aan de hand is, ga je al snel bezig met 'wat zou je doen' en 'hoe kwamen we hier'. Beide verhaallijnen bieden voldoende spanning. Ook kiest Noordervliet af en toe zonder aankondiging voor andere vormen of een sprong in de tijd. Zo blijf je als lezer voortdurend alert.

Beklemmende en confronterende roman over iets dat ver weg en absurd lijkt. En dat tegelijk dichterbij is dan we vermoeden en bovendien altijd anders komt dan we verwachten. Aanrader voor leesclubs (genoeg stof om over door te praten) en iedereen die geïnteresseerd is in morele dilemma's en politiek-maatschappelijke thema's.

Met dank aan uitgeverij Atlas Contact voor het recensie-exemplaar.